21. yy Metropol yaşamında merkez metro istasyonları iç mekân yönelimi değerlendirmesi: İstanbul merkez istasyonu örneği

Abstract

Metropoller, içinde barındırdıkları yoğun nüfus hareketliliğin getirdiği kalabalık ve bunun sonucu oluşan şehir içi ulaşım ve erişim zorluklarını içerisinde barındırmaktadır. Ulaşım sistemlerine yönelik çözüm arayışları bu dinamiğin bir sonucu olarak yer yüzeyinden, yeraltı yerleşimine doğru geçiş göstermiş ve metro sistemleri ile şehir içi ulaşım anlayışını tümüyle değiştirmiştir. Sanayi, ticaret ve konut merkezlerine sahip metropollerde yer alan metro sistemleri, mekan ve ulaşım sorununa getirilen en büyük çözüm sağlamaktadır. 21. Yy Merkez metro istasyonları duraklama süreleri çok kısıtlı olan toplu kullanıma sahip mekânlar dinamik yaşam ihtiyaçlarının getirisi olarak; alış-veriş mekanları, sosyal ve kültürel paylaşım mekanları, ibadethaneler gibi birçok kentsel yaşam alanını içerisinde barındırmaktadır. Bu çalışmanın amacı, merkez metro istasyonlarında yön bulma konusunu incelemek, mekan organizasyonlarının kullanıcıların yön bulmalarına nasıl etki ettiğini belirlemeye çalışmaktır. Bu amaçla İstanbul’da Şişli-Mecidiyeköy metro istasyon durağa çalışma alanı olarak seçilmiştir. Seçimin birinci nedeni bu durağın çok yoğun kullanılması, ikinci nedeni başka bir metro hattına geçişi içermesidir. Seçilen istasyonda anket çalışması yapılarak kullanıcılardan veriler toplanmış, SPSS İstatistik Programı kullanılarak analizler yapılmış ve yorumlanmıştır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda insanların metro istasyonlarında yön bulma konusunda çok fazla zorluk çekmediklerini düşündükleri, bekleme noktalarında genellikle yön bulmak adına duraklama yaptıkları, yönlendirme işaretlerini ise belirli düzeyde yeterli buldukları tespit edilmiştir. Metropolises contain the crowdedness brought by the intense population mobility and the consequent urban transportation and access difficulties. The search for solutions for transportation systems has shifted from the ground surface to the underground settlement as a result of this dynamic and has completely changed the understanding of urban transportation with metro systems. Metro systems located in metropolises with industrial, commercial and residential centers provide the greatest solution to the problem of space and transportation. As a result of dynamic life needs, spaces with collective use, which have very limited stopping times at the 21st Century Central metro stations; It contains many urban living areas such as shopping places, social and cultural sharing places, places of worship. The aim of this study is to examine the issue of wayfinding in central metro stations and to try to determine how space organizations affect users' wayfinding. For this purpose, Şişli-Mecidiyeköy metro station in Istanbul was chosen as the study area for the station. The first reason for the choice is that this stop is used very heavily, the second reason is that it includes a transition to another metro line. Data were collected from the users by conducting a survey at the selected station, analyzes were made and interpreted using the SPSS Statistics Program. As a result of the evaluations, it has been determined that people think that they do not have much difficulty in finding directions at metro stations, they usually pause at waiting points to find direction, and they find the directional signs to be sufficient at a certain level.