Hepatorenal sendromlu hastalarda terlipressin tedavisi

Abstract

Giriş ve Amaç: Hepatorenal sendrom (HRS), akut veya kronik karaciğer hastalığı zemininde klinik, laboratuar veya histolojik olarak gösterilebilen bir neden olmaksızın gelişen, akut fonksiyonel renal yetmezlikle karakterize, sirozun mortalitesi yüksek bir komplikasyonudur. Splanknik vasküler yataktaki arteriyel vazodilatasyona ikincil renal dolaşımda vazokonstriksiyon ve vazokonstriktör sistemin hemeostatik aktivasyonu ile efektif kan akımının azalması patogenezde sorumlu tutulan mekanizmadır. Vazopressin analogları (terlipressin, ornipressin) sistemik ve splanknik vazokonstriksiyon yaparak efektif arteriyel kan akımını artırır ve endojen vazokonstriktör sistemin (renin-anjiotensin sistemi ve sempatik sinir sistemi) aktivitesini azaltır, böylece renal kan akımı ile glomerüler filtrasyon hızı artar. Bu çalışmanın amacı hepatorenal sendrom gelişen hastalarda terlipressin tedavisinin prognoz üzerine etkisi ve sağkalım üzerine etkili olan risk faktörlerini araştırmaktır. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada Ocak 2000 – Haziran 2008 tarihleri arasında HRS tanısıyla terlipressin tedavisi almış 52 HRS (19 tip 1 HRS ve 33 tip 2 HRS)’lu hasta değerlendirildi. Bulgular: Terlipressin tedavisi ile tedavi sonrası serum sodyum düzeylerinde anlamlı artış saptandı (p=0,030). Hastaların sağkalım oranı %33,3, ortanca sağkalım süresi 19 gündü. Hastaların 30 günlük sağkalım oranı ise %25,4’tü. Tedavi sırasında ve sonrasında 7 hastaya karaciğer nakli yapıldı. Tedavi süresince hemodiyalize alınan ve alınmayan hastaların sağkalım oranları arsındaki fark anlamlıydı (p=0,002). Ölüm üzerine en etkili risk faktörleri kontrast madde kullanımı (p=0,006, HR=2,8), hemodiyaliz (p=0,025 HR=2,8) olarak saptanırken terlipressin tedavi süresinin artışının ölüm riskini azalttığı saptandı (p=0,002 HR=0,89). Sonuç: HRS’da ölüm üzerine en etkili risk faktörleri kontrast madde kullanımı, hemodiyaliz gerekliliği ve terlipressin tedavi süresindeki artıştır. Hepatorenal sendromun tedavisi karaciğer naklidir. Ancak karaciğer nakline kadar geçen sürede yaşamı uzatabilmek için terlipressin özellikle nakil için bekleyenlerde iyi bir alternatiftir. Introduction and Objective: Hepatorenal Syndrome(HRS) developes on a background of acute or chronic hepatic disease, without a cause which can be shown as clinic, laboratory or histological, characterize by an acute functional renal failure, a complication of cirrhosis which has a high mortality. Arterial vasodilation of the splanchnic vascular bed, vasoconstriction in secondary renal circulation and with the hemostatic activation of vasoconstrictor system decreased effective blood flow that is the mechanism responsible for pathogenesis. Vasopressin analogues(terlipressin, ornipressin) cause vasoconstriction of the splanchnic and systemic circulation, improve effective arterial blood flow and attenuate activation of the endogenous vasoconstrictor system(renin-angiotensin and sympathetic nervous system) and thereby increase renal perfusion and glomerular filtration rate. In this study, effects of treatment with terlipressin on survival and risk factors for death of patients with HRS was searched. Material and Method: In this study, from January 2000 to July 2008, 52 patients(19 type 1 HRS patients and 33 type 2 HRS patients) diagnosed as HRS treated with terlipressin are evaluated. Findings: Treatment withTerlipressin and after the treatment serum sodium levels were determined to be significantly increased (p=0.030). Patients survival rate 33.3% , median survival time 19 days. Patients’ survival rate at 30 days was 25.4% . During the treatment and after treatment liver transplantation was performed in 7 patients. During the treatment, between both patients who were treated with hemodialysis and who were not treated with hemodialysis survival rate were significantly (p= 0.002) different. When most effective risk factors for death determined as using contrast agents (p=0.006, HR=2.8), hemodialysis (p=0.025 HR=2.8); the risk of death decreased with increasing terlipressin treatment time was determined (p=0.002 HR=0.89). Conclusion: Using contrast agents, the necessity for hemodialysis and increasing terlipressin treatment time are the most effective risk factors on death of the HRS. The definitive treatment for hepatorenal syndrome is liver transplantation. However until the time of liver transplantation for extending the survival especially terlipressin is a good alternative to those who were waiting for liver transplantation.