Assit ayırıcı tanısında assit viskozitesinin yeri

Abstract

Giriş ve Amaç: Assit periton boşluğunda patolojik miktarlarda sıvı toplanmasıdır. Assit oluşumu yapan sebepler başlıca karaciğer hastalığına bağlı sirotik assit ve nonsirotik assit olarak iki grupta incelenmektedir. Viskozite bir sıvının akışkanlığının nümerik ifadesidir. Plazma viskozitesi plazma protein içeriğindeki değişimlerle büyük paralellik göstermektedir ancak assit sıvısı viskozitesi daha önce çalışılmamıştır. Bu çalışmada daha ucuz ve kolay olan asit sıvı viskozite ölçümünü serum-asit albümin gradyenti ile karşılaştırmak ve assitin iki büyük grubunu tespitteki değerini ortaya koymayı amaçladık. Materyal-Metod; Çalışmaya assit saptanmış toplam 57 hasta alındı. Sepsis veya yaygın damar içi pıhtılaşma tablosunda olan, koagülasyon bozukluğu olan, karaciğer veya böbrek transplantasyonu yapılmış olan, akut ve kronik böbrek yetmezliği olan, tanı almış psikiyatrik hastalığı olan, antibiyotik tedavisi gerektiren enfeksiyonu olan hastalar çalışma dışı bırakıldı. Çalışmaya dahil edilen tüm hastaların serumlarında total protein, albumin, glukoz, laktat dehidrogenaz (LDH) ölçümleri ve tam kan sayımı yapıldı. Assit örnekleri otomatik hücre sayımı, biyokimyasal analiz (total protein, albumin, glukoz, LDH), ve kültür için kullanıldı. Viskozite ölçümü otomatik olarak özel bir viskozimetre cihazı ile gerçekleştirildi. Bulgular; Çalışmaya alınan 57 hastanın 19 (% 33)’unda Serum-Assit albumin farkı (S-Aalb) 1,1’in altında iken 38 hastada (%67) S-Aalb 1,1’in üzerinde saptandı. Yaş ve cinsiyet açısından iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık yoktu (p>0,05). Gruplar arasında serum total proteini, serum albumini, serum glukoz, serum LDH, lökosit sayısı, assit sıvısı glukozu ve assit sıvısı lökosit sayımı açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmadı (p>0,05). Ancak S-Aalb >1,1 olan grupta assit sıvısı total proteini 1,55 ± 0,83 mg/dl, assit sıvısı albumini 0,98 ± 0,55 mg/dl, assit sıvıvı LDH 85,84 ± 65,58 IU/L saptanırken S-Aalb <1,1 olan grupta ise assit total proteini 4,27 ± 1,24 mg/dl, assit sıvısı albumini 2,88 ± 0,82 mg/dl, assit sıvısı LDH 313,36 ± 199,93 IU/L saptandı ve gruplar arasındaki farklar istatistiksel olarak anlamlı idi (p<0,001). Assit sıvısı viskozitesi S-Aalb > 1,1 olan grupta 0,88 ± 0,07 cP (centipouse) iken S-Aalb < 1,1 olan grupta 1,21 ± 0,29 cP saptandı ve aradaki fark istatistiksel olarak anlamlı idi (p<0,001). Çalışmaya alınan 57 hastanın 14’ünde (%24,1) assit infeksiyonu saptandı ( 8 hastada spontan bakteriyel peritonit, 3 hastada kültür negatif nötrositik assit, 2 hastada sekonder bakteriyel peritonit ve 2 hastada da monomikrobik nonnötrositik bakterassit) ancak assit infeksiyonunun assit viskozitesi üzerine etkisi olmadığı saptandı. Çok değişkenli doğrusal regresyon analizinde assit sıvısı viskozitesinin sadece assit sıvısı total proteini ile bağımsız ilişkili olduğu saptandı (β= 0,718, p<0,001). ROC curve analizi ile assit sıvısı viskozite ölçümünün S-Aalb’ni tahminde en yüksek sensitivite ve spesifite için cut off değerinin 1,03 olduğu bulundu (sensitivite %98, spesifisite %80, pozitif prediktif değer %79 ve negatif prediktif değer %94). Sonuç; Sonuç olarak, bu çalışma assit sıvısı viskozitesi ölçümünün assit gruplarını saptamada S-Aalb ile anlamlı korrelasyon gösterdiği sonucuna ulaşmıştır. Yaklaşık 0,5-1 mL gibi çok küçük miktarlarla çalışılabilmesi, dondurularak daha sonra çalışılmaya izin verebilmesi, bir dakika içinde sonucun öğrenilebilmesi ve serum ölçümlerine ihtiyaç göstermemesi açısından S-Aalb ölçümüne alternatif veya ilave bir yöntem olabileceği düşüncesini desteklemektedir.