Psikolojik danışmanların gözünden çocukların duygusal ihmali

Abstract

Bu çalışmanın amacı, erken çocukluk dönemi çocuklarına yönelik olarak psikolojik danışmanların çocuklarda duygusal ihmali nasıl algıladıklarını ve ele aldıklarını incelemektir. Nitel bir araştırma deseni kullanılmış ve okul öncesi eğitim kurumlarında çalışan 15 psikolojik danışmanla yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Amaca yönelik hazırlanan görüşme formu daha sonra uzman geribildirimlerine göre geliştirilmiştir. Verileri yorumlamak için tematik analiz uygulanmıştır. Analizler araştırmacı tarafından verilen komutlar kullanılarak bir yapay zekâ aracının yardımıyla desteklenmiştir. Bulgular, psikolojik danışmanların duygusal ihmali genellikle kasıtlı zarar vermekten ziyade çocukların sevgi, güvenlik ve onaylanma gibi duygusal ihtiyaçlarının karşılanmaması olarak tanımladıklarını göstermektedir. Katılımcılar, özellikle fiziksel bakımın duygusal bağdan daha öncelikli olduğu ailelerde, kültürel değerlerin duygusal ihmali genellikle normalleştirdiğini belirtmiştir. Psikolojik danışmanların değerlendirmelerine göre katkıda bulunan faktörler arasında düşük ebeveyn duygusal farkındalığı, ebeveynlerin çözülmemiş travmaları ve dijital cihazların aşırı kullanımı yer almaktadır. Danışmanlar, duygusal ihmalin duygusal geri çekilme, aşırı uyum gösterme ve duygusal tepkisizlik gibi uzun vadeli sonuçlarını ifade etmiştir. Katılımcılar tarafından erken çocukluk yılları, özellikle de 0-6 yaş arası, erken farkındalık ve müdahale için kritik olarak görülmüştür. Psikolojik danışmanlardan konuya ilişkin gelen öneriler arasında ebeveynler arasında duygusal okuryazarlığın artırılması, okullarda travmaya duyarlı uygulamaların hayata geçirilmesi ve oyun, sanat gibi dışavurumcu terapilerin entegre edilmesi yer almaktadır. Bulgular ayrıca, duygusal bakım vermeye yönelik kültürel tutumları geliştirmek için daha fazla farkındalığa ihtiyaç olduğunu vurgulamaktadır. Sonuç olarak, psikolojik danışmanların duygusal ihmali ele alma konusundaki teorik ve pratik becerilerini güçlendirmek için kapsamlı ve kültürel farkındalık sağlayan eğitim desteği önerilebilir. The aim of this study was to examine how psychological counsellors in early childhood period perceive and address emotional neglect in children. A qualitative research design was used and semi-structured interviews were conducted with 15 counsellors working in preschool education institutions. An interview form was prepared and presented for expert feedback and was developed accordingly. Thematic analysis was applied to interpret the data, supported by an artificial intelligence tool using commands given by the researcher. The findings show that counsellors generally define emotional neglect as the failure to meet children's emotional needs such as love, safety and approval rather than intentional harm. Participants indicated that cultural values often normalise emotional neglect, especially in families where physical care is prioritised over emotional bonding. According to the psychological counsellors' assessments, contributing factors included low parental emotional awareness, parents' unresolved traumas, and overuse of digital devices. Counsellors have identified long-term consequences of emotional neglect, such as emotional withdrawal, over-adjustment and emotional unresponsiveness. The early childhood years, particularly 0-6 years, were seen as critical for early identification and intervention. Recommendations include increasing emotional literacy among parents, implementing trauma-sensitive practices in schools, and integrating expressive therapies such as play and art. The study also emphasises the need for greater community awareness to develop attitudes for emotional caregiving. In conclusion, comprehensive and culturally sensitive support to strengthen counsellors' theoretical and practical skills in addressing emotional neglect might be suggested.