Tasarım müzelerinde iç mekân tasarım kriterleri ve sergileme birimleri

Abstract

19. yüzyılda yaşanan endüstri devrimi ve makineleşme sonucunda tasarıma verilen önemin artması ile tasarım müzeleri ortaya çıkmış ve 20. yüzyılda dünyada yaygınlaşmıştır. Tasarım müzeleri, tasarım ürünlerinin belgelenmesi ve toplumun tasarım kimliğini tanıtması yönünde önemli mecralar haline gelmiştir. Bu noktada ülkemizde bir tasarım müzesi kurulması noktasında yapılan çalışmalar da hız kazanmıştır. Bu çalışmada Türkiye’de kurulacak bir tasarım müzesi için ön çalışma yapılarak literatüre katkı sağlanması amaçlanmaktadır. Tasarım müzeleri, iç mekân tasarım kriterleri ve sergileme elemanları bakımından ele alınmış ve değerlendirilmiştir. Çalışmada 2021’de Milano’da açılan ADI Tasarım Müzesi, organizasyon- fonksiyon, dolaşım ve yönlendirme, bilgilendirme, tefriş ve donatı elemanları, malzeme, renk, doku ve aydınlatma kapsamında değerlendirilmiştir. ADI Tasarım Müzesi’nin sergileme elemanları, kalıcı sergilerle sınırlandırılmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi ile literatür taraması yapılarak elde edilen belgeler, görsel ve planlar üzerinden gözlem yoluyla analiz edilerek değerlendirilmiştir. Çalışmada tasarım müzelerinin varoluş süreci ve çağdaş tasarım müzeleri irdelenerek tasarım müzelerinde iç mekân tasarım kriterleri bakımından incelenmiştir. Çağdaş bir tasarım müzesinin iç mekanları ve sergileme birimleri tasarlanırken, ziyaretçi etkileşimi ve algısı, güvenlik, sürdürülebilirlik gibi kavramların öne çıktığı görülmektedir. Bu noktada ADI Tasarım Müzesi iç mekanları analiz edilerek belirlenen kriterler üzerinden değerlendirilmiştir. Ayrıca kalıcı sergileme elemanları türlerine göre gruplandırılarak ele alınmış ve değerlendirilmiştir. ADI Tasarım Müzesi’nin değerlendirilmesi sonucunda elde edilen verilerin ülkemizde kurulabilecek bir tasarım müzesi için fayda sağlayacağı ve yapılabilecek çalışmalara yön vereceği düşünülmektedir. As a result of the industrial revolution and mechanization in the 19th century, design museums emerged and became widespread in the world in the 20th century. Design museums have become important channels for documenting design products and promoting the design identity of the society. At this point, the efforts to establish a design museum in our country have also gained momentum. In this study, it is aimed to contribute to the literature by making a preliminary study for a design museum to be established in Turkey. Design museums are discussed and evaluated in terms of interior design criteria and exhibition elements. In the study, the ADI Design Museum, which was opened in Milan in 2021, was evaluated within the scope of organization-function, circulation and orientation, information, furnishing and reinforcement elements, material, color, texture and lighting. The exhibition elements of the ADI Design Museum are limited to permanent exhibitions. In this study, with the qualitative research method, the documents obtained by scanning the literature were analyzed and evaluated through observation on visuals and plans. In the study, the existence process of design museums and contemporary design museums were examined in terms of interior design criteria in design museums. While designing the interiors and exhibition elements of a contemporary design museum, concepts such as visitor interaction and perception, security, and sustainability come to the fore. At this point, the interiors of the ADI Design Museum were analyzed and evaluated on the basis of the determined criteria. In addition, permanent display elements were grouped according to their types and evaluated. It is thought that the data obtained as a result of the evaluation of the ADI Design Museum will be beneficial for a design museum that can be established in our country and will guide the work that can be done.