Hafif şişman ve obez kadınlarda aralıklı enerji kısıtlaması ve sürekli enerji kısıtlaması diyetlerinin vücut kompozisyonu, metabolik profil ve duygu durumu üzerine etkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma; hafif şişman ve obez kadınlarda aralıklı enerji kısıtlaması ve sürekli enerji kısıtlaması diyetlerinin vücut kompozisyonu, metabolik profil ve duygudurumu üzerine etkisinin değerlendirilmesi amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Çalışma Eylül 2019 – Mayıs 2020 tarihleri arasında Özel Çankaya Yaşam Hastanesi Diyet Polikliniği’ne başvuran yaşları 20-45 yıl arasında olan 20 kadın üzerinde yürütülmüştür. Son 3 ay içerisinde vücut ağırlığında %10'dan daha fazla bir değişim olan, metabolik ve kronik hastalık öyküsü olan, son 6 ay içerisinde lipit veya glukoz metabolizmasını etkileyebilecek herhangi bir ilaç kullanan ve son 3 ay boyunca fiziksel aktivite düzeyi > 3 saat/hafta olan bireyler çalışma dışında tutulmuştur. Çalışmaya katılan katılımcılar seçkisiz örneklem yöntemi ile iki gruba ayrılarak, 8 hafta süre ile Aralıklı Enerji Kısıtlaması (AEK) (her hafta ardışık olmayan 2 açlık gününde (Pazartesi, Perşembe) boyunca bazal enerjilerinin %25’i; diğer günlerde bazal enerji gereksinmelerinin tamamı), ve Sürekli Enerji Kısıtlaması (SEK) diyetlerini uygulamıştır. Katılımcıların deneyimlerinin beslenme alışkanlıklarını nasıl etkilediğini belirlemek amacıyla Beslenme Değişim Süreçleri Ölçeği (BDSÖ) çalışmanın başlangıcında uygulanmıştır. AEK grubundaki katılımcıların ortalama günlük enerji alımları normal günlerde 1621.8±125.61 kkal, açlık günlerinde ise 445.4±37.50 kkal; SEK grubundaki katılımcıların ise 1653.77±129.54 kkal olarak belirlenmiştir. AEK grubundaki katılımcıların açlık günlerinde, diyetle protein (%), yağ (%) ve çoklu doymamış yağ asidi (%) alımları normal günlere göre daha yüksek bulunmuştur (p<0.05). AEK grubundaki katılımcıların açlık günlerinde DRI önerilerine göre tüm vitamin ve mineralleri yetersiz aldıkları belirlenmiştir. AEK diyeti uygulayan katılımcıların protein (%) ve kolesterol (mg) alımlarının SEK diyeti uygulayan katılımcılardan yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0.05). SEK diyeti uygulayan katılımcıların ise; yağ (g), yağ (%), tekli (%) ve çoklu (%) doymamış yağ asidi ve posa (g) alımlarının AEK diyeti uygulayan katılımcılardan yüksek olduğu saptanmıştır (p<0.05). Katılımcıların uygulanan diyet tipi ile fiziksel aktivite düzeyi (PAL sınıflamasına göre) karşılaştırıldığında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki saptanamamıştır.(p>0.05). AEK ve SEK diyeti uygulayan katılımcıların BKI, bel çevresi, bel/ kalça oranı, yağ oranı, yağ doku, vücut suyu değerlerindeki değişimler istatistiksel açıdan önemli bulunmuştur (p<0.05). Katılımcıların açlık kan glikozu, açlık insülin, HOMA-IR, serum trigliserit ölçümleri her iki grupta başlangıca göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde azalmıştır (p<0.05). AEK diyeti uygulayan katılımcılarda HDL kolesterol, AST ve TSH değerleri anlamlı değişiklik göstermezken SEK diyeti uygulayan katılımcıların AST ve TSH ölçümleri istatistiksel açıdan anlamlı olarak azalmış, HDL kolesterol seviyeleri ise istatistiksel olarak anlamlı şekilde artmıştır (p<0.05). AEK ve SEK diyeti uygulayan katılımcıların VAS ile değerlendirilen duygu durumlarının değişimleri istatistiksel açıdan önemli (p<0.05) ancak iştah durumlarındaki değişiklikler önemli bulunmamıştır (p>0.05). Sonuç olarak bu çalışma, AEK diyetinin SEK diyetine göre antropometrik, biyokimyasal bulgular, duygu durum ve iştah açısından herhangibir üstünlüğünün olmadığını göstermektedir. Elde edilen bu sonuçlar yeni çalışmalar ile desteklenmelidir.The aim of this study was to evaluate the effect of intermittent energy restriction and continuous energy restriction diets on body composition, metabolic profile and mood in overweight and obese women. The study was completed with between September 2019 and May 2020, 20 women, aged 20-45 years, who were admitted to Çankaya Yaşam Hospital in Diet Polyclinic. A change in body weight of more than 10% in the last 3 months, a history of metabolic and chronic disease, using any medication that may affect lipid or glucose metabolism in the last 6 months, and a physical activity level of > 3 hours/week during the last 3 months individuals were excluded from the study. Participants in the study were divided into two groups with random sampling method and applied Intermittent Energy Restriction (IER) (25% of their basal energy for Monday and Thursday) and Continuous Energy Restriction (CER) diets for 8 weeks. Nutrition Processes of Change Scale was applied at the beginning of the study to determine how the participants' experiences affect their eating habits. The average daily energy intake of the participants in the IER group was 1621.8 ± 125.61 kcal on normal days and 445.4 ± 37.50 kcal on fasting days; in the CER group were 1653.77 ± 129.54 kcal. In the fasting days, protein (%), fat (%) and polyunsaturated fatty acid (%) intakes of the IER group participants were found to be higher than normal days (p <0.05). It was determined that the participants in the IER group had insufficient intake of all vitamins and minerals according to DRI recommendations on fasting days. It was determined that the protein (%) and cholesterol (mg) intakes of the participants on the IER diet were higher than the participants on the CER diet (p <0.05). It was determined that the fat (g), fat (%), monounsaturated (%) and polyunsaturated (%) fatty acid and fiber (g) intakes of the participants on the CER diet were higher than the participants on the IER diet (p <0.05). The participants' diet type and physical activity level (according to PAL classification) were not statistically significant relationship (p> 0.05). BMI, waist circumference, waist / hip ratio, fat ratio, fat tissue, body water values of measurements of the participants showed statistically significant changes in both groups compared to the baseline (p <0.05). Fasting blood glucose, fasting insulin, Homa-Ir, triglyceride measurements of the participants showed statistically significant changes in both groups compared to the baseline (p <0.05). While HDL cholesterol, AST and TSH values did not differ significantly in the participants who used the IER diet, the measurements of the participants using the CER diet were statistically significant (p <0.05). The changes in the mood of the participants who used IER and CER diets evaluated by VAS were found to be statistically significant (p <0.05) however, changes in appetite were not found significant (p> 0.05). In conclusion, this study shows that the IER diet has no more advanteces over the CER diet in terms of anthropometric, biochemical findings, mood and appetite. These results should be supported by new studies.