Çoklu proje yönetiminde insan kaynakları tahsis problemi ve deneyim ile öğrenmenin savunma sanayii sektöründe proje yönetimi faaliyetlerine etkisinin incelenmesi

Abstract

Çeşitli kaynaklar kullanılarak başlanan ve sınırlı zaman içerisinde bir ürün veya hizmet ortaya koymak için yapılan faaliyetler proje olarak adlandırılır. Projenin hedeflerine istenen ölçüde ve zamanda ulaşması için yapılan planlarla bu planlara uygun çizelgelemeyle projeyi sonuca ulaştırma sürecine proje yönetimi adı verilir. Günümüzde sürekli gelişen teknoloji ve ortaya çıkan yenilikçi fikirlerle birlikte şirketler arası rekabet hızla artmaktadır. Bu şartlar altında başarılı proje yönetim süreci gün geçtikçe önem kazanmaktadır. İdeal iş dağılımı, insan kaynağının projelere tahsisi, zaman planlaması ve çalışan tecrübelerinin sürece katkısının değerlendirilmesi, proje yönetimini başarılı kılacak etmenlerden bazılarıdır. Artan talepleri mevcut kapasiteyle maksimum seviyede karşılayabilmek adına firmalar çoklu proje yönetim sürecine geçmişlerdir. Bu sayede ortak kaynakları farklı şekillerde kullanarak birden çok projeyi eş zamanlı ve bağımsız şekilde tamamlayabilir hale gelmişlerdir. Bir veya birden fazla projenin yürütülmesinden sorumlu olan proje yöneticisi, süreç boyunca birçok tecrübe kazanır ve zaman içinde bu tecrübelerinden yola çıkarak daha bilgili ve yetenekli bir proje yöneticisi olur. Çalışmanın ana amacı, çoklu proje yönetimindeki insan kaynakları tahsis problemi ve deneyimle öğrenmenin proje yönetim sürecine olan etkisini ortaya koymaktır. Bu amaçla tez çalışmasında, çoklu proje yönetimini insan kaynakları kısıtları altında gerçekleştiren program müdürlüklerindeki durum, ihtiyaç ve gereksinimler incelenmiştir. Mevcut problem ve aksamaların nasıl azaltılabileceğini belirlemek adına çalışma yapılmış, proje yöneticilerinin zaman içerisinde kazandıkları deneyimlerin, yönetim faaliyetleri üzerine olan iyileştirici etkileri araştırılmıştır. Ana amacın altında yer alan alt amaçları değerlendirmek için hazırlanan anket çalışması, Ankara’da savunma sanayi alanında faaliyet gösteren dört kurumda çalışan proje yöneticilerine çevrimiçi olarak uygulanmıştır. Anket çalışmasında yer alan bölümlerde, demografik özellikler, çalışanların bireysel özellikleri, aldıkları eğitimlerin süreçteki etkisi ve sahip oldukları deneyim, proje yönetim ortamı ve ortamdaki kaynak kısıtlarının etkisini sorgulayacak sorulara yer verilmiştir. Anketten elde edilen veriler, Excel veri tabanından SPSS 25.0 İstatistik paket programına aktarılmış ve analiz edilmiştir. Bu çalışmanın sonucunda, çalışanların mevcut bilgi birikimlerinin ve çalıştıkları alanda edindikleri tecrübelerin, proje yönetim sürecinde olumlu yönde etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Bir diğer yandan, çoklu proje yönetimi uygulanan firmalarda bir kişinin eş zamanlı olarak yürüttüğü proje sayısıyla bir projeyle aynı anda kaç kişinin ilgilendiğinin süreç verimliliği üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir. Firmalarda insan kaynağı planlamasının yetersiz kaldığı durumlarda müşteri ilişkilerinde ve proje yönetim sürecinde aksamalar yaşanabileceği değerlendirilmiş olup, iş-çalışan atamaları yapılırken çalışanın konuyla ilgili bilgi düzeyinin göz önüne alınması gerekliliği ortaya konulmuştur. Öğrenme ve deneyimin etkisi literatürdeki diğer çalışmalarda üretim ve inşaat gibi farklı sektörlerde incelendiğinden, bu çalışmada öğrenmenin proje yönetimi üzerine olan etkisinin insan kaynakları kısıtları altında araştırılması literatüre yenilikçi bir katkı sağlamış ve literatürle benzerlik ve farklılıklar ortaya konmuştur. Activities that started using various resources and carried out to produce a product or service in a limited time are called projects. Process of delivering the project to an end with plans made to achieve project's goals in desired extent and time is called project management. With the ever-developing technology and emerging innovative ideas, the competition between companies is increasing rapidly. Under these conditions, successful project management is becoming more important every day. Ideal work distribution, allocation of human resources, scheduling and contribution of employee experiences to processes are some of the factors that will make project management successful. To meet the increasing demands at maximum level with existing capacity, companies have applied a multi-project management. In this way, they can complete multiple projects simultaneously and independently by using common resources. The project manager, who is responsible for execution of one or more projects, gains a lot of experience throughout the process and becomes a more knowledgeable and skilled project manager. The main purpose of the study is to reveal the effect of learning with experience and human resources allocation problem on multi-project management. For this, current situation, needs and requirements of program directorates that manage multiple projects under human resources constraints were examined. To determine the improving effects of the experiences that a project manager gained on management activities and to determine how existing problems and setbacks could be reduced, a study was carried out. Survey which was prepared to evaluate the sub-goals under the main purpose was applied online to project managers working in institutions operating in defense industry in Ankara. In the survey, questions about demographic and individual characteristics of the employees, trainings they take and their experience, the project management environment and the effect of resource constraints in the environment are included. Data obtained as a result were analyzed by SPSS 25.0 Statistical package program. As a result, it’s found that the current knowledge of employees and their experience have a positive effect on project management. It’s been evaluated that there may be disruptions in customer relations and project management when human resource planning is insufficient and it’s important to consider the experience of employees when making allocations. Since the effect of learning and experience has been examined in different sectors in other studies in literature, researching the effect of learning on project management under human resources constraints has made an innovative contribution to the literature.