Yazılımların kalite düzeylerinin merec ve cocoso yöntemleri kullanılarak değerlendirilmesi

Abstract

Günümüzde yazılım sektöründe rekabetin artması nedeniyle, teknoloji firmalarının geliştirdikleri yazılımların kalite düzeylerinin yükseltilmesi ve bu şekilde, müşteri beklentilerinin en iyi şekilde karşılanması önem kazanmıştır. Buna göre, yazılım projelerinde kalitenin önemini vurgulamak, hata oranını azaltmak geliştirilen yazılım projeleri için dikkat edilmesi gereken en önemli kalite kriterlerini belirleyerek; söz konusu kriterler kapsamında yazılımları daha fazla geliştirmek amaçlarıyla sistematik çalışmaların yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır. Bu doğrultuda çalışmada, yazılım projelerinin kalite düzeyleri üzerinde etkili olan kriterlerin önem düzeylerinin belirlenmesi ve yazılım projelerinin kalite düzeyleri açısından sıralanması amaçlarıyla, Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden olan, Kriterlerin Kaldırma Etkilerine Dayalı Yöntem (Method based on the Removal Effects of Criteria-MEREC) ve Birleşik Uzlaşık Çözüm (Combined Compromise Solution-CoCoSo) yaklaşımları kullanılmıştır. Buna göre, kalite kriterlerinin önem ağırlıkları MEREC ile belirlenmiş, yazılım projelerinin kalite düzeylerine göre sıralanmasında CoCoSo yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada, savunma ve veri analitiği konularında geliştirilen yazılımlar için kullanılabilirlik, idame edilebilirlik, erişilebilirlik, uyarlanabilirlik, güvenilirlik ve test edilebilirlik kriterleri dikkate alınarak yazılımlar değerlendirilmiştir. Yazılımların kalite düzeyleri değerlendirilirken, ‘’idame edilebilirlik ve erişilebilirlik’’ kriterleri, Yetenek Olgunluk Model Entegrasyonu (Capability Maturity Model Integration-CMMI); “kullanılabilirlik, test edilebilirlik ve güvenilirlik’’ kriterleri McCall Kalite Modeli, uyarlanabilirlik kriteri için ise, ve ISO 25010 (Sistem ve Yazılım Mühendisliği - Sistem ve Yazılım Kalitesi Nitelikleri ve Değerlendirmesi) modelleri dikkate alınmıştır. Yapılan literatür araştırması sonucunda, yazılım kalite düzeyi üzerinde etkili olan kriterlerin önem ağırlıklarının belirlenmesi amacıyla ÇKKV yöntemlerinden yararlanılmadığı ve yazılım kalitesi alanında sınırlı sayıda çalışma bulunduğu gözlemlenmiştir. Bu nedenle çalışma, yazılım kalite kriterlerinin önem düzeylerinin belirlenmesinde ve yazılımların kalite düzeyleri açısından karşılaştırılmalarında bilimsel yaklaşımların kullanılması, yazılımlarda hangi kriterler üzerinde daha fazla durulması gerektiğinin belirlenmesi ve kalite düzeyi en yüksek olan yazılımın seçilmesiyle diğer yazılımların güçlendirilmesi gereken yönlerinin ortaya çıkarılması konularında yöneticilere pratik bir araç sunmaktadır.Due to the increasing competition in the software industry today, it has become important to increase the quality level of the software developed by technology companies and to meet customer expectations in the best way. Accordingly, emphasizing the importance of quality in software projects, reducing the error rate by determining the most important quality criteria for software projects developed; There is a need for systematic studies to further develop the software within the scope of these criteria. In this direction, In this study, the Method based on the Removal Effects of Criteria (MEREC) and Combined Compromise Solution (CoCoSo) approaches, which are Multi-Criteria Decision Making (MCDM) methods, were used to determine the levels of importance of criteria that affect the quality levels of software projects and rank them accordingly. Accordingly, the importance weights of the quality criteria were determined by MEREC, and the CoCoSo method was used to rank the software projects according to their quality levels. In the study, the software was evaluated for the software developed in the fields of defense and data analytics, taking into account the usability, maintainability, accessibility, adaptability, reliability and testability criteria. While evaluating the quality levels of software, the criteria of "maintainability and accessibility" are (Capability Maturity Model Integration- CMMI); McCall Quality Model for "usability, testability and reliability" criteria, and ISO 25010 (System and Software Engineering - System and Software Quality Attributes and Evaluation) models for adaptability criteria. As a result of the literature research, it was observed that MCDM methods were not used in order to determine the importance weights of the criteria that are effective on the software quality level and that there are limited studies in the field of software quality. For this reason, the study provides a practical tool for managers to use scientific approaches in determining the importance of software quality criteria and comparing software in terms of quality levels, determining which criteria should be emphasized more in software, and revealing the aspects of other software that need to be strengthened by selecting the software with the highest quality level.