Bilim kurgu filmlerinde kent ve iç mekan olgusunun zaman içindeki değişimi: Metropolis, 2001: A space odyssey, blade runner ve miniority report örnekleri

Abstract

Modern bir olgu olan bilim kurgu filmlerini, diğer temsillerden ayıran özellik, yapıldığı dönemin siyasal, toplumsal, ekonomik, kültürel ve teknolojik gelişmelerini yansıtmalarıdır. Bu yaklaşım bilim kurgu filmlerinin yapıldığı dönemin sanat, tasarım ve mimarlık kültürüyle ilişkilenmesine de yardım eder. Bu noktadan hareketle, bu tez öncelikle bilim kurgun türünün ortaya çıkışına ve süreç içerisindeki değişimine odaklanır. Önceleri bir edebiyat formu olarak ortaya çıkan daha sonra sinema filmleri üzerinden anlatı bulan bilim kurguların, zaman içerisinde nasıl değiştiğine bakmak bizlere bu temsilleri dönemin olaylarıyla ilişkilendirmemize olanak sağlayacaktır. Bu kapsamda seçilen, değişik dönemlerde yapılmış, dört bilm kurgu filmi üzerinden öncelikle bu filmlerin yapıldığı dönemle kurduğu ilişkiye ve dönemin önemli olaylarının bu filmlere nasıl yansıdığına bakılır. Daha sonra çalışma, bu filmleri dönemlerin sanat, mimarlık ve tasarım kültürüyle ilişkisi üzerinden inceler. Bu incelemede filmlerde değişen kent ve iç mekân olgusu çalışma kapsamında ayrıca önemlidir. Metropolis (1927), 2001: A Space Odyssey (1968), Blade Runner (1982), Minority Report (2002) filmleri üzerinden yapılan bu inceleme bizlere bilim kurgu filmlerinin değişen dünyanın değişen yaklaşımlarını anlamamızda belge niteliği olarak okunabileceğinin altını çizer. It distinguishes science fiction films, which are modern phenomena, from other representations, reflecting their political, social, economic, cultural and technological developments. This approach also helps to relate the era of science fiction films to the culture of art, design and architecture. From this point of view, this thesis primarily focuses on the emergence of science fiction and the change in the process. Looking at how science fiction, which emerged as a literary form in the first place and then narrates through motion pictures, changes over time will enable us to relate these representations to events of the period. In this context, it is examined how the important events of the period and the period that the films are made through these four films are firstly reflected in these films. Later, the study examines these films in relation to the art, architecture and design culture of the period. In this review, the changing urban and interior space in films is also important in the scope of the study. This review of Metropolis (1927), 2001: A Space Odyssey (1968), Blade Runner (1982), and Minority Report (2002) underscores that science fiction films can be read as documentary qualities in our changing approaches to the changing world.