Tıkayıcı uyku apne sendromlu hastalarda vestibüler fonksiyonların değerlendirilmesi

Abstract

Uyku, organizmanın dinlenmesini sağlayan, vücudu güne yeniden hazırlayan bir hareketsizlik hali ve yenilenme dönemidir. Uyku kalitesinin bozulması birçok olumsuz tabloyu beraberinde getirebilmektedir. Uyku bozukluklarına sebep olan uyku ile ilişkili solunum bozuklukları arasında en sık tıkayıcı uyku apne sendromu (TUAS) görülmektedir. Uyku yoksunluğu posterior parietal korteksi ve vestibüler bilgilerin işlenmesini etkilemektedir. Bu çalışmada TUAS olan hastalarda periyodik hipoksi nedeniyle vestibüler reflekslerde ve proprioseptif algıda olası etkilenmenin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmaya 18-65 yaş aralığında dahil edilme kriterlerine uygun polisomnografi testi uygulanmış orta ve ağır TUAS tanısı almış 40 birey çalışma grubuna ve 21 sağlıklı birey kontrol grubuna dahil edildi. Tüm bireyler Baş Dönmesi Engellilik Envanteri (BDEE), Epworth Uykululuk Ölçeği (EUÖ), oküler vestibüler miyojenik potansiyel (oVEMP), servikal vestibüler miyojenik potansiyel (cVEMP), video head impulse test (vHIT), videonistagmografi (VNG), sportKAT 3000, yatak başı testleri ile değerlendirildi. Baş dönmesi engelilik envanteri puanları açısından hem toplam puan hem de fiziksel, duygusal ve fonksiyonel alan puanları orta ve ağır TUAS gruplarında kontrol grubuna göre daha yüksek elde edildi (p<0.05). Video head impulse testinde anterior SSK VOR ve posterior SSK VOR kazanç ortalamaları gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı (p<0.05). Tıkayıcı uyku apne sendromu gruplarındaki hastaların lateral kazanç asimetrisi ve RALP kazanç asimetrisi ile uyanıklık kan O2 düzeyi arasında negatif yönlü korelasyon saptandı. Video head impulse testinde lateral SSK değerlendirilmesinde tespit edilen sakkadlar açısından gruplar arasında fark saptandı (p<0.05). Servikal VEMP 100 dB nHL ve oVEMP 100-110 dB nHL’de dalga cevap oranları açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı (p<0.05). Tıkayıcı uyku apne sendromu ve kontrol gruplarının statik ve dinamik denge skorları değerlendirildiğinde her ikisi açısından da gruplar arasında fark saptandı (p<0.05). Tıkayıcı uyku apne sendromu ve kontrol gruplarının VNG ve yatak başı değerlendirilmesinde gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p>0.05). Çalışmamızdan elde edilen bulgular doğrultusunda orta ve ağır TUAS olan hastalarda periyodik / kronik hipoksi nedeniyle vestibüler reflekslerde ve proprioseptif algıda etkilenme olabileceği sonucuna varılmıştır. Sleep is a period of inactivity and regeneration allowing the organism to rest and it prepares the body for the day. The deterioration of sleep quality may result in many negative health effects. Among the sleep-related breathing disorders that cause sleep disorders, Obstructive Sleep Apnea Syndrome (OSAS) is the most common one. Sleep deprivation affects the posterior parietal cortex and the processing of vestibular information. In this study, it was aimed to evaluate the possible effects periodic hypoxia on vestibular reflexes and proprioceptive perception in patients with OSAS. The study included 18-65-year-old 40 participants diagnosed with moderate and severe OSAS based on the polysomnography test and who met the inclusion criteria in the patient group and 21 healthy individuals in the control group. All individuals were evaluated with Dizziness Handicap Inventory (DHI), Epworth Sleepiness Scale (ESS), ocular vestibular evoked myogenic potentials (oVEMP), cervical vestibular evoked myogenic potentials (cVEMP), video head impulse test (vHIT), videonystagmography (VNG), sportKAT 3000, and bedside tests. In terms of DHI scores, both total score and physical, emotional, and functional domain scores were higher in the moderate and severe OSAS groups compared to the control group (p<0.05). In the Video Head Impulse Test, a statistically significant difference was found between EU the groups in terms of anterior SSK VOR and posterior SSK VOR gains (p<0.05). A negative correlation was found between the lateral gain asymmetry and RALP gain asymmetry and the awake blood O2 level in the OSAS groups. There was a difference between the groups in terms of saccades detected in the evaluation of lateral SSK in the Video Head Impulse Test (p<0.05). There was a statistically significant difference between the groups in terms of wave response rates at cervical VEMP 100 dB nHL and oVEMP 100-110 dB nHL (p<0.05). When the static and dynamic balance scores of the OSAS and control groups were evaluated, there was a difference between the groups in terms of both balance scores (p<0.05). There was no statistically significant difference between groups in terms of the VNG and bedside tests (p>0.05). In line with the findings obtained in the present study, it was concluded that vestibular reflexes and proprioceptive perception may be affected due to periodic/chronic hypoxia in patients with moderate and severe OSAS.