Browsing by Author "Müftüoğlu, Selen"

Now showing 1 - 6 of 6

Hafif şişman ve obez kadınlarda aralıklı enerji kısıtlaması ve sürekli enerji kısıtlaması diyetlerinin vücut kompozisyonu, metabolik profil ve duygu durumu üzerine etkisinin değerlendirilmesi
(Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2020) Tatan, Damla; Müftüoğlu, Selen
Bu çalışma; hafif şişman ve obez kadınlarda aralıklı enerji kısıtlaması ve sürekli enerji kısıtlaması diyetlerinin vücut kompozisyonu, metabolik profil ve duygudurumu üzerine etkisinin değerlendirilmesi amacıyla planlanıp yürütülmüştür. Çalışma Eylül 2019 – Mayıs 2020 tarihleri arasında Özel Çankaya Yaşam Hastanesi Diyet Polikliniği’ne başvuran yaşları 20-45 yıl arasında olan 20 kadın üzerinde yürütülmüştür. Son 3 ay içerisinde vücut ağırlığında %10'dan daha fazla bir değişim olan, metabolik ve kronik hastalık öyküsü olan, son 6 ay içerisinde lipit veya glukoz metabolizmasını etkileyebilecek herhangi bir ilaç kullanan ve son 3 ay boyunca fiziksel aktivite düzeyi > 3 saat/hafta olan bireyler çalışma dışında tutulmuştur. Çalışmaya katılan katılımcılar seçkisiz örneklem yöntemi ile iki gruba ayrılarak, 8 hafta süre ile Aralıklı Enerji Kısıtlaması (AEK) (her hafta ardışık olmayan 2 açlık gününde (Pazartesi, Perşembe) boyunca bazal enerjilerinin %25’i; diğer günlerde bazal enerji gereksinmelerinin tamamı), ve Sürekli Enerji Kısıtlaması (SEK) diyetlerini uygulamıştır. Katılımcıların deneyimlerinin beslenme alışkanlıklarını nasıl etkilediğini belirlemek amacıyla Beslenme Değişim Süreçleri Ölçeği (BDSÖ) çalışmanın başlangıcında uygulanmıştır. AEK grubundaki katılımcıların ortalama günlük enerji alımları normal günlerde 1621.8±125.61 kkal, açlık günlerinde ise 445.4±37.50 kkal; SEK grubundaki katılımcıların ise 1653.77±129.54 kkal olarak belirlenmiştir. AEK grubundaki katılımcıların açlık günlerinde, diyetle protein (%), yağ (%) ve çoklu doymamış yağ asidi (%) alımları normal günlere göre daha yüksek bulunmuştur (p<0.05). AEK grubundaki katılımcıların açlık günlerinde DRI önerilerine göre tüm vitamin ve mineralleri yetersiz aldıkları belirlenmiştir. AEK diyeti uygulayan katılımcıların protein (%) ve kolesterol (mg) alımlarının SEK diyeti uygulayan katılımcılardan yüksek olduğu belirlenmiştir (p<0.05). SEK diyeti uygulayan katılımcıların ise; yağ (g), yağ (%), tekli (%) ve çoklu (%) doymamış yağ asidi ve posa (g) alımlarının AEK diyeti uygulayan katılımcılardan yüksek olduğu saptanmıştır (p<0.05). Katılımcıların uygulanan diyet tipi ile fiziksel aktivite düzeyi (PAL sınıflamasına göre) karşılaştırıldığında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki saptanamamıştır.(p>0.05). AEK ve SEK diyeti uygulayan katılımcıların BKI, bel çevresi, bel/ kalça oranı, yağ oranı, yağ doku, vücut suyu değerlerindeki değişimler istatistiksel açıdan önemli bulunmuştur (p<0.05). Katılımcıların açlık kan glikozu, açlık insülin, HOMA-IR, serum trigliserit ölçümleri her iki grupta başlangıca göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde azalmıştır (p<0.05). AEK diyeti uygulayan katılımcılarda HDL kolesterol, AST ve TSH değerleri anlamlı değişiklik göstermezken SEK diyeti uygulayan katılımcıların AST ve TSH ölçümleri istatistiksel açıdan anlamlı olarak azalmış, HDL kolesterol seviyeleri ise istatistiksel olarak anlamlı şekilde artmıştır (p<0.05). AEK ve SEK diyeti uygulayan katılımcıların VAS ile değerlendirilen duygu durumlarının değişimleri istatistiksel açıdan önemli (p<0.05) ancak iştah durumlarındaki değişiklikler önemli bulunmamıştır (p>0.05). Sonuç olarak bu çalışma, AEK diyetinin SEK diyetine göre antropometrik, biyokimyasal bulgular, duygu durum ve iştah açısından herhangibir üstünlüğünün olmadığını göstermektedir. Elde edilen bu sonuçlar yeni çalışmalar ile desteklenmelidir.The aim of this study was to evaluate the effect of intermittent energy restriction and continuous energy restriction diets on body composition, metabolic profile and mood in overweight and obese women. The study was completed with between September 2019 and May 2020, 20 women, aged 20-45 years, who were admitted to Çankaya Yaşam Hospital in Diet Polyclinic. A change in body weight of more than 10% in the last 3 months, a history of metabolic and chronic disease, using any medication that may affect lipid or glucose metabolism in the last 6 months, and a physical activity level of > 3 hours/week during the last 3 months individuals were excluded from the study. Participants in the study were divided into two groups with random sampling method and applied Intermittent Energy Restriction (IER) (25% of their basal energy for Monday and Thursday) and Continuous Energy Restriction (CER) diets for 8 weeks. Nutrition Processes of Change Scale was applied at the beginning of the study to determine how the participants' experiences affect their eating habits. The average daily energy intake of the participants in the IER group was 1621.8 ± 125.61 kcal on normal days and 445.4 ± 37.50 kcal on fasting days; in the CER group were 1653.77 ± 129.54 kcal. In the fasting days, protein (%), fat (%) and polyunsaturated fatty acid (%) intakes of the IER group participants were found to be higher than normal days (p <0.05). It was determined that the participants in the IER group had insufficient intake of all vitamins and minerals according to DRI recommendations on fasting days. It was determined that the protein (%) and cholesterol (mg) intakes of the participants on the IER diet were higher than the participants on the CER diet (p <0.05). It was determined that the fat (g), fat (%), monounsaturated (%) and polyunsaturated (%) fatty acid and fiber (g) intakes of the participants on the CER diet were higher than the participants on the IER diet (p <0.05). The participants' diet type and physical activity level (according to PAL classification) were not statistically significant relationship (p> 0.05). BMI, waist circumference, waist / hip ratio, fat ratio, fat tissue, body water values of measurements of the participants showed statistically significant changes in both groups compared to the baseline (p <0.05). Fasting blood glucose, fasting insulin, Homa-Ir, triglyceride measurements of the participants showed statistically significant changes in both groups compared to the baseline (p <0.05). While HDL cholesterol, AST and TSH values did not differ significantly in the participants who used the IER diet, the measurements of the participants using the CER diet were statistically significant (p <0.05). The changes in the mood of the participants who used IER and CER diets evaluated by VAS were found to be statistically significant (p <0.05) however, changes in appetite were not found significant (p> 0.05). In conclusion, this study shows that the IER diet has no more advanteces over the CER diet in terms of anthropometric, biochemical findings, mood and appetite. These results should be supported by new studies.
İnsülin direnci olan yetişkin bireylerin uyku kalitelerinin, depresyon durumlarının ve beslenme alışkanlıklarının değerlendirilmesi
(Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2020) Işık, Makbule İzan; Müftüoğlu, Selen
Bu araştırma; insülin direnci bulunan bireylerin uyku kalitelerinin, gece yeme davranışlarının, depresyon durumlarının ve beslenme alışkanlıklarının değerlendirilmesi amacıyla planlanlanmıştır. Şubat 2019 – Nisan 2019 tarihleri arasında Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı-Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Polikliniğine başvuran veçalışmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden, 18-65 yıl yaş aralığında olan 74’ü kadın, 47’si erkek olmak üzere toplam 121 insülin direnci hastası ile çalışma tamamlanmıştır. Uyku apnesi, diyabet, gastroözefajiyal reflü, gastrit, morbid obezite ve majör depresyon tanısı bulunan bireyler, çalışmada yanlılığı önlemek adına çalışma dışında tutulmuştur. Katılımcılara araştırmacı tarafından; genel özelliklerini ve beslenme alışkanlıklarını sorgulamak için anket formu, Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi, CES Depresyon Ölçeği, Gece Yeme Anketi ve 24 Saatlik Besin Tüketim Kayıt Formu uygulanmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması 38.6±12.71 yıl olarak belirlenmiş ve %65.3’ünün insülin direnci dışında farklı kronik hastalığı/hastalıkları bulunmaktadır. Bireylerin ortalama 2.4±2.82 yıldır insülin direnci hastası oldukları; %39.7’sinin insülin direnci tedavisi için düzenli olarak ilaç kullanmakta olduğu ve %50.7’sinin düşük karbonhidratlı diyet uyguladığı belirlenmiştir. Bireylerin %49.6’sı hafif şişman ve %23.1’i I. derece obezdir. Günlük enerji alım ortalamalarının kadınlarda 1368.4±335.89 kkal, erkeklerde 167.80±403.55 kkal olduğu saptanmış ve aradaki bu fark istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Kadınların günlük posa tüketimi 21.3±7.12 g, erkeklerin 26.1±11.14 g olduğubelirlenmiş ve aradaki bu fark istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur (p<0.05).Günlük diyetle bireylerin tamamının tiamin, niasin, folat, potasyum, kalsiyum ve magnezyumu önerilenin altında aldığı; demiri ise sadece kadınların önerilenden daha az aldığı saptanmıştır. Katılımcıların %54.5’inin kötü uyku kalitesine ve %52.9’unun yüksek depresyon düzeylerine sahip olduğu; %11.5’inde ise gece yeme sendromu bulunduğu saptanmıştır. Depresyon düzeyi ile günlük diyetle folat ve çinko alım düzeyleri arasındaki farklılık istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Ara öğün atlama ile gece yeme davranışı arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0.05). İkindi ve gece ara öğünleri tüketim saatleri ile gece yeme sendromu varlığı arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır (p<0.05). Uyku kalitesi kötü olan katılımcıların %69.7’sinin depresyon düzeylerinin yüksek olduğu ve uyku kalitesi ile depresyon düzeyleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur (p<0.05). Gece yeme sendromu bulunan katılımcıların %85.7’sinin uyku kalitesinin kötü olduğu belirlenmiştir. Depresyon düzeyi yüksek katılımcıların %69.7’sinin uyku kalitesinin kötü olduğu ve depresyon düzeyleri ile gece yeme davranışı arasında istatistiksel açıdan önemli bir ilişki olduğu saptanmıştır (p<0.05). Sonuç olarak bu çalışma, insülin direnci hastalarının uyku kalitesi, depresyon ve gece yeme davranışı açısından takip edilmeleri gerektiğini göstermektedir. Elde edilen bu sonuçlar yeni çalışmalar ile desteklenmelidir. The aim of this study was to evaluate sleep quality, night eating behaviors, depression status and eating habits of individuals with insulin resistance. The study was camed out between February 2019 and April 2019, 121 patients with insulin resistance, 74 female and 47 male, aged 18-65 years, who were admitted to Baskent University Ankara Hospital Internal Medicine Department-Endocrinology and Metabolic Diseases Polyclinic. Individuals diagnosed with sleep apnea, diabetes, gastro esophageal reflux, gastritis, morbid obesity and major depression were excluded from the study to avoid from bias. The participants were informed by the researcher; The questionnaire, Pittsburgh Sleep Quality Index, CES Depression Scale, Night Eating Questionnaire and 24-hour food recall registration formwere applied to determine the general characteristics and eating habits. The mean age of patients was 38.6 ± 12.71 years and 65.3% had different chronic diseases except insulin resistance. It was found that individuals had insulin resistance for 2.4 ± 2.82 years. It was determined that 39.7% of the patients used medication regularly for the treatment of insulin resistance and 50.7% of them used low carbohydrate diet. Of the individuals 49.6% were owerweight obese and 23.1% were obese. The mean daily energy consumption was 1368.4 ± 335.89 kcal in women and 1675.8 ± 403.55 kcal in men and this difference was statistically significant (p<0.05). The daily fiber consumption of women were 21.3 ± 7.12 g, and the men were 26.1 ± 11.14 g, and this difference was found to be statistically significant (p<0.05). In the daily diet, all individuals had consumption thiamine, niacin, folate, potassium, calcium and magnesium below the recommended; however, just women received less than recommended iron. Of the participants 54.5% had poor sleep quality and 52.9% had high depression levels; 11.5% had night eating syndrome. The difference between depression and daily diet and folate and zinc intake levels were found to be statistically significant (p<0.05). There was a statistically significant relationship between skipping meals and night eating behavior (p<0.05). There was a statistically significant relationship between the consumption of late afternoon and night meals and the presence of night eating syndrome (p<0.05). It was found that 69.7% of the participants with poor sleep quality had high levels of depression and there was a statistically significant relationship between sleep quality and depression levels (p<0.05). It was determined that 85.7% of the participants with night eating syndrome had poor sleep quality. It was determined that 69.7% of the participants with high levels of depression had poor sleep quality and a statistically significant relationship between depression levels and night eating behavior (p<0.05). In conclusion, this study shows that individuals with insulin resistance should be monitored in terms of sleep quality, depression and night eating behavior. These results should be supported with new studies.
Majör depresyon tanısı almış hastaların beslenme durumlarının ve aşırı besin isteklerinin değerlendirilmesi
(Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimler Enstitüsü, 2016) Müftüoğlu, Selen; Kızıltan, Gül
Bu araştırma; majör depresyon tanısı almış hastaların beslenme durumlarının ve aşırı besin isteklerinin değerlendirilmesi amacıyla planlanmıştır. Çalışma 3 psikiyatri merkezinde, majör depresyon tanısı almış, yaşları 20-64 yıl arasında, toplam 203 (144 kadın, 59 erkek) hasta üzerinde yapılmıştır. Çalışmada öncelikle hastaların aşırı besin isteklerinin değerlendirilebilmesi için uygulanacak olan Aşırı Besin İsteği Ölçeği (ABİS)‘nin Türkçe uyarlaması için geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmış ve orijinal ölçekteki tüm faktör boyutları elde edilmiştir. Çalışmada hastalara; kişisel özellikleri, yaşam tarzı alışkanlıkları ve hastalıklarına ilişkin bilgileri saptamak amacıyla anket formu uygulanmıştır. Hastaların beslenme durumları ile ilgili bilgiler besin tüketim sıklık formu ile saptanmıştır. Hastaların antropometrik ölçümleri alınmış, vücut bileşimleri ve fiziksel aktivite düzeyleri belirlenmiştir. Çalışmada; hastaların yaş ortalaması 37.1±11.98 yıl olarak belirlenmiştir. Erkek hastaların depresyon süresi ortalama 13.1±7.78 ay, kadın hastaların 12.5±7.45 aydır. Erkek hastaların %79.7‘si, kadın hastaların ise %79.2‘si antidepresan ilaç kullanmaktadır. Hastaların %55.2‘sinin inaktif, %42.4‘ünün minimum aktif ve %2.5‘inin çok aktif olduğu saptanmıştır. Beden Kütle İndeksi (BKI) değerlerine göre erkek hastaların %44.1‘inin, kadın hastaların ise %34.0‘ının hafif şişman olduğu tespit edilmiştir. Erkek hastaların %9.4‘ünün, kadın hastaların %50.2‘sinin bel/kalça oranları normal kabul edilen değerlerin üzerindedir. Ayrıca erkek hastaların %18.2‘sinin, kadın hastaların %43.8‘inin vücut yağ yüzdeleri normal kabul edilen değerlerin üzerindedir. Bireylerin vücut ağırlığı, BKI, bel çevresi, kalça çevresi ve yağ dokusu (kg) ile ABİS puanları arasında pozitif yönde ve istatistiksel açıdan önemli bir korelasyon saptanmıştır (p<0.05). Vücut ağırlığı, BKI, bel çevresi, kalça çevresi, bel/kalça oranı, vücut yağı (%) ve yağ dokusu (kg) ile duygu durumu puanları arasında ise negatif yönde ve istatistiksel açıdan önemli bir korelasyon saptanmıştır (p<0.05). Hastaların beslenme durumları incelendiğinde; %62.1‘i A vitaminini, %49.3‘ü E vitaminini, %91.1‘i tiamini, %68.0‘ı riboflavini, %87.7‘si B6 vitamini, %61.6‘sı B12 vitaminini ve %62.1‘i C vitaminini yetersiz almaktadır. Buna ek hastaların %84.7‘si kalsiyumu, %90.1‘i çinkoyu, %90.6‘sı magnezyumu, %92.1‘i demiri ve %73.9‘u ise bakırı yetersiz almaktadır. Diyetle protein (g) ve demir alımı ile ABİS puanları arasında pozitif yönde; protein (%), folat ve B6 vitamini ile depresyon süresi arasında negatif yönde; protein (g), niasin, B6 vitamini ve çinko ile duygu durumu puanları arasında negatif yönde ve istatistiksel açıdan önemli ilişkiler saptanmıştır (p<0.05). Aşırı istek duyulabilecek besin çeşitlerinden çikolata ve çikolatalı ürünler, kremalı pasta ve pastane ürünleri, fast-food türü yiyecekler, patates kızartması ve hamur işleri ile aşırı besin isteği ölçeği puanları arasında pozitif yönde ve istatistiksel açıdan önemli ilişkiler saptanmıştır (p<0.05). Antidepresan ilaç kullanan hastaların cips, gazlı içecekler, fast food tarzı yiyecekler ve patates kızartması gibi besinlere daha fazla istek duydukları yönünde verdikleri puanlar antidepresan kullanmayan hastalara göre daha yüksek bulunmuş ve aradaki farklar istatistiksel açıdan önemli bulunmuştur (p<0.05). Tüm bu sonuçlar neticesinde majör depresyon hastalarının diyetleri planlanırken; besin öğesi yetersizlikleri, bazı besin türlerine aşırı istek duyma durumları, vücut bileşimindeki değişimler, antidepresan ilaç kullanımları gibi faktörler göz önünde bulundurulduğunda, hem hastalara uygulanan diyet tedavisinde başarının yakalanması, hemde hastaların yaşam kalite düzeylerinin artmasına yarar sağlayacağı düşünülmektedir. The aim of the present study was to investigate the nutritional status and food craving of the patients diagnosed with major depression. The study was conducted on 203 patients (144 females, 59 males) between the ages of 20-64 who were diagnosed with major depression in 3 different psychiatry centres. At the first stage of the study, validity and reliability studies were performed for the Turkish version of the Food Craving Questionnaire (FCQ) to be used for the assessment of the food craving behaviours of the patients and all the factors included in the original scale were obtained. A questionnaire was applied to patients including demographic, life style and disease characteristics of the patients. Information about the nutritional status of the patients was gained through the food consumption frequency questionnaire. Anthropometric measurements and body compositions of the patients were carried out and their physical activity levels were determined. The average age of the patients was found to be 37.1±11.98 years. Whereas the male patients had a depression period that lasted for 13.1± 7.78 months on average, the depression period of the female patients lasted for 12.5 ± 7.45 months on average. 79.7% of the male patients and 79.2% of the female patients were using antidepressant drugs. 55.2% of the patients were inactive, 42.4% of them were minimally active and 2.5% of them were very active. The Body Mass Indexes (BMI) of the male and female patients were analysed and considering the maximum ratios it was found out that; 44.1% of the male and 34.0% of the female patients were overweight. The waist/hip ratios of 9.4% of the male and 50.2% of the female patients were above the average values. Body fat percentages of 18.2% of the male and 43.8% of the female patients were above the average values. In the study, a positive and statistically significant correlation was found between FCQ score and the body weight, BMI, waist circumference, hip circumference and fat tissue (kg) (p˂0.05).In the study, a negative and statistically significant correlation was found between the emotional state and the body weight, BMI, waist circumference, hip circumference, waist/hip ratio, body fat (%) and fat tissue (kg) (p˂0.05). When the nutritional status of the patients were analysed, 62.1% of them were observed to have vitamin A deficiency, 49.3% of them vitamin E deficiency, 91.1% of them thiamine deficiency, 68.0% of them riboflavin deficiency, 87.7% of them vitamin B6 deficiency, 61.6% of them B12 deficiency and 62.1% of them vitamin C deficiency. In addition to these; 84.7% of the patients were observed to have calcium deficiency, 90.1% of them zinc deficiency, 90.6% of them magnesium deficiency, 92.1% of them iron deficiency and 73.9% of them copper deficiency. There was a positive and statistically significant correlation between FCQ scores and dietary protein (g) and iron intake; a negative and statistically significant correlation between the duration of depression and protein (%), folate and vitamin B6 intake; a negative and statistically significant correlation between the emotional state and protein (g), niacin, vitamin B6 and zinc intake (p˂0.05). There was a positive and statistically significant correlation between FCQ scores and chocolate, chocolate products, cake and pastries, fast-food, potato chips and bakery products (p˂0.05). The patients who were using antidepressant drugs gave higher scores for their consumption of crisps, fizzy drinks, fast-food and potato chips compared to the ones who were not using such drugs and the differences between these two groups were found to be statistically significant (p˂0.05). In conclusion of all these results it is considered that; if the factors such as nutritional deficiencies, food cravings and the use of antidepressant drugs are taken into consideration when planning the diets of the patients of major depression, the dietary treatment could be successful and the quality of their life style could be improved.
Obez bireylerin insülin ve D vitamini düzeyleri ile beslenme alışkanlıkları ve duygu durumları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
(Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2020) Günaldı, Sevil Dilara; Müftüoğlu, Selen
Bu çalışma; Beden Kütle İndeksi (BKİ)<25 ve BKİ≥25 olan bireylerin insülin ve D vitamini düzeylerinin değerlendirilmesi, beslenme alışkanlıklarının incelenmesi ve duygu durumu ile arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amacıyla planlanmıştır. Aralık 2019 – şubat 2020 tarihleri arasında Dyt. Sevil Dilara Günaldı Beslenme ve Diyet Danışmanlığı‘na başvuran ve çalışmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden 19-65 yaşları arasında 121 kadın, 49 erkek olmak üzere toplam 170 kişi üzerinde yapılmıştır. Gebe ve gebelik planlayan kadınlar çalışma dışında tutulmuştur. Katılımcılara araştırmacı tarafından; genel özelliklerini ve beslenme alışkanlıklarını değerlendirmek için anket formu, Besin Tüketim Sıklık Formu, Yeme Tutumu Testi, Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi (Kısa Form) ve Boratav Depresyon Tarama Ölçeği-Bordepta uygulanmıştır. Bireylerin yaş ortalaması 34.96±9.61 yıl olarak belirlenmiş ve %88.8‘inin kronik hastalığı/hastalıkları bulunmaktadır. Katılımcıların %23.2‘sinin düzenli olarak ilaç kullandığı, %77.3‘ünün D vitamini takviyesi aldığı saptanmıştır. Bireylerin %45.3‘ü normal vücut ağırlığına sahipken %29.4‘ü hafif şişmandır. Günlük enerji alımlarının ortanca değerlerinin; BKİ<25 olan bireylerde 1610.91 kkal, BKİ≥25 olan bireylerde 1808.46 kkal olduğu saptanmış ve gruplar arasındaki farklılık istatistiksel açıdan anlamlı bulunmuştur (p<0.05). BKİ≥25 grubundaki bireylerin BKİ<25 grubundaki bireylere göre günlük diyetle enerji, makro ve mikro besin ögeleri alımlarının daha yüksek olduğu saptanmıştır. Günlük diyetle bireylerin tamamının önerilenin altında folik asit aldığı; sadece BKİ<25 grubundaki bireylerin tiamin düzeylerinin yetersiz olduğu belirlenmiştir. Katılımcıların %2.4‘ünün yeme tutum puanı, %58.8‘inin ise duygu durum bozukluğu açısından risk altında olduğu; %61.8‘inin minimum aktif olduğu saptanmıştır. Bireylerin %58.8‘inin Bordepta puanı duygu durum bozukluğu riskini belirten 5 puan ve üzerinde olduğu saptanmış, BKİ grupları açısından bu sonuçlar istatiksel düzeyde anlamlı bulunmamıştır (p>0.05). Ancak sıklık açısından değerlendirildiklerinde sonuçlar önemli görülmüştür. Katılımcıların yeme tutumu ile duygu durum düzeyleri arasında; duygu durum düzeyleri ile fiziksel aktivite düzeyleri arasında; fiziksel aktivite düzeyleri ile yeme tutumu arasında anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak bu çalışma, bireylerin vücut ağırlığı yönetiminde insülin ve D vitamini seviyeleri ile beslenme alışkanlıkları ve duygu durum düzeyleri açısından değerlendirilmeleri ve takip edilmeleri gerektiğini göstermektedir. Elde edilen bu sonuçlar yeni çalışmalar ile desteklenmelidir. The aim of this study was to evaluate evaluation of insulin and vitamin D levels of individuals with Body Mass Index (BMI)<25 and BMI≥25, examination of nutritional habits and evaluation of their relationship with mood. The study was completed with between December 2019 and February 2020, 170 people, 121 female and 49 male, aged 19-65 years, who were admitted to Dyt. Sevil Dilara Günaldı Nutrition and Diet Consultancy. Pregnant women and women planning pregnancy were excluded from the study. The participants were informed by the researcher; Food Consumption Frequency Form, Eating Attitude Test, International Physical Activity Questionnaire (Short Form) and Boratav Depression Screening Scale-Bordep were applied to question the general characteristics and eating habits. The mean age of the participants was 34.96±9.61 years and 88.8% have chronic diseases. It was determined that 23.2% of the participants regularly used medication and 77.3% took vitamin D supplements. While 45.3% of the individuals have normal body weight, 29.4% are slightly obese. Median values of daily energy intake; It was found to be 1610.91 kcal in individuals with BMI<25 and 1808.46 kcal in individuals with BMI≥25, and the difference between the groups was statistically significant (p<0.05). Individuals in the BMI≥25 group were found to have higher energy, macro and micronutrient intakes with daily diet than those in the BMI<25 group. All individuals take folic acid below the recommended daily diet; On the other hand, it was determined that only individuals in the BMI<25 group received less than the recommended thiamine. 2.4% of the participants are at risk in terms of eating attitude score and 58.8% are at risk in terms of mood disorder; It was determined that 61.8% of them were minimum active. It was determined that 58.8% of the individuals had Bordepta score of 5 and above, indicating the risk of mood disorders, and these results were not statistically significant in terms of BMI groups (p>0.05). However, when evaluated in terms of frequency, the results were found to be significant. Between the eating attitude and mood levels of the participants; between mood levels and physical activity levels; It was found that there is a significant relationship between physical activity levels and eating attitude. In conclusion, this study shows that individuals should be evaluated and followed up in terms of insulin and vitamin D levels, nutritional habits and mood levels in body weight management. These results should be supported with new studies
Osmaniye korkut ata üniversitesi sağlık yüksekokulu öğrencilerinin yeme farkındalığı durumlarının değerlendirilmesi
(Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2020) Karataş, Yahya Faruk; Müftüoğlu, Selen
Bu çalışma; Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu’nda 2018-2019 Eğitim Öğretim Yılı’nda öğrenimine devam eden öğrencilerden çalışmaya katılmaya gönüllü olan 219’u kadın, 57’si erkek olmak üzere 276 öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Bireylerin demografik özelliklerini, sağlık durumlarını, genel alışkanlıklarını ve beslenme bilgilerini sorgulamak amacıyla 30 soruluk bir anket formu ile öğrencilerin yeme farkındalığı durumlarını tespit etmek için Yeme Farkındalığı Ölçeği (YFÖ-30) araştırmacı tarafından uygulanmıştır. Yeme Farkındalığı Ölçeği (YFÖ-30), bireylerin günlük yaşamda yeme farkındalığı düzeyini ölçen bir ankettir. Ölçek puanı arttıkça bireylerin yeme farkındalığı düzeylerinin da artış göstermesi beklenmektedir. Çalışmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 20.32±2.22 yıl olup; %62’si hemşirelik, %38.0’ı ise beslenme ve diyetetik bölümü öğrencisidir. Öğrencilerin Yeme Farkındalığı Ölçeği puan ortalamalarının beslenme ve diyetetik bölümü öğrencilerinde 100.42±12.00 puan, hemşirelik bölümü öğrencilerinde ise 95.39±11.82 puan olduğu saptanmış ve aradaki bu fark istatiksel açıdan anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Öğrencilerin %23.9’u annesinin, %16.6’sı babasının, %7.6’sı kardeşinin ve %45.6’sı ikinci dereceden akrabalarından birinin obez olduğunu belirtirken, yalnızca babası obez olan katılımcıların yeme farkındalığının daha düşük olduğu saptanmıştır (p<0.05). Öğrencilerin %16.7’si kronik bir hastalığa sahiptir ve kronik hastalığı olanların Yeme Farkındalığı Ölçeği’nden aldıkları puanların daha yüksek olduğu saptanmıştır (p<0.05). Öğrencilerin besin seçimleri ile Yeme Farkındalığı Ölçeği puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanırken (p<0.05), özellikle vegan olan ve kırmızı et tüketmediğini söyleyenlerin farkındalık puanlarının diğer kategorilere göre daha düşük olduğu görülmüştür. Öğrencilerin %79.7’sinin öğün atladığı ve en sık kahvaltı (%19.7) ana öğününü atladıkları belirlenmiştir. Çalışmada öğün atlamayanların Yeme Farkındalığı Ölçeği puan ortalamalarının, atlayanlara göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (p<0.05). Öğrencilerin %23.2’sinin hızlı, %53.3’ünün ise normal hızda yemek yediği belirlenmiş; yeme hızı ile Yeme Farkındalığı Ölçeği puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmıştır (p<0.05). Yavaş yeme hızına sahip olanların Yeme Farkındalığı Ölçeği puan ortalamasının diğer kategorilere göre daha yüksek olduğu gözlenmiştir. Duygusal yeme durumlarına göre üzüntülü/yorgun hisseden öğrencilerin %47.1’inin daha az yediği, %24.6’sının ise daha çok ve sık yediği belirlenirken, cinsiyet ile duygu durumuna göre yeme davranışları arasındaki farklar istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.05). Üzüntülü/Yorgun ruh halinde yeme davranışı ile Yeme Farkındalığı Ölçeği puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark tespit edilmiş (p<0.05), en düşük puan ortalamasının üzüntülü/yorgunken her zamankinden çok ve sık yiyenlerde olduğu gözlenmiştir. Sonuç olarak bu çalışma, Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin yeme farkındalığı durumlarının saptanması amacıyla yapılmış olup, bu popülasyon için geliştirilecek sağlıklı beslenme stratejilerine katkı sağlayacaktır. Elde edilen veriler yeni çalışmalar ile desteklenmelidir. This study was conducted on 276 students, 219 of whom were women and 57 were men, who volunteered to participate in the study at the 2018-2019 Academic Year at Osmaniye Korkut Ata University School of Health. The questionnaire with 30 questions was applied in order to question the demographic characteristics, health information, habits and nutritional information and Mindful Eating Questionnaire (YFÖ-30) was used to determine the mindful eating status of the students by the researcher. Mindful Eating Questionnaire (YFÖ-30) is a scale that measures the eating awareness level of individuals in daily life. As the questionnaire score increases, it is expected that the mindful eating levels of the individuals will increase. The mean age of the students is 20.32 ± 2.22 years and 62% of individuals are nursing students, 38.0% are nutrition and dietetics students. The mean mindful eating questionnaire score of the students participating in the study is 97.30 ± 12.07. It was determined that the mean scores of mindful eating questionnaire were 100.42 ± 12.00 in the nutrition and dietetics students, and 95.39 ± 11.82 in the nursing students, and this difference was found statistically significant (p <0.05). While 23.9% of the students stated that their mother, 16.6% of their father, 7.6% of their siblings and 45.6% of their second degree relatives were obese, only the students whose fathers were obese had lower mindful eating status (p<0.05). 16.7% of the students have a chronic disease and those who have chronic disease were found to have higher scores on the mindful eating questionnaire (p <0.05). While there was a statistically significant difference between the food choices of students and the mean scores of the mindful eating questionnaire (p <0.05), it was observed that especially mindful eating questionnaire scores of those who are vegan and say that they do not consume red meat are lower than other categories. It was determined that 79.7% of students skip meals and the they skip breakfast (19.7%) among main meals most frequently. In the study, the mean scores of the mindful eating questionnaire for those who don’t skip meals were higher than those who skip (p<0.05). It was found that 23.2% of the students eat fast and 53.3% eat at normal speed, and there was a statistically significant difference between the eating speed and the mean scores of the mindful eating questionnaire (p<0.05). It was observed that students with a slow eating rate had a higher mean score of the mindful eating questionnaire than the other categories, and the lowest mean score of the mindful eating questionnaire was among those who eat fast. Whereas it was determined that 47.1% of students eat less and 24.6% eat more and more frequently when they feel sad/tired, it was found that the differences between gender and eating behaviors were statistically significant (p <0.05). A statistically significant difference was found between the sad/tired mood eating behavior and the mean scores of the mindful eating questionnaire (p <0.05), and the lowest mean score of the mindful eating questionnaire was observed among those who eat more and more frequently when they feel sad/tired according to emotional eating situations. In conclusion, this study was planned to determine the mindful eating status of Osmaniye Korkut Ata University School of Health students and will contribute to develop healthy nutrition strategies for this population. The data obtained should be supported by new studies.
Profesyonel futbolcuların ve profesyonel voleybolcuların beslenme bilgi düzeyleri, kafein alımları ve vücut kompozisyonları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
(Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2020) Ayhan, Aysu; Müftüoğlu, Selen
Sporcuların üst düzey egzersiz performansına ulaşabilmeleri için, antrenman ve beslenme arasında güçlü bir etkileşim vardır ve beslenme bilgisi, besin alımı ve vücut kompozisyonu gibi değiştirilebilir faktörlerin olumlu yönde etkilenmesi amaçlanmaktadır. Bu çalışma; profesyonel futbolcuların ve profesyonel voleybolcuların beslenme bilgi düzeylerinin karşılaştırılması, besin tüketim durumlarının belirlenmesi, kafein alımları ve vücut kompozisyonları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amacıyla planlanmıştır. Aralık 2019 - Mart 2020 tarihleri arasında Türkiye Futbol Federasyonu 1. Lig’de yer alan bir futbol kulübünde oynayan profesyonel 19 futbolcu ve Türkiye Voleybol Federasyonuna bağlı iki farklı voleybol takımında bulunan profesyonel 24 voleybolcu olmak üzere 18-35 yaş arası toplam 43 erkek sporcu üzerinde yapılmıştır. Katılımcılara; sosyodemografik özellikleri, genel özellikleri, beslenme alışkanlıkları ve kafein alım miktarlarının belirlenebilmesi amacıyla anket formu uygulanmıştır. Enerji ve besin ögesi alımlarının değerlendirilmesi amacıyla sporcuların 1 günü antrenman, 1 günü maç günü ve 1 günü antrenmansız güne denk gelecek şekilde peş peşe 3 günlük besin tüketim ve fiziksel aktivite kayıtları yüz yüze görüşme tekniği ile alınmıştır. Antropometrik ölçümleri ve vücut kompozisyonları araştırmacı tarafından saptanmıştır. Katılımcıların beslenme bilgi düzeyleri Sporcu Beslenme Bilgisi Ölçeği (SBBÖ) ile belirlenmiştir. Futbolcuların ve voleybolcuların SBBÖ ortalama toplam puanları 68 puan üzerinden sırasıyla 23.57±4.64 ve 17.29±8.20 puan olarak bulunmuştur (p<0.05) ve katılımcıların tümünün sporcu beslenmesi konusunda “zayıf bilgi” düzeyine sahip olduğu belirlenmiştir. Futbolcuların ve voleybolcuların toplam kafein alımı sırasıyla ortalama 295.47±69.73 mg ve 347.53±238.62 mg olarak saptanmıştır (p>0.05). Futbolcuların kafein tüketimleri ile vücut ağırlığı arasında negatif; vücut yağ yüzdesi ve vücut yağ kütlesi arasında ise pozitif yönde bir ilişki olduğu; voleybolcuların kafein tüketimleri ile vücut ağırlığı, vücut yağ kütlesi ve vücut yağ yüzdesi arasında negatif yönde bir ilişki olduğu belirlenmiştir (p>0.05). Futbolcuların antrenman, maç ve izin günü enerji, karbonhidrat ve yağ alımları voleybolculara göre daha yüksek bulunmuştur (p<0.05). Hem futbolcularda hem voleybolcularda enerjinin protein ve yağdan gelen yüzdesinin yüksek olduğu saptanmıştır. Futbolcuların A vitamini, E vitamini, tiamin, riboflavin, folat, C vitamini, B6 ve B12 vitamini, potasyum, kalsiyum, magnezyum, fosfor, demir ve çinko alımları voleybolculara göre daha yüksek bulunmuştur. Futbolcuların antrenman günü mikro besin ögesi alımlarının DRI önerilerine göre yeterli veya yüksek olduğu saptanırken, maç günü kalsiyum alımının, izin günü folat, kalsiyum ve magnezyum alımlarının yetersiz olduğu belirlenmiştir. Voleybolcuların antrenman, maç ve izin günü tiamin, folat, C vitamini, potasyum, kalsiyum ve magnezyum alımının yetersiz olduğu belirlenmiştir. B12 vitamini, fosfor, demir, çinko günlük tüketiminin, hayvansal kaynaklı besin tüketiminin yüksek düzeyde olmasının bir sonucu olarak önerilerin üzerinde olduğu saptanmıştır. Futbolcuların ve voleybolcuların besin grupları tüketimlerinin Türkiye Beslenme Rehberi (TÜBER) önerilerine göre değerlendirmesinde; genel olarak süt grubu, balık, kurubaklagil/yağlı tohum, tahıl grubu ve sebze-meyve grubu tüketimlerinin yetersiz olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak bu çalışma; futbolcuların ve voleybolcuların beslenme bilgisi yetersizliğini gidermek ve bu alandaki bilgilerini arttırmak, beslenme alışkanlıklarını olumlu yönde etkilemek ve buna bağlı olarak sportif performanslarını iyileştirmek için adımlar atılması gerektiğini göstermektedir ve bu sonuçlar yeni çalışmalar ile desteklenmelidir. There is a strong relation between training and nutrition for athletes to achieve a high level of exercise performance and nutritional knowledge, is aimed to affect modifiable factors such as food intake and body composition positively. The aim of this study was to compare the nutritional knowledge levels of professional footballers and professional volleyball players, to determine their nutritional status, and to evaluate the relationship between caffeine intake and body composition. It was conducted on a total of 43 professional male athletes aged 18-35, 19 professional football players who played in a football team of Turkish Football Federation 1. League between the dates December 2019 – March 2020 and 24 professional volleyball players from two different volleyball teams of Turkish Volleyball Federation. A questionnaire was applied to the participants in order to determine their sociodemographic characteristics, general characteristics, dietary habits and caffeine intake. In order to evaluate the energy and nutrient intake, the athletes' 1 day on training, 1 day of match day and 1 day off training records were obtained by face to face interview technique for 3 consecutive days of food consumption and physical activity. Anthropometric measurements and body compositions were determined by the researcher. Nutritional knowledge levels of the participants were determined by Turkish version of the Nutrition for Sport Knowledge Questionnaire (NSKQ). The average NSKQ score of footballers and volleyball players was found as 23.57 ± 4.64 and 17.29 ± 8.20 points, respectively, over 68 points (p<0.05) and it was determined that all of the participants had a “weak knowledge” level about sports nutrition. Total caffeine intake of footballers and volleyball players was on avarage found as 295.47 ± 69.73 mg and 347.53 ± 238.62 mg, respectively (p> 0.05). A negative relationship between football players' caffeine consumption and body weight and a positive relationship between footballers' body fat percentage and body fat mass has been found and it has been determined a negative relationship between volleyball players caffeine consumption and body weight, body fat mass and body fat percentage (p> 0.05). Energy, carbohydrate and fat intake of footballers on training, match and off days were found to be higher than volleyball players (p <0.05). It is determined that the percentage of energy coming from protein and fat is high in both footballers and volleyball players. Football players' intake of vitamin A, vitamin E, thiamine, riboflavin, folate, vitamin C, B6 and B12, potassium, calcium, magnesium, phosphorus, iron and zinc were higher than volleyball players. It was determined that the intake of micronutrients on the day of training was sufficient or high according to the Dietary Reference Intake Level (DRI) recommendations, while the intake of calcium on the day of the match and folate, calcium and magnesium intake on their off day were insufficient. It was determined that the intake of thiamine, folate, vitamin C, potassium, calcium and magnesium was insufficient on the day of training, match and off day of volleyball players. As a result of the high daily consumption of vitamin B12, phosphorus, iron, and zinc, food consumption from animal origin was found to be above the recommendations. When food groups consumption of football players and volleyball players evaluated suggestions of the Turkey Dietary Guidelines (TÜBER), it was determined that the consumption of milk group, fish, legume / oilseed, cereal group and vegetable-fruit group in general was insufficient. Consequently, this study is used to overcome the nutritional deficiencies of footballers and volleyball players and to increase the need in this field, to positively affect their eating habits and accordingly to improve their sports performance.