Uluslararası ticarette incoterms® 2010 deniz ve iç su yolu taşımacılığı teslim şekilleri düzenlemelerine yönelik inceleme

Abstract

Uluslararası ticaret, dünyanın ekonomik dengesinin sağlanabilmesi bakımından hayati öneme sahiptir. Uluslararası ticaretin yaygınlaşmasıyla birlikte, bu ticarete hangi kuralların uygulanacağı sorun olmaya başlamış ve zamanla ilgili taraflar kuralları aralarında değişik sözleşmelerle düzenlemeye çalışmışlardır. Milletlerarası Ticaret Odası (ICC) ise tarafların aralarında oluşturdukları sözleşmelerde uygulama birliği ve standardizasyon sağlayabilmek, uluslararası ticareti kolaylaştırmak ve doğabilecek sorunların çözülebilmesi amacıyla Incoterms® adı verilen mal teslim şekillerini tasarlamış ve yayınlamıştır. İlk olarak 1923 ve 1928 yıllarında yayınlanan Incoterms® günümüze kadar sekiz değişiklik geçirmiştir. Günümüzde taraflar arasında kullanılmakta olan en güncel sürüm ise Incoterms® 2010’dur. Diğer taraftan, dünya yüzeyinin büyük bir bölümünü okyanuslar ve denizlerin oluşturması nedeniyle, dünyanın birçok ülkesi birbirinden su yollarıyla ayrılmıştır. Bu nedenle ülkeler arasında yapılan ticari faaliyetlerin büyük bir bölümü; birim maliyetinin düşüklüğü, sınır geçişleri olmaksızın kullanılma imkânı, büyük miktarlarda malın taşınabilmesine imkân sağlaması nedeni ile deniz yolu taşımacılığı ile yapılmaktadır. Dünya ticaretinin ise yıllık yaklaşık %84’ü deniz yolu taşımacılığı kullanılarak gerçekleşmektedir. Bu durum ülkemiz açısından da farklı olmayıp 2018 yılında 168 milyar ABD Dolarına yaklaşan Türkiye’nin toplam ihracatının yaklaşık % 62,83’ü deniz yolu taşımacılığıyla gerçekleştirilmiştir. Özetle, hem Türkiye’nin dış ticaretinde, hem de uluslararası ticarette önemli bir role sahip olan deniz ve iç su yolu taşımacılığı bakımından teslim şekillerinin nasıl düzenlendiği de çok önemli bir konudur. Bu doğrultuda çalışmada, Incoterms®’ün, özellikle de “en güncel sürüm olan Incoterms® 2010’un ne olduğunun ve bir önceki sürüme kıyasla ne tür yenilikler getirdiğinin ortaya konulması” çalışmanın temel amacı olarak belirlenmiştir. Ayrıca deniz ve iç su yolu taşımacılığı açısından, uygulanmakta olan kuralların ve Incoterms® 2000 ile Incoterms® 2010 arasındaki farklılıkların neler olduğunun ortaya konulması, keza bu alanda yapılan yeni düzenlemelerin hangi sorunları gidererek, uygulamacılara ne tür kolaylıklar sağladığının saptanması ve değerlendirilmesi de çalışmanın diğer alt amaçları olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda, Çalışmanın ilk bölümünde Incoterms® kurallarının düzenlemeye çalıştığı dış ticaret ve lojistik alanındaki kavramlara ve Incoterms® kurallarında kullanılan terminolojiye değinilmiş, ayrıca uluslararası ticaret kurallarının yeknesaklaşması gereği ile Incoterms® kurallarını hazırlayan ve uygulamaya koyan Uluslararası Ticaret Odası’na ilişkin bilgilere yer verilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde, Incoterms® kurallarının tarihçesinden, amacından, kapsamından, nasıl sınıflandırıldığından ve uygulama alanından bahsedilmiştir. Bu bölümde ayrıca Incoterms® terimlerinin hangileri olduğu, bu terimlerin alıcı ve satıcıya getirdiği yükümlülüklerin neler olduğu, Incoterms® 2010’un ne tür yenilikler ve değişiklikler getirdiği ortaya konulmuştur. Üçüncü bölümde, Incoterms® 2010 kapsamında deniz ve iç su yolu taşımacılığında kullanılan teslim şekilleri detaylı olarak incelenmiş ve Incoterms® 2000 ile karşılaştırıldığında Incoterms® 2010’la deniz ve iç su yolu taşımacılığı teslim şekilleri bakımından ne tür değişiklikler yapıldığı ve getirdiği yenilikler ele alınmıştır. Dördüncü bölümde ise, çalışmanın diğer bir alt amacını oluşturan Incoterms® 2010’la deniz ve iç su yolu taşımacılığı teslim şekillerine getirilen düzenlemeler hakkında bu alanda uygulama yapan uzmanların görüş ve önerileri ele alınarak, analizleri yapılmıştır. Son olarak sonuç bölümünde, çalışmada ortaya konulan tüm bilgiler çerçevesinde genel bir değerlendirme yapılarak, gelecekle ilgili Incoterms® olası düzenlemelerine yönelik bazı öneriler sunulmuştur. International trade is an essential tool in order to achieve an economical balance all around the world. As a result of an increasing trend in the international trade, rules that are applied to this trade have started to become a problem. Hence, parties that are involved to this trading have tried to reshape these rules by using several agreements. The International Chamber of Commerce (ICC) has designed and published Incoterms® in order to provide unity and standardization in the agreements between the parties, to facilitate international trade and to solve problems that might arise. Incoterms®, which was first published in 1923 and then, in 1928, has been modified eight times until today. At the present time, Incoterms® 2010 is the most up to date version that is used by parties. On the other hand, a huge part of the earth surrounded by oceans and seas that form waterways between many countries. Consequently, these geographical formations provides many advantages in trade such as low cost per unit rate, eliminating border crossing issues, and allowing to transport goods in high amounts. Therefore, the seaway transport is the most preferred option for trades between countries. In the world trade, the rate of using seaways transport is approximately 84%, whereas, in Turkey, the seeway transport is 62.83% of the total export rate. Eventually, delivery terms play an important role both in the world’s, and the Turkey’s international trade. In this frame, the main aim of this thesis is explaining Incoterms® and updates which, have been provided by Incoterms® 2010. The subtitles of the thesis are listed as following; rules for sea and inland waterway transport in Incoterms® 2010, how they differ from Incoterms® 2000, points that have been uptaded up to now, determining to which problems have been solved and which advantages have been provided by these updates. In the first part of this study, the concepts of foreign trade and logistics, and the terminology used in the Incoterms® rules that they try to regulate are listed. Besides, this section provides information about how international trade rules are standardized, and about the vision and missions the International Chamber of Commerce. In the second part of the study; the history, purpose, content, classification and applications of Incoterms® rules are mentioned. This chapter also examines the kinds of Incoterms® terms, obligations of these terms that are imposed on the buyer and seller, and updates on Incoterms® 2010. In the third part, the delivery methods used in sea and inland waterway transportation are studied in detail within the frame of Incoterms® 2010. A comparison between Incoterms® 2000 and Incoterms® 2010 in terms of delivery modes of sea and inland waterway transport is performed as well. In the fourth part, as another subtitle of this thesis, experts’ opinions has been taken into account in order to analyse the updates on the Incoterms® 2010 rules. Finally, in the conclusion part, some proposals for the possible future updates on the Incoterms® are provided by making a general overview.