Tıp Fakültesi / Faculty of Medicine
Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/11727/1403
Browse
2 results
Search Results
Item Tıkınırcasına yeme bozukluğu tarama anketinin ((beds-7) binge-eating disorder screener) türkçe geçerlilik ve güvenilirlik çalışması(Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, 2024) Caner, Aker; Altuğ, KurtTıkınırcasına Yeme Bozukluğu (TYB); tıbbi, psikolojik ve sosyal problemlere neden olan ve yaşam kalitesini düşüren bir yeme bozukluğudur.DSM-5’te kendi başına ayrı bir bozukluk olarak tanımlanan TYB’nin görülme sıklığı giderek artmaktadır. Çalışmanın amacı, TYB olan bireyleri belirlemek için kullanılan BEDS-7 (Binge Eating Disorder Screener-7) ölçeğinin Türkçe çevirisini yapmak ve çevrilen formun psikometrik özelliklerini incelemektir. Katılımcıların yaş, cinsiyet, boy, kilo, meslek, medeni durum ve ruhsal hastalık öyküsü gibi sosyodemografik bilgileri toplanmıştır. Ayrıca, katılımcılar tarafından Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) ve Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ) doldurulmuştur. TYB tanısında kullanılan yarı yapılandırılmış bir görüşme olan EDA-5 (Eating Disorder Assessment for DSM-5) testi uygulanmıştır. BEDS-7 ölçeği, son üç ayda aşırı yeme epizodu yaşanıp yaşanmadığını ve bu epizotlar sırasında yaşanan duygusal durumları sorgulayan yedi sorudan oluşmaktadır. İlk iki soru evet ve hayır seçenekli olup, ilk soruya hayır yanıtı verilmesi durumunda test sonlandırılmaktadır. İkinci soruya evet yanıtı verilmesi halinde diğer sorular yanıtlanmaktadır. Sorular, aşırı yeme epizotları esnasında yaşanan stres, kontrol kaybı, aç olmadığı halde yeme, utanç ve suçluluk hissi gibi duyguları sorgulamaktadır. Çalışmanın bulgularına göre, BEDS-7’nin Türkçe versiyonunun anlamlı düzeyde geçerlilik ve güvenilirlik sağladığı saptanmıştır. Ölçeğin faktör yapısını incelemek için gerçekleştirilen açımlayıcı faktör analizi (AFA) neticesinde, iki boyuttan oluşan bir yapı ortaya konmuştur. Yedinci madde, tüm katılımcılar tarafından aynı şekilde yanıtlandığı için herhangi bir boyuta dahil edilmemiştir. Ölçeğin altı maddesinin Cronbach alfa katsayısı 0,693 olarak bulunmuştur. Doğrulayıcı faktör analizi (DFA) kullanılarak ilgili değişkenler arasındaki korelasyonlar incelenmiş ve ölçeğin yapısal geçerliliği desteklenmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre, BEDS-7’nin depresyon ve anksiyete semptomlarını değerlendiren BDÖ ve BAÖ ile anlamlı düzeyde pozitif ilişkili olduğu görülmüştür. BEDS-7 toplam puanı; BDÖ toplam puanıyla %49,6, BAÖ toplam puanıyla %58,9 oranında pozitif ilişkili bulunmuştur. Sonuç olarak, bu çalışma BEDS-7’nin Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenilirliğini ortaya koymuştur. BEDS-7’nin Türkçe versiyonunun, TYB taramasında kullanılabilir bir ölçek olarak klinik ve araştırma ortamlarında özellikle de birinci basamakta kullanılabileceği sonucuna varılmıştır. Binge Eating Disorder (BED) is an eating disorder that leads to medical, psychological and social problems and negatively affects quality of life. The prevalence of BED, which is defined as a separate disorder in DSM-5, is gradually increasing. The aim of this study is to translate the BEDS-7 (Binge Eating Disorder Screener-7) scale, which is used to identify individuals with BED, into Turkish and to examine the psychometric properties of the translated questionnaire. Sociodemographic information such as age, gender, height, weight, occupation, marital status and history of mental illness were collected. In addition, Beck Depression Inventory (BDI) and Beck Anxiety Inventory (BAI) were completed by the participants. The EDA-5 (Eating Disorder Assessment for DSM-5), a semi-structured interview used in the diagnosis of BED, was administered. The BEDS-7 scale consists of seven questions examining whether binge eating episodes have been experienced in the last three months and the emotional states experienced during these episodes. The first two questions have yes and no options, and the test is terminated if the first question is answered no. If the response to the second question is yes, the other questions will be answered. The questions investigate emotions experienced during binge eating episodes such as stress, loss of control, eating when not hungry, shame and guilt. According to the findings of the study, it was determined that the Turkish version of the BEDS-7 provided significant validity and reliability. Exploratory factor analysis (EFA) conducted to determine the factor structure of the scale revealed a two-dimensional structure. The seventh item was not included in any dimension because it was answered in the same way by all participants. Cronbach's alpha coefficient of the six items of the scale was found to be 0.693. Using confirmatory factor analysis (CFA), the correlations between the relevant variables were examined and the structural validity of the scale was supported. According to the results of the study, the BEDS-7 was found to be significantly positively correlated with the BDI and BAI, which assess depression and anxiety symptoms. BEDS-7 total score was positively correlated with BDI total score by 49.6% and with BAI total score by 58.9%. In conclusion, this study demonstrated the validity and reliability of the Turkish version of the BEDS-7. It was concluded that the Turkish version of BEDS-7 can be used in clinical and research settings, especially in primary care, as a usable scale in BED screening.Item Osteoporoz değerlendirme anketi - OPAQ (The osteoporosis assement questionnaire) kısa formunun Türkçe geçerlilik ve güvenirlilil çalışması(2023) Muğlu, H. Petek; Kut, AltuğOsteoporozun kırık yönünden değerlendirilmesi ve varsa kırığın saptanması osteoporotik hastaların takibinde önemlidir. Birinci basamak sağlık hizmetleri ve Aile Hekimleri osteoporoz tanısının konmasında önemli bir noktada bulunmaktadır ve beraberinde getireceği sorunların önlenmesinde önemli katkılar vermektedir. Ülkemizde osteoporotik hastanın kırık değerlendirilmesinde kullanılabilecek geçerli bir soru formu halen bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı mevcut Ġngilzce osteoporoz değerlendirme anketinin kısa formunun (OPAQ-SV) Türkçe geçerlilik ve güvenilirliğini sınayarak Türk Birinci basamak sağlık hizmetlerinin, sonra da tüm tıbbının hizmetine sunmaktır. Çalışmamıza Başkent Üniversitesi Ümitköy Endokrinoloji polikliniklerine başvuran osteoporotik postmenopozal kadın hastalar dâhil edildi. Katılımcılara Türkçe Osteoporoz değerlendirme anketi kısa formu ve altın standart test olan EuroQol Testi (EQ) testi yöneltilmiştir. Anket formları yüz-yüze yöntemiyle araştırma görevlisi tarafından hastalara uygulanmıştır. OPAQ-SV formunun orijinal versiyonunun geçerlilik ve güvenilirlik prosedürlerine aynen uyulmuştur. Aralık 2022 ile Ağustos 2023 tarihleri arasında başvuran 4625 hasta içinden randomize edilerek her 2. hastaya çalışmaya katılım teklif edilmiş rızası olan 238 hasta araştırmaya alınmış, ilk testten 2 hafta sonra bu deneklerden randomize olarak seçilen 63 deneğe retest yapılmıştır. Faktör analizi sonrası ölçek maddeleri 7 faktöre indirgenmiştir. Bu faktörler altında toplanan maddelere sırasıyla “Mobilizasyon”, “Günlük Aktiviler”, “Korku”, “Sırt Ağrısı”, “Yürüme”, “Bağımsızlık”, “Vücut Şekli ” isimleri verilmiştir. Çalışmanın Cronbach-α değeri 0,722 (%72,2) bulunmuştur (Faktörlerin sırasıyla Cronbach-α değerleri: 0,759, 0,954, 0,855, 0,824, 0,752, 0,923 ve 0,775). Çalışmamızın iyi güvenilir olduğu Crombach-α değerin 0,70’in üzerinde oluşuyla gösterilmiştir. Ölçeği geliştiren Silverman ve arkadaşlarının çalışmasında ise Crombach-α değeri 0,86 (%86) bulunmuştur. Çalışmanın en önemli sonucu; OPAQ-SV’nin Türkçe geçerlik ve güvenirliği Türkiye toplumunda postmenopozal kadın hastalarda osteoporoza bağlı kırık saptamada ve yaşam kalitesini ölçmede geçerli ve güvenilir olduğudur.Evaluation of osteoporosis in terms of fracture and detection of fracture, if any, is important in the follow-up of osteoporotic patients. Primary health care services and family physicians are at an important point in the diagnosis of osteoporosis and make important contributions to the prevention of the problems it may bring with it. In our country, there is still no valid questionnaire that can be used in fracture evaluation of osteoporotic patients. The aim of this study is to test the Turkish validity and reliability of the short form of the existing English osteoporosis assessment questionnaire (OPAQ-SV) and to present it to the Turkish primary health care services and then to the whole medicine. Osteoporotic postmenopausal female patients admitted to Başkent University Ümitköy Endocrinology outpatient clinics were included in our study. The participants were administered the Turkish Osteoporosis Assessment Questionnaire Short Form (OPAQ-SV) and the EuroQol Test (EQ), the gold standard test. The questionnaires were administered face-to-face by a research assistant. The validity and reliability procedures of the original version of the OPAQ-SV were followed exactly. Out of 4625 patients admitted between December 2022 and August 2023, 238 patients who consented to participate in the study were randomized and offered to every 2nd patient to participate in the study. 2 weeks after the first test, 63 subjects randomly selected from these subjects were retested. After factor analysis, the scale items were reduced to 7 factors. The items collected under these factors were named "Mobilization", "Daily Activities", "Fear", "Back Pain", "Walking", "Independence", "Body Shape" respectively. The Cronbach-α value of the study was 0.722 (72.2%) (Cronbach-α values of the factors, respectively: 0.759, 0.954, 0.954, 0.855, 0.824, 0.752, 0.923 and 0.775). The good reliability of our study was demonstrated by the Crombach-α value above 0.70. In the study of Silverman et al. who developed the scale, the Crombach-α value was 0.86 (86%). The most important conclusion of the study is that the Turkish validity and reliability of the OPAQ-SV is valid and reliable in detecting osteoporosis-related fractures and measuring quality of life in postmenopausal women in the Turkish population