Profilaktik antibiyotik kullanımının maliyet analizi

Abstract

Saglık sektörü aksak rekabet piyasasında çalısmakta ve fiyatlar devlet düzenlemelerine tabi tutulmaktadır. Bu sektörde arz ve talep taraflarca degistirilebilmektedir. Bunun temel sebebi hizmeti sunan ve alan arasındaki bilgi asimetrisidir. Sunulan her ekstra hizmet hem hastaya hem de devlete ek bir yük getirmektedir. Bu tezde hekimin profilaktik antibiyotik (PAB) kullanımı nedeniyle ortaya çıkabilecek ek maliyetler belirlenmeye çalısılmıstır. Bir üniversite hastanesinde, bir ay içerisinde yapılan 325 temiz ve temiz-kontamine ameliyatta kullanılan PAB, ASHP Cerrahide Antimikrobiyal Profilaksi Rehberine göre incelenmistir. Varsa yapılan uygunsuz PAB kullanımının yaratacagı maliyet farkın ortaya konması amaçlanmıstır. Çalısmaya dahil 325 ameliyatın 238’inde “seklen” dogru uygulama yapılmıstır. Bunlardan 30’unda rehberin önerdigi gibi AB kullanılmamıstır, 84’ünde rehberin önerdigi gibi AB profilaksisi yapılmıstır ama AB türü yanlıs seçilmistir, 16’sında rehberin önerdigi türde AB verilmis ancak süre asılmıstır, 108’inde ise rehberin önerdigi AB, rehberin öngördügü süre boyunca kullanılmıstır. Çalısmaya dahil 325 ameliyatın 87’sinde ise PAB kullanımı temel ilkelerine uyulmamıstır. Bunların 71’inde PAB kullanımı önerilmezken hastalara PAB verilmis, kalan 16’sında ise PAB kullanılması gerekirken verilmemistir. Vakaların tamamı degerlendirildiginde “olması gereken” maliyet 3070,71 YTL iken, “neden olunan” maliyet 7518,08 YTL olarak gerçeklesmistir. Çalısmada PAB kullanılan 279 vakada, doz ve süre degistirilmeksizin sadece esdegerleri arasından en ucuzları kullanılsaydı ortaya çıkacak maliyet 6213,50 YTL olacaktı. Bir baska ifade ile kurum, hekimin belirledigi ilaçla aynı etken maddeye sahip esdeger ilaçlardan en ucuzunu seçmeyerek 1,2 kat daha fazla bir maliyeti kabullenmistir. Sonuç olarak saglık sektöründeki binlerce kalemden biri olan PAB kullanımında akılcı kullanım kriterlerine uyuldugu takdirde ülke genelinde anlamlı bir tasarruf saglamak mümkün olacaktır diyebiliriz. In health sector the supply and demand can be manuplated by the parts because of the knowledge asymmetry between the producer and consumer. Every additional services mean, extra onerousness for both the client and the government. In this study the cost of improper prophylactic antibiotic (PAB) usage was evaluated. Threehundredtwentyfive clean and clean-contaminated surgical operations which were performed within a month at a university hospital, were evaluated according to a specific guideline. In 238 of these operations the PAB usage was “formally” correct. In 30 of these PAB was not used as the guideline recommended. In 84, the guideline recommended PAB usage, the surgeons used a PAB but it was different than the recommended one. In 16, a proper PAB was administered longer than it was recommended. In 108, PAB usage was exactly proper. In 87 of 325 operations the PAB usage was “formally” incorrect. In 71 cases, PAB was used when it was not recommended, and in 16, PAB was not given even it was recommended. Total PAB usage cost was calculated as 7518,08 YTL, but if the rules of the guideline had been stirctly applied, the “probable cost” should be 3070,71 YTL. When we calculated the total PAB cost with the prices of the cheapest equivalent drugs, the “probable cost” should be 6213,50 YTL. In conclussion it is possible to make a great amount of savings for country-wide by just motivating a rational PAB using policy.