Maneviyat düzeylerine göre stres, bilgece farkındalık ve ayrışma-bütünleşme farklılıkları

Abstract

Bu araştırma, maneviyat ile stres belirtileri, bilgece farkındalık düzeyi ve dengeli benlik değişkenleri arasındaki ilişkiye odaklanmıştır. Çalışmada, 18 yaş üstü 266 kadın ve erkek katılımcının maneviyat düzeylerine göre, stres belirtilerinin, bilgece farkındalık düzeylerinin ve dengeli benliklerinin anlamlı olarak farklılaşıp farklılaşmadığına bakılmıştır. Katılımcılar rastgele örnekleme yöntemiyle, çevrimiçi olarak çalışmaya katılmıştır. Çalışmada araştırmaya katılanlara; Demografik Bilgi Formu, Maneviyat Ölçeği, Stres Belirtileri Ölçeği, Beş Faktörlü Bilgece Farkındalık Ölçeği-Kısa Formu ve Dengeli Bütünleşme Ayrışma Ölçeği uygulanmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, manevi pratik yapan katılımcıların “duyumsal farkındalık” düzeyleri, manevi pratik yapmayanlara göre daha yüksek olduğu bulunmuştur. Maneviyat ile Dengeli Bütünleşme Ayrışma Ölçeği’nin alt boyutları olan “kişiler arası” ve “öz gelişim” değişkenleri arasında çalışmada beklenildiği, gibi anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki gözlemlenmiştir. Maneviyat ile “duyumsal farkındalık”, “duyguları isimlendirme” ve “etkilenmeden gözlemleme ve izleme” bilgece farkındalık alt boyutları, anlamlı ve pozitif yönde ilişkilidir. Maneviyat ve stres belirtileri arasında ise istatistiksel olarak yeterince güçlü bir ilişki bulunamamıştır. Maneviyat düzeyinin değişkenler ile anlamlı bir ilişkisi olup olmadığına bakıldığında ise; maneviyat düzeyi düşük ve orta alt olarak gruplandırılan bireylerin, maneviyat düzeyi orta üst ve yüksek bireylere göre, bilgece farkındalık düzeyi ve dengeli benlik puanı daha düşüktür. Maneviyat düzeyi stres belirtileri üzerinde yalnızca “duygusal belirtilerde” anlamlı, pozitif yönde sonuçlar vermiştir. Mevcut çalışmada, kadın ve erkek katılımcılar arasında farklılık olup olmadığını incelemek amacıyla SPSS’deki Split File yöntemiyle analizler yenilenmiştir. Bu analiz sonuçlarına göre; maneviyat düzeyi düşük, orta alt, orta üst ve yüksek olarak gruplandırılan kadın katılımcıların, kişiler arası, öz gelişim, duyumsal farkındalık, duyguları isimlendirme, etkilenmeden gözlemleme ve izleme ve duygusal stres belirti düzeyleri arasında anlamlı farklılıklar gözlemlenmiştir. Erkek katılımcılarda ise yalnızca, kişiler arası ve etkilenmeden gözlemleme ve izleme düzeyleri arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar tartışılmıştır. This research focuses on the relationship between spirituality and stress symptoms, mindfulness and the balanced-self variables. In this study, it was examined whether the stress symptoms, mindfulness levels and the balanced-self level differed significantly according to the spirituality levels of 266 female and male participants over the age of 18. Participants participated in the study online by the random sampling method. In the study; Demographic Information Form, Spirituality Scale (SS), Stress Symptoms Scale, Five- Facet Mindfulness Questionnaire-Short (FFMQ-S) form and Balanced Integration- Differentiation Scale (BIDS) were applied. According to the findings of the study, the level of sensory awareness of the participants who do spiritual practice were found to be higher than those who did not spiritual practice. As expected in the study, a significant and positive relationship was observed between spirituality and the variable “interrelational” and “self-development” which are sub-dimensions of BIDS. “Sensory awareness”, description of emotions” and “non-reactional observing and monitoring” mindfulness sub dimensions are related with spirituality in a meaningful and positive way. There was no significant relationship found between spirituality and stress symptoms. When looking at if the spirituality level has a significant relationship with the variables; the level of mindfulness and balanced-self score were lower in individuals who were grouped as low and medium-lower spiritual than those of middle-high and high spiritual. The level of spirituality yielded significant, positive results only on significant emotional symptoms relaying on stress symptoms. In the present study, the analyses were renewed with the Split File method in order to examine the differences between the male and female participants. According to the results of this analysis; Significant differences were observed between interrelational, self-development, sensory awareness, description of emotions, non-reactional observing and monitoring, and emotional stress symptom levels of female participants who were grouped as low spiritual, middle lower, middle upper and high. Significant difference was found between male participants, only interrelational and non-reactional observing and monitoring levels. The results have been discussed.