Sosyal Bilimler Enstitüsü / Social Sciences Institute

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/11727/1394

Browse

search.filters.applied.f.language: search.filters.language.turSubject: search.filters.subject.Tasarım

Search Results

Now showing 1 - 3 of 3
  • No Thumbnail Available
    Item
    Karadeniz bölgesi geleneksel konutlarında kapı tokmaklarının tasarım ve cinsiyet bağlamında incelenmesi (Kastamonu ve Safranbolu örneği)
    (Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2022) Kılıç, Dilara; Tepecik, Adnan
    Kastamonu ve Safranbolu kentlerinin taşınmaz kültürel varlıkları olan geleneksel konutlar, Anadolu’nun kent kültürünü günümüzde yaşatan önemli mimari yapılardır. Küçük ölçekli kültürel öğeler olan kapı tokmak ve halkaları ise bir iletişim aracı olarak kullanılmış ve konuta gelen misafirin, evdekilere geldiğini “çıkardıkları ses” aracılığıyla duyurmaya ve tutup çekerek kapatmaya yaramışlardır. Yani kapı tokmakları, fonksiyonel yönünün yanı sıra estetik de bir değer oluşturmuşlardır. Kapı halka ve tokmakları, her dönem farklı form, malzeme, süsleme ve üretim teknikleri ile değişkenlik göstermiş olup; konut, cami, han ve medrese gibi çeşitli yapıların kapılarında yer almıştır. Ayrıca geçmişin önemli tanıkları olan kapı tokmaklarının, somut ve soyut kültürel miras olarak şekillenmesinde; toplumun yaşayışının, inançlarının, gelenek ve göreneklerinin, ekonomisinin, estetiğinin, sanatının, sosyokültürel değerlerinin ve toplumsal cinsiyetin de büyük bir etkisi olmuştur. Özellikle, toplumsal cinsiyet kavramı sebebiyle kapı tokmak ve halkalarının kapı üzerindeki konumu, kullanım amacı ve fonksiyonu, baştan tanımlamıştır. Bu bağlamda bu çalışmada; kapı, tokmak ve halkaların, tarihsel gelişimi ile tokmakların işlevi, sembolik, mitolojik yönlerine ve anlamlarına bakılarak, sosyokültürel bir analiz yapılmıştır. Sonrasında Safranbolu ve Kastamonu kentlerinde bulunan geleneksel konutların üzerinde inceleme yapılarak; toplumsal cinsiyetin, biçim olarak kapı tokmak ve halkaları üzerindeki yansımaları ve sosyolojik olarak etkileri ele alınmıştır. Devamında Karadeniz Bölgesi’nin Safranbolu kentinde Bağlar Bölgesi, kent merkezi ve Yörükler Köyü; Kastamonu kentinde ise kent merkezinde bulunan tokmak türleri, biçim, bezeme, imal ve süsleme tekniği bakımından incelenmiş ve elde edilen sonuçlar neticesinde araştırmada incelenen kriterler bağlamında, bulunan halka ve tokmaklar ana ve alt gruplara ayrılarak listelenmiş ve tipolojileri çıkarılmıştır. Yapılan araştırma sonucunda, geleneksel konutlar üzerinden örneklendirilerek kapı tokmak ve halkalarının tasarım ve cinsiyet ile olan ilişkisiyle ilgili ulaşılan araştırma verileri ele alındığında; toplumsal cinsiyet olgusunun, sosyolojik açıdan ve biçim bakımından tokmakları etkilediği sonucuna varılmıştır. Ancak toplumsal cinsiyetin biçim olarak etkisinin; Safranbolu ve Kastamonu’nun konutlarında bulunan el biçimli kapı tokmakları dışında, incelenen bölgedeki her tokmak ve halkaya yansımadığı görülmüştür. Cinsiyetin, kapı tokmak ve çekeceklerine sosyolojik bakımından yansımaları ise; ev sahibinin sosyal statüsünü, ekonomik durumunu, kültürel kimliğini ve medeni durumunu ifade etmesi ile olmuştur. Yani kapı tokmak ve çekecekleri hem somut hem de soyut yönüyle Anadolu toplumunda büyük bir yer edinmiş ve sözsüz iletişimde önemli bir simge olmuştur. Traditional houses, which are the immovable cultural assets of the cities of Kastamonu and Safranbolu, are important architectural structures that keep the urban culture of Anatolia alive today. Door knockers and rings, which are small-scale cultural items, were used as a means of communication, and they were used to announce the arrival of the guest to the house through the "the sound they make" and to close it by holding and pulling. In other words, doorknobs have created an aesthetic value as well as their functional aspect. Door rings and knockers have varied in each period with different forms, materials, decorations and production techniques; It is located at the doors of various buildings such as residences, mosques, inns and madrasas. In addition, in shaping the door knockers, which are important witnesses of the past, as tangible and intangible cultural heritage; society's life, beliefs, customs and traditions, economy, aesthetics, art, socio-cultural values and gender have also had a great impact. In particular, due to the concept of gender, the position, purpose and function of the door knockers and rings on the door have been redefined. In this context, in this study; A socio-cultural analysis has been made by looking at the historical development of doors, knockers and rings, the function of knockers, their symbolic, mythological aspects and meanings. Afterwards, the traditional houses in the cities of Safranbolu and Kastamonu were examined; The reflections and sociological effects of gender on door knockers and rings as a form have been examined. Then, in the city of Safranbolu in the Black Sea Region, Bağlar Region, the city center and Yörükler Village; In the city of Kastamonu, the types of knockers in the city center were examined in terms of form, decoration, manufacturing and decoration techniques, and as a result of the results obtained, in the context of the criteria examined in the research, the rings and knockers found were listed by dividing into main and subgroups and their typologies were deduced. As a result of the research, when the research data obtained about the relationship between door knockers and rings with design and gender, exemplified by traditional houses; It has been concluded that the phenomenon of gender affects the knockers in terms of sociological and form. However, the effect of gender as a form; Except for the hand-shaped door knockers found in the houses of Safranbolu and Kastamonu, it was observed that it was not reflected in every knocker and ring in the studied area. The sociological reflections of gender on door knockers and drawers; it was by expressing the social status, economic status, cultural identity and marital status of the host. In other words, door knockers and rings have gained a great place in Anatolian society with both their tangible and intangible aspects and have become an important symbol in nonverbal communication.
  • No Thumbnail Available
    Item
    Montessori eğitim yönetiminin çocuk mobilya tasarıma etkisi
    (Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2020) Bakır Kıymaz, Ceren; Tepecik, Adnan
    Okul öncesi dönemdeki çocuğun tek başına ihtiyaçlarını karşılayabilmesini ve çevresel etkileşime girebilmesini sağlama, kendini ifade edebilmesini destekleme ve belli alışkanları edinebilmesini amaçlayan Montessori yönteminde uygulanacak etkinlikler, çocuğa göre hazırlanan malzemelerin bulunduğu ortamda gerçekleştirilmektedir. Bu malzemelerin ölçü olarak çocuğa uygun olmasının yanı sıra taşıdığı özellik itibariyle de belli alışkanlıkları kazanması hedeflenerek üretilmiştir. Görüşülen farklı çocuk mobilya firmaları, Montessori’nin mobilya seçiminde çocuğun ihtiyaçlarını kendi başına karşılayabilmesine dikkat ettiğini, kendilerinin de üretim yaparken bu amaca yönelik hareket ettiklerini belirtmişlerdir. Mobilya tasarımlarında, çocuğun odasında, kullanılan yaşam alanlarında, gelişimini destekleyecek özellikler olmasına dikkat edildiği görüş olarak belirtilmiştir. Araştırmada Montessori eğitim yönteminde kullanılan mobilyalarla değişik mekânlar için tasarlanan çocuk mobilyaları karşılaştırılmış ve yapılan karşılaştırma sonucunda çocuk mobilyaları üreten firmaların bazılarının Montessori okullarında kullanılan mobilyaların tasarımlarından etkilendikleri belirlenmiştir. Yapılan karşılaştırmada çocuk mobilyası üreten firmaların tasarladıkları mobilyaların Montessori yönteminde kullanılan mobilyalar kadar gelişimi destekleyen çok fazla özelliğe sahip olmadığı tespit edilmiştir. The activities to be applied in the Montessori method, which aims to enable the preschool child to meet his / her needs alone and to enter into environmental interaction, to support self-expression and to acquire certain habits, are carried out in the environment where the materials prepared for the child are present. In addition to being suitable for the child as a measure of these materials, it is produced with the aim of gaining certain habits in terms of the properties it carries. The different children's furniture companies interviewed stated that Montessori paid attention to be able to meet the needs of the child in the selection of furniture on their own and that they act for this purpose while producing. In furniture designs, it is stated that the child's room, living spaces used, attention is paid to the features that support the development. In this research, the furniture used in Montessori education method and children's furniture designed for different places were compared and as a result of the comparison, it was determined that some of the firms producing children's furniture were affected by the designs of furniture used in Montessori schools. In the comparison, it was found that the furniture designed by the companies producing children's furniture did not have many features supporting the development as much as the furniture used in the Montessori method. In addition, it was found that the products designed for children's use in children furniture companies in general were not found to have this effect.
  • Thumbnail Image
    Item
    İç mekan tasarımında yönelim ve tahliye sistemleri incelenmesi ve bir öneri analizi
    (Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2016) Sarı Tekin, Cansu; Bilge, Betül
    Mekan içi yön bulma ve tahliye sistemleri, farklı disiplinler ve çalışma alanları içerisinde yer alan çok kapsamlı bir içeriğe sahiptir. Çalışmada, mekan içi yön bulmaya etki eden tasarım faktörleri tüm boyutları ile incelenmiş ve bir analiz çalışması yapılmıştır. İnceleme; yön bulmaya etki eden fiziksel ve algısal faktörler ile bu sistemlerin oluşturduğu mekanın fiziksel bileşenleri üzerinden uygulanan bilgilendirme sistemleri çerçevesinde sınırlandırılmıştır. Yön bulma eylemi; tahliye sistemleri açısından ele alınarak değerlendirilmiştir. Tezin çalışma sınırları; tahliye rotaları üzerinden yön bulmaya etki eden mekan okumaları ve rotalar üzerinden kullanıcılar tarafından edinilen mekansal bilgilendirmeye dayandırılmaktadır. Elde edilen mekansal verilerin birbirleri ile olan ilişkileri kurularak "Yönelim ve Tahliye Sistemleri İlişki Analizi Tablosu" ile sistem dahilinde oluşturulan "Yönlendirme ve Tahliye Sistemleri Analiz Tablosu"; çalışmanın özgün değerini oluşturmaktadır. Sonuç ve değerlendirme bölümünde çalışma, karmaşık bir planlama ve çoklu kullanım yapısına sahip olması bakımından tanıdık olmayan bir yapı örneği oluşturduğundan dolayı bir hastane binasında uygulanarak değerlendirilmiştir. Indoor way finding and evacuation systems have very comprehensive content that are available within various disciplines and study areas. In the study, design factors that have an impact on indoor way finding were studied thoroughly with all aspects and an analysis were made. The study was limited with physical and perceptual factors that have an impact on way finding and the information systems that are applied over the physical components of the indoors that these systems constitute. The action of way finding was evaluated with considerations in terms of evacuation systems. The study limits of the thesis are based on indoor readings affecting the way finding on the evacuation routes and the spatial information that are obtained by the users through the routes. The “Table of Analysis on Interaction of Orientation and Evacuation Systems” generated by establishing the interactions of the spatial data obtained with each other and the “Table of Analysis on Orientation and Evacuation Systems” generated within the system constitute the unique value of the study. In conclusions and evaluation section, it was evaluated by means of applying on a hospital building due to the fact that it constitutes an unfamiliar building structure in terms of possessing a complicated planning and a multi-use structure.