Çocuklarda dispepsi semptom ölçeğinin fonksiyonel-organik dispepsiyi ayırmadaki değeri

Abstract

Dispeptik semptomlar hastalıga özgü degildir ve organik ve fonksiyonel gastrointestinal nedenlerin ayırımında yetersiz kalır. Bu çalısmada amaç, üst gastrointestinal sistem yakınmaları olan çocuklarda endoskopi öncesinde dispepsi ölçek formuna verilen yanıtlar dogrultusunda, organik dispepsiyi isaret edebilecek semptom skorunun belirlenmesidir. Eylül 2006-Eylül 2007 tarihleri arasında en az iki aydır devamlı veya aralıklı üst gastrointestinal sistem yakınmalarıyla basvuran 161 dispeptik çocuk ve adölesan (ortalama yas 13.5 ± 2.3 (10-17) ve %60’ı kız) çalısmaya alındı. Endoskopik ve histolojik inceleme öncesinde tüm hastalardaki gastrointestinal semptomların (epigastrik agrı, üst abdominal rahatsızlık, gögüste yanma, agıza eksi acı tat gelmesi, nefeste kötü koku, gegirme, bulantı ve çabuk doyma) siddet ve sıklıgı 5-puanlı Likert ölçegi ile saptandı. Organik dispepsi (OD) ve fonksiyonel dispepsi (FD) tanısı endoskopik histolojik bulgular birlikte degerlendirilerek konuldu. Hastaların yas, cinsiyet, vücut kitle indeksi, ilaç alım öyküsü, beslenme alıskanlıkları, dispepsi ile iliskili hayat kalitesi karsılastırılıp, her bir dispeptik semptomun siddet, sıklık ve çarpım skoru ile endoskopik ve histolojik inceleme sonuçları arasındaki iliski degerlendirildi. Hastaların %62’si OD ve %38’i FD grubunda idi. Endoskopide hastaların %12.4’ünde normal bulgular, %72.6’sında gastrit, %5’inde gastrit ve duodenit, %3’ünde gastrit ve erozif özofajit ve %7’sinde gastrit ve duodenal ülser saptandı. Organik dispepsi grubundaki 100 hastanın sadece %2’sinde normal endoskopik bulgular görülmüsken; FD’li hastaların %69’unda gastrit ve %2’sinde gastrit ve duodenit saptandı. Gastrik histolojide hastaların %29’unda normal bulgular, %18’inde hafif derecede kronik gastrit, %19’unda ortasiddetli kronik gastrit, %34’ünde kronik aktif gastrit vardı. Dispeptik hastaların %53’ünde ve OD’li hastaların %85’inde histolojide belirgin gastrik mukozal inflamasyon bulundu. Fonksiyonel dispepsili hastaların antral histolojisinde %31’inde hafif derecede kronik gastrit bulguları saptandı. Endoskopik antral eritematöz gastrit görünümüne her zaman belirgin gastrik inflamasyonun eslik etmedigi, histolojik olarak normal bulgular olan 27 hastanın (%16.7) endoskopik olarak gastrit tanısı aldıgı görüldü. Yas, cinsiyet, vücut kitle indeksi, beslenme alıskanlıgı ile dispepsi tipi arasında anlamlı iliski saptanmadı. Dispeptik yakınmalardan sadece epigastrik agrının siddeti, sıklıgı ve çarpım skoru ile dispepsi tipi arasında anlamlı iliski saptandı. Ancak, sekiz dispepsi çarpım skorunun birlikte veya tek basına incelendiginde, organik-fonksiyonel dispepsiyi ayıran kesin bir çarpım skoru sınır degeri elde edilemedi. Gece uyandıran karın agrısı, açlık karın agrısı ve antiasit alımı veya yeme sonrası semptomlarda hafifleme ile OD arasında anlamlı iliski bulundu. Gece uyandıran karın agrısı belirgin gastrik inflamasyonlu grupta daha fazla görüldü. Hastalarımızın 82 (%51)’sinin antrum histopatolojisinde Helikobakter pilori (Hp) görüldü. Gece uyandıran karın agrısı ve açlıkta epigastrik agrısı olanlarda Hp enfeksiyonu sıklıgı daha fazla idi. Antral noduler gastritli hastalarımızın %95’inde ve duodenal ülserli hastaların %91’inde Hp saptandı. Helikobakter pilori ile enfekte hastalarımızın hiçbirinde gastrik histolojide normal bulgu saptanmazken; enfekte olmayanların %60’ında gastrik histoloji normaldi. Bu çalısmada Likert dispepsi ölçeginin OD/FD ayırımında yararı görülmedi. Ayrıca OD/FD’yi ayırmada anlamlı bir dispepsi semptom skoru sınır degeri elde edilemedi. Organik dispepsi/FD ayırımını yapmada dispepsi skor sonucuna göre endoskopi yapılmasının klinik uygulamada yararı .gösterilemedi. Çalısmamızda kullandıgımız Likert ölçeginin yeniden düzenlenmesi veya aynı ölçegin daha fazla sayıda dispeptik hasta üzerinde uygulanması ve OD/FD tanımının çalısmamızdakinden farklı bir sekilde yapılmasının benzer çalısmalarda yararı olabilir. Dyspeptic symptoms are not specific to any disease, and they are not enough to differentiate organic and functional gastrointestinal disorders. The aim of our study, according to our dyspeptic patients’ answers to dyspepsia scale form, to define the symptom scores directing organic dyspepsia before performing upper gastrointestinal endoscopy. From September 2006 to September 2007 161 children and adolescents (age range 10- 17, mean 13.5 ± 2.3 , 60% girl) with chronic or recurrent upper gastrointestinal system symptoms lasting for at least 2 months were enrolled our study. . Before endoscopy, the severity and frequency of eight gastrointestinal symptoms (epigastric pain, upper abdominal discomfort, and pyrozis, bitter or sour taste in mouth, bad smell in breath, belching, nausea, and early satiety) were measured by 5-points-Likert Scale. We compared the patients with organic (OD) and functional dyspepsia (FD) in terms of age, gender, body mass index, history of drug ingestion, nutritional habits, quality of life related dyspepsia. We were evaluated the scores of severity, frequency and total scores of each dyspeptic symptoms and compared them with endoscopic and histological findings. One hundred and sixty one patients with dyspepsia divided into two groups according to their histological and endoscopic findings (OD in 62% and FD in 38%). Endoscopic findings were normal in 12.4 %, gastritis in 72.6%, gastritis and duodenitis in 5%, gastritis and erosive esophagitis in 3%, gastritis and duodenal ulcer in 7%. While the only 2% of 100 patients in OD group demonstrated normal endoscopic findings, patients in FD group demonstrated gastritis in 69%, and gastritis and duodenitis in 2%. Gastric histologic findings were normal in 29%, mild chronic gastritis in %18, moderate-severe chronic gastritis in %19, and chronic active gastritis in %34. The 53% of all dyspeptic patients and the 85% of patients in OD group had marked histological mucosal inflammation. 27 patients (16.7%) with endoscopic eritematous gastritis had falsely positive gastritis, because these patients have normal gastric antral histology. The age, gender, body mass index, and nutritional habits were not significantly different between patients with OD and FD groups. The severity and frequency scores of epigastric pain were significantly related with organic dyspepsia. However, after analyzing the total scores of eight dyspeptic symptoms one by one or in vii different combinations, no we could not find a threshold score that was able to indicate OD. Nocturnal abdominal pain, pain before meals, and resolving of symptoms after meals or ingestion of antacid drugs were not significantly related with OD. Nocturnal abdominal pain was observed higher in the group with marked gastric inflammation. In 82 patients (51%) Helicobacter pylori (Hp) was detected in their gastric antrum histopathologically. The patients with Hp infection had higher rate of nocturnal abdominal pain and epigastric pain before meals. In 95% of the patients who had antral nodular gastritis and in 91% of patients with duodenal ulcers had Hp infection. The patients with Hp infection had not normal gastric histology. In contrast, the patients with non-infected group were normal gastric histology in 60%. In this study, Likert dyspepsia scale was not beneficial in differentiating OD/FD groups. We suggest that Likert dyspepsia scale should be re-arranged for children or same scale should be applied in a larger cohort of dyspeptic children. The present study could not identify any distinctive dyspeptic symptom threshold score between patients with organic and functional dyspepsia. In clinical practice, the score and scope system was not beneficial differentiating the dyspeptic children in the two groups.