Browsing by Author "Demir, Ahmet"

Now showing 1 - 11 of 11

Bilgin Adalı’nın çocuklara yönelik anlatılarında metinlerarası ilişkiler
(Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2022) Erdem, Cansın; Demir, Ahmet
Metinlerarasılık, metinler arasındaki her türlü ilişkiyi ifade etmek için kullanılan bir kavramdır. Günümüzde metinsellik ölçütlerinden biri olarak kabul edilen metinlerarasılık, herhangi bir metnin kendinden önceki metinlerle çeşitli biçimlerde kurduğu açık ya da kapalı ilişkileri tanımlamak için kullanılır. Alıntı, gönderge, anıştırma, pastiş, parodi vb. biçimlerde ortaya çıkan metinlerarası ilişkiler, bir metnin oluşturulma süreçleri kadar anlamlandırma süreçlerini de ilgilendiren bir ögedir. Okuru, metinler arasındaki ilişkilerin oluşturduğu geniş bir düzlemde okuma-anlamaya yönlendirir. Dolayısıyla çocuk okurları metinlerarası ilişkilerin zengin/yoğun bir içerikle sunulduğu metinlerle buluşturmak, onların bilişsel gelişimlerini desteklemek ve entelektüel, kültürel, tarihsel, sanatsal, edebî vb. alanlardaki birikimlerini zenginleştirmek açısından önemlidir. Metinler arası ilişkilerin yarattığı zengin içerik, çocuk okurların çok yönlü ve derin okuma-anlama süreçleri geçirmelerini sağlayacak, eleştirel ve analitik düşünme becerilerini geliştirecektir. Bu bakımdan Türkçe öğretiminde metinlerarası ilişkilerin zengin olduğu metinleri (çocuk edebiyatı ürünlerini) seçmek ve kullanmak önemlidir. Türk çocuk edebiyatının üretken yazarlarından Bilgin Adalı’nın anlatılarında zengin/yoğun metinlerarası ilişkilerin olduğunu söylemek mümkündür. Adalı’nın çocuk edebiyatı ürünlerinde ‘metinlerarasılık’ın, en açık biçimde eserlerin dokusuna işlendiği, Türk ve dünya sözlü edebiyat geleneğinden anlatıların (mitler, masallar, destanlar, halk hikâyeleri vb.) dönüştürmelerle yeniden yazıldığı; sözlü edebiyata özgü pek çok motifin çeşitli metinsel bağlamlarda dönüşüme uğratılarak okura sunulduğu ve okurun edebiyat, tarih, sinema, sanat alanlarının iç içeliğinde çeşitli türlerin ve metinlerin bir arada bulunduğu bir anlamlandırma sürecine dâhil edildiği görülür. Bu çalışmada başlıca amaç, Bilgin Adalı’nın, seçtiğimiz anlatı türünden yirmi yedi eserini ‘metinlerarasılık/metinlerarası ilişkiler’ çerçevesinde incelemek, eserlerdeki ‘metinlerarası ilişkileri’ göstermek ve ilişkili metinlerin izini sürmektir. Amaçlı örnekleme yöntemiyle seçilen, Adalı’nın yirmi yedi anlatısı, metinlerarasılık çerçevesinde incelenerek metinlerin diğer metinlerle olan ilişkileri tespit edilmeye ve Adalı’ya ait çocuk edebiyatı ürünlerinin Türkçe eğitiminde kullanılması durumunda nasıl bir metinlerarası ilişkilere dayalı zenginlik ve çeşitlilik sunabileceği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmada, Adalı’nın çocuklara yönelik anlatılarındaki metinlerarası ilişki biçimleri tespit edilmiş ve anlatıların ‘metinlerarası ilişkiler’ açısından gösterdiği görünüm, tablolar aracılığıyla dikkate sunulmuştur. Anlatıların, metinlerarası ilişkiler bakımından gösterdiği özelliklerin çocuk okurlara yönelik entelektüel, kültürel, tarihsel, sanatsal, edebî vb. katkısına dair değerlendirmelerde bulunulmuştur. Intertextuality is a concept used to express all kinds of relationships between texts. Intertextuality, accepted as one of the criteria of textuality today, is used to define the open or closed relations that any text establishes with the previous texts in various ways. Intertextual relations, which appear in the forms of quotation, referent, allusion, pastiche, parody, etc., are an element that concerns the processes of making sense as well as the processes of creating a text. It directs the reader to reading comprehension on a wide platform formed by the relations between the texts. Therefore, it is important to bring together child readers with texts in which intertextual relations are presented with rich/intensive content, to support their cognitive development and enrich their intellectual, cultural, historical, artistic, literary, etc. knowledge. The rich content created by intertextual relations will enable child readers to go through versatile and deep reading-comprehension processes and will develop their critical and analytical thinking skills. In this respect, it is important to choose and use texts (children's literature products) with rich intertextual relations in Turkish education. It is possible to say that there are rich/intense intertextual relations in the narratives of Bilgin Adalı, one of the prolific writers of Turkish children's literature. In Adalı's children's literature, 'intertextuality' is most clearly embroidered into the texture of the works, and narratives from the Turkish and world oral literature tradition (myths, tales, epics, folk tales, etc.) are rewritten with transformations; It is seen that many motifs peculiar to oral literature are presented to the reader by being transformed in various textual contexts, and the reader is included in a meaning-making process in which various genres and texts coexist within the fields of literature, history, cinema, and art. The main purpose of this study is to examine the twenty-seven works of Bilgin Adalı from the narrative genre we have chosen within the framework of 'intertextuality/intertextual relations', to show the 'intertextual relations' in the works, and to trace the related texts. By examining Adalı's twenty-seven narratives, selected with the purposeful sampling method, within the framework of intertextuality, it has been tried to determine the relations of the texts with other texts and to reveal how Adalı's children's literature products can offer richness and diversity based on intertextual relations if they are used in Turkish education. In the study, the forms of intertextual relations in Adalı's narratives for children were determined and the appearance of the narratives in terms of 'intertextual relations' was presented through tables. Evaluations were made about the intellectual, cultural, historical, artistic, literary, etc. contribution of the features of the narratives in terms of intertextual relations to child readers.
The Effect of Adding Gender Item to Berlin Questionnaire in Determining Obstructive Sleep Apnea in Sleep Clinics
(2015) Yuceege, Melike; Firat, Hikmet; Sever, Ozlem; Demir, Ahmet; Ardic, Sadik; 25593603
BACKGROUND AND AIM: We aimed to validate the Turkish version of Berlin Questionnaire (BQ) and developped a BQ-gender (BQ-G) form by adding gender component. We aimed to compare the two forms in defining patients with moderate to severe obstructive sleep apnea (OSA) in sleep clinics. METHODS: Four hundred and eighty five consecutive patients, refered to our sleep clinic for snoring, witnessed apnea and/or excessive daytime sleepiness were enrolled to the study. All patients underwent in-laboratory polysomnography (PSG). Patients with sleep efficiency less than 40% and total sleep time less than 4 hours, chronic anxiolitic/sedative drug usage, respiratory tract infection within past two weeks were excluded from the study. All the patients fulfilled BQ. The test and retest for BQ were applied in 15-day interval in 30 patients. RESULTS: Totally 433 patients were enrolled to the study (285 male, 148 female). The mean age of the patients was 47,5 +/- 10.5 (21-79). 180 patients (41.6%) had apnea-hypopnea index (AHI) <= 15, while 253 patients (58,4%) had AHI > 15. The. value was 48-94 and the the truth value was 69-94% for the test-retest procedure. Sensitivity, specificity, negative predictive value (NPV), positive predictive value (PPV), and area under the curve AUC were 84.2%, 31.7%, 48.7%, 63.4%, and 0.579 in order for BQ and 79.9 %, 51.7%, 63.2%, 69.6%, and 0.652 for BQ-G. CONCLUSION: The results showed that BQ-G is relatively better than BQ in determining moderate to severe OSA in sleep clinics where most of the patients are sleep apneic but both of the tests were found to have insufficient validities in defining moderate to severe OSA in sleep clinics.
'The Notion of Japan as an Example of Non-Western Modernization' in Mehmet Akif Ersoy through the Impact of Abdurresit Ibrahim
(2022) Demir, Ahmet
In Ottoman-Turkish society, the debates around the concepts of modernization and civilization have an important place in the thought of the 20th century. Within these discussions, it is noteworthy that Turkish national poet Mehmet Akif Ersoy presents Japan, which is an example of non-Western modernization, as an ideal model for Ottoman-Turkish modernization. Abdurresit Ibrahim (1857-1944), who was influential in Turkish and Islamic geography with his activist identity and thoughts in the 19th and 20th centuries, had a great share in Akif's adoption of Japanese modernization as an ideal example of non-Western modernization. Abdurresit Ibrahim is one of the important names that Turkish society raised as an intellectual, traveller, political leader and highbrow in the 19th and 20th centuries. Abdurresit Ibrahim, who is one of the Idil-Ural Turks and struggles for the independence and unity of the Russian Turks and the entire Islamic world, is known for his thoughts on Turkish and Islamic geography and his activities in Japan. It is also known as the name that introduced Islam to Japan. Abdurresit Ibrahim visited Japan in the first half of 1909 and wanted to establish close relations between Japanese and Asian Muslims. Abdurresit Ibrahim made a long journey starting in September 1908, covering Turkestan, Siberia, Mongolia, Manchuria, China, Japan, Korea, Singapore, Malaysia, Indonesia, India, Hejaz and Syria, and ending in Istanbul in 1910. Abdurresit Ibrahim published this journey in two volumes in 1910-1913, under the name of Alem-i Islam ve Japonya'da Intisar-i Islamiyet. The work is mostly about Japan. Abdurresit Ibrahim idealizes the Japanese modernization in his work titled Alem-i Islam ve Japonya'da Intisar-i Islamiyet (1910-1913), and his thoughts influence some Ottoman-Turkish intellectuals, Mehmet Akif, in particular. Having arrived in the Ottoman capital in 1910, Ibrahim who was already a well-known Muslim traveller and activist, established close relations with Islamist intellectuals in Istanbul. The close relationship he built with Sirat-i Mustakim journal and its staff, especially with Mehmet Akif, is an important example of this. The journal, Sirat-i Mustakim, was one of the most important channels in which Abdurresit Ibrahim sent his articles containing his impressions and experiences during his long journey (1908-1910). We can say that both the writings in Sirat-i Mustakim and the Alem-i Islam ve Japonya'da Intisar-i Islamiyet had a profound effect on Turkish intellectuals regarding Japanese modernization. Abdurresit Ibrahim tried to explain his travel observations and thoughts on the Islamic world through sermons and conferences organized by Sirat-i Mustakim. Therefore, Abdurresit Ibrahim is an important person in terms of his place in the development of Turkish-Japanese relations. He has a great influence on the formation of sympathy for Japan among the Turkish/Muslim peoples. The friendship that Akif developed with Abdurresit Ibrahim brought along an intellectual influence as well. As a result of this influence, Akif presented the Japanese model as an example of non-Western modernity for Ottoman-Turkish modernization at a time (at the beginning of 20th century) when Ottoman-Turkish modernization, along with Westernization, occupied the agenda as an issue and was discussed. He noted that Japanese modernization was a good alternative that could be a source of inspiration within the framework of non-Western modernity. Akif's thoughts inspired by Abdurresit Ibrahim appear concretely in his poem named Suleymaniye Kursusunde (1912). While discussing the salvation remedies of the Islamic world in the poem, Japanese modernization was idealized as an example of non-Western modernization in relation to concepts such as civilization, Westernization, development and progress in the Ottoman-Turkish public opinion. It was stated that Turkish modernization can be realized by staying away from a completely imitative structure which is Western-centred, singular, and stuck in Western patterns and by preserving national identity and culture on the dynamics of Islamic civilization.In this regard, it was argued as a thesis that Japanese modernization can be taken as an example. Therefore, in discussions about Ottoman-Turkish modernization and civilization among Ottoman-Turkish intellectuals, and particularly in Mehmet Akif's world of thought, it is necessary to take into account that the Japanese modernization is debated as an important role model. In this study, Japanese modernization as an example of non-Western modernization and the impact of Abdurresit Ibrahim on Mehmet Akif are handled within the framework of Suleymaniye Kursusunde. The notion of 'Japanese modernization' in Akif is evaluated in relation to the concepts of 'multiple modernities' and 'non-Western modernization'. The reflections of the concept of 'multiple modernities' in Akif's world of thought are discussed and it is revealed that he presented Japanese modernization as an ideal example of 'non-Western modernization' for Ottoman-Turkish modernization.
Ortaokul (5-8 sınıflar) Türkçe derslerinde şiir-hikâye ve manzum hikâye türünden metinler
(Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2018) Çat, Feray; Demir, Ahmet
Çalışmamız çerçevesinde 2017-2018 eğitim-öğretim yılında MEB tarafından hazırlanan ortaokul (5-8. sınıflar) Türkçe dersi ders kitapları ve çalışma kitaplarında bulunan şiirler, ‘şiir-hikâye’ ve ‘manzum hikâye’ bağlamında ele alınmıştır. Dolayısıyla çalışma, şiir ile hikâyenin birlikteliğine karşılık gelen alanda ortaya çıkan ‘şiir-hikâye’ ve ‘manzum hikâye’ türlerini odağa almaktadır. Bu bakımdan ortaokul (5-8. sınıflar) Türkçe dersi ders ve çalışma kitaplarında yer alan ‘şiir-hikâye’ ve ‘manzum hikâye’ türünden metinlerin sınıflara göre dağılımı incelenmiş ve bu metinler ‘yapı’, ‘tema’, ‘dil ve anlatım’ yönlerinden değerlendirilmiştir. 2017 Türkçe Dersi Öğretim Programında yer alan ‘kazanımlar’la ilişkili olarak metinlerin kulanım amaçları irdelenmiş ve araç-metin olarak kullanılan ‘şiir-hikâye’ ve ‘manzum hikâye’ türünden metinlerin çalışma kitaplarında etkinliklerle/sorularla nasıl işler hâle getirildiği incelenmiştir. Böylece ‘şiir-hikâye’ ve ‘manzum hikâye’ türünden metinlere yönelik etkinliklerle/sorularla öğrencilere neler kazandırılmak istendiği üzerinde de durulmuştur. ‘Şiir-hikâye’ ve ‘manzum hikâye’ türünden metinlerin özelde ortaokul Türkçe derslerindeki sınıflara göre işlevselliği de dikkate sunulmaya çalışılmıştır. Ayrıca Türkçe eğitiminde öğrenme alanlarına, metin seçimi ve kullanımını belirleyen faktörlere, metin türlerine, özellikle de Türkçe eğitimiyle ilişkilendirdiğimiz öğrenme ve öğretme süreçlerine, etkinliklerin/soruların Bloom taksonomisinde ortaya konulan şekliyle bilişsel basamaklarla ilişkisine değinilmiştir. Bu bağlamda ‘şiir-hikâye’ ile ‘manzum hikâye’ türlerinin ortaokul seviyesinde Türkçe eğitimindeki yeri, ‘şiir-hikâye’ ile ‘manzum hikâye’ türünden metinlerin Türkçe öğretimine katkıları ve bu türlerin ortaokul Türkçe dersi ders ve çalışma kitaplarındaki mevcut durumu ortaya konulmuştur. As part of our study, the poems in textbooks and workbooks of secondary school Turkish classes (5th – 8th grades) which were prepared for academic year 2017/2018 by the Ministry of National Education were discussed in the context of “poem-story” and “epos.” Therefore the study focuses on the genres of “poemstory” and “epos” that revealed at the junction of poem and story. In this respect, the distribution of the texts in textbooks and workbooks of secondary school Turkish classes (5th – 8th grades) which are classified as ‘poem-story’ and ‘epos’, according to grades was analyzed and such texts were evaluated with regard to “structure”, ‘theme’, ‘language’ and ‘expression’. Intended purposes of the texts were scrutinized in relation to ‘learning outcomes’ in 2017 Turkish Course Curriculum. Besides, it was examined how the texts in genres of poem-story and epos used as tool-text were made functional by the activities/questions in textbooks. Thus, the goal of the activities/questions related to texts in genres of poem-story and epos, for students was emphasized as well. It was aimed to remark the functionality of the texts classified as poem-story and epos according to grades of secondary school. Moreover, learning domains in Turkish teaching, the factors that determine selection and use of texts, and text types and, especially learning and teaching processes associated with Turkish teaching and the relationship between activities/questions in respect to Bloom's Taxonomy and the cognitive steps were addressed.In this sense, the place of ‘poem-story’ and ‘epos’ genres in secondary school Turkish classes, contributions of the texts in genres of ‘poem-story’ and ‘epos’ to Turkish teaching and current status of such categories in textbooks and workbooks of secondary school Turkish classes were manifested.
Ortaokul (5-8. sınıflar) Türkçe dersi çalışma kitaplarında metinsel-aşkınlık
(Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2018) Cebeci, Tuba; Demir, Ahmet
Çalışmada, 2016-2017 eğitim öğretim yılında MEB tarafından hazırlanan ortaokul (5-8. Sınıflar) Türkçe dersi çalışma kitaplarındaki etkinlikler/sorular metinsel-aşkınlık bağlamında incelenmiştir. Etkinliklerin ve soruların değerlendirilmesinde Gérard Genette’nin metinsel-aşkınlık ilişkilerini tanımlamak için kullandığı 5 ayrı ilişki biçimi esas alınmış; ‘metinsel-aşkınlık’a dayanan etkinliklikler/sorular, özellikleri bakımından ‘metinlerarasılık/iç metinllilik (intertextuality)’, ‘yan-metinsellik/ek metinlilik (paratextuality), ‘yorumsal üst-metinsellik/dış metinlilik (metatextuality)’, ‘üst-metinlilik/tip metinlilik (architextuality)’ ve ‘ana-metinsellik/art metinlilik (hypertextuality) biçimlerine göre tasnif edilmiştir. Çalışmada öğrencilerin etkinlik ve sorular üzerinden ürettikleri sözlü, yazılı ve görsel ürünlerin ‘metinsel-aşkın’ bir alanda, araç-metinlerle (ders kitaplarındaki okuma metinleri, dinleme metinleri, görsel ürünler vb.) ilişkili olduğu, öğrencilerin araç-metinlere bağlı olarak, onlar üzerinden sözlü, yazılı ve görsel ürünler ortaya koydukları gerçeğinden hareket edilmiştir. Öğrencilerin, çalışma kitaplarındaki etkinlikler ve sorulara bağlı olarak yarattıkları ürünlerle araç-metinler arasında nasıl bir metinlerarası ilişki olduğu ele alınmıştır. Diğer bir ifadeyle kaynak metin özelliği taşıyan araç-metin ile öğrencilerin araç-metinlerle ilgili etkinlikler ve sorular üzerinden ortaya koydukları sözlü, yazılı ve görsel ürünlerin metinlerarası ilişkiler bağlamında hangi düzlemlerde ilişkili olduğu değerlendirilmiştir. Çalışmamız, nitel bir araştırmadır ve doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Ortaokul (5-8. sınıflar) Türkçe dersi çalışma kitapları belge tarama yöntemiyle incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Bu bağlamda metinsel-aşkınlık’a dayanan etkinlik ve soruların tabloları yapılmış ve bu tablolara yansıyan veriler ışığında metinlerin, etkinliklerin ve soruların metinsel-aşkınlık yönünde gösterdikleri özellikler ve bilişsel becerilerle ilintisi analiz edilmiştir. Böylece metinlerin, etkinliklerin ve soruların içeriksel, dilsel ve biçimsel özellikleri irdelenmiş buna ek olarak da Türkçe öğretimine dair ‘metinsel-aşkınlık’ bağlamında çıkarımlar yapılmıştır. In the study, the activities/questions in the secondary school (5-8th Grades) Turkish course working books prepared by (MEB) in 2016-2017 academic year have been examined in terms of textual transcendence. 5 different relation modes used by Gérard Genette in order to define textual-transcendence relations have been taken as basis activities/questions based on ‘textual-transcendence’ have been classified in accordance with ‘intertextuality/intertextuality’, supplemental ‘textuality/paratextuality’ ‘interpretational top textuality/metatextuality’, ‘top textuality/achitextuality’ and ‘main textuality/hypertextuality’ forms. It is considered the fact that the oral, written and visual products that the students have produced on the activities and questions are related with tool-texts (reading texts listening texts, visual products on the textbooks) in ‘textual-transcendence, and that the students have adhered to the tools-texts and have revealed oral, written and visual products regarding them. It has been handled how intertextual relations are between the activities in the workbooks and the products created based on the questions of the students and tools-texts. In other words, it has been assessed in which platforms oral written and visual products that thestudents have revealed on the activities and questions with regard to the tool-texts are related in terms of intertextual relationswith regard to tool- texts with source text characteristic. Our study is a qualitative research and document analysis method is used. Secondary school (5-8th grades) Turkish Course working books have been examined and assessed by document scanning method. In this context, the table of the activities/questions based on ‘textual-transcendent’ in the workbooks and in the light of data reflecting to such tables, the relations of activities and questions with the features and cognitive skills that they have shown in the direction of textual-transcendence have been analyzed. Thus, the contextual, linguistic and formal features of texts, activities and questions have been examined and conclusions have been made in terms of 'textual-transcendence' in Turkish teaching.
Ortaokul (5-8. sınıflar) Türkçe dersi öğretim programı ve ders kitaplarında "metin türü farkındalığı"
(Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2019) Kıbrıs, Sıla; Demir, Ahmet
Çalışmanın amacı, ortaokul (5-8. Sınıflar) Türkçe derslerinde, öğrencilerde geliştirilmesi beklenen ‘metin türü farkındalığı’nın yerini ortaya koymaktır. Bu bağlamda, 2018 yılı Türkçe Dersi Öğretim Programı (TDÖP), ‘metin türü farkındalığı’ açısından incelenmekte ve ‘metin türü farkındalığı’nın ortaokul (5-8. Sınıf) Türkçe dersi ders kitaplarına metin ve etkinlikler/sorular boyutuyla nasıl yansıdığı değerlendirilmektedir. TDÖP’de ‘metin türü farkındalığı’nı esas alan kazanımlar ve Programın sınıflara göre hangi türden metinlere yer verdiği dikkate sunulmaktadır. Türkçe ders kitaplarında yer alan metinlerin türlere göre dağılımı ve ‘metin türü farkındalığını’ esas alan etkinliklerin/soruların, öğrenme alanlarına göre dağılımı ele alınmakta; etkinlikler/sorular ‘metin türü farkındalığı çerçevesinde değerlendirilmektedir. Araştırmanın kapsamını TDÖP ve 2018-2019 eğitim-öğretim yılında okutulan MEB yayını ortaokul (5-8. Sınıf) Türkçe dersi ders kitapları oluşturmaktadır. Nitel araştırma özelliği gösteren çalışmamızda döküman analizi yöntemi kullanılmaktadır. Çalışmanın sonucunda, TDÖP’de metin çeşitliliğine önem verildiği ve kazanımların bu çeşitliliği destekler nitelikte olduğu gözlemlenmiştir. Ortaokul (5-8. Sınıflar) Türkçe dersi ders kitaplarında yer verilen metinlerde de tür çeşitliliğine ve metin türlerinin sınıf seviyelerine uygunluğuna dikkat edilmiştir. ‘Metin türü farkındalığı’nı esas alan etkinliklere/sorulara da ders kitaplarında çokça yer verilmiş ve öğrenme alanlarına göre dağılımı yapılmıştır. ‘Metin türü farkındalığı’nı esas alan etkinliklerin/soruların, öğrenme alanlarına göre dağılımına bakıldığında; yazma ve okuma öğrenme alanlarına daha fazla yer verilirken konuşma ve dinleme/izleme öğrenme alanlarıyla ile ilgili daha az sayıda etkinliğe/soruya yer verildiği görülmüştür. ‘Metin türü farkındalığı’nı esas alan etkinliklerin/soruların, bilgi ve kavrama düzeyinde kalmayıp uygulama ve analiz basamaklarına da çıktığı söylenebilir. The aim of the study is to reveal the position of ‘text genre awareness" which is expected to be developed in the secondary school (5th-8th grade) Turkish courses. In this context, the Turkish Lesson Curriculum (TLC) for the 2018 is examined in terms of text genre awareness and how it is reflected to the students through activities/questions in Turkish lesson books of secondary school (5th-8th grade). In the TLC, learning outcome based on the text genre awareness and the genre of texts that the Program has given according to the classes are presented. The distribution of texts in Turkish textbooks by genres is discussed and activities/questions are evaluated within the framework of text genre awareness. The study compasses the Turkish textbooks for secondary school (5th-8th grade) which is published by Turkish Ministry of National Education. Document analysis method is used in our study which is a qualitative research. As a result of the study, it has been observed that text diversity is important in the TLC and that the learning outcomes support this diversity. Secondary School (5-8. Classes) textbooks included in Turkish course textbooks have also paid attention to the diversity of species and the appropriateness of class levels of the text genres. The activities/questions based on the text genre awareness were also included in the textbooks and were distributed according to the fields of learning. Considering the distribution of activities/questions based on text genre awareness according to learning areas; While writing and reading learning areas are given more space, it is seen that there are fewer activities/questions related to speaking, listening and watching learning areas. It can be said that the activities/questions based on the text genre awareness are not only at the level of knowledge and understanding but also in the application and analysis steps.
Ortaokul Türkçe ders kitaplarında görsel okuryazarlık uygulamaları
(Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2021) Karaca, Okan Deniz; Demir, Ahmet
Teknoloji ve okuryazarlıktaki değişim ve gelişmeler 20. ve 21.yüzyılda dijitalleşmeyle birlikte hız kazanmış ve bu hız, eğitim alanına da çeşitli yönleriyle yansımıştır Görseller, artık hayatımızın her alanında ve her anında daha çok karşımıza çıkan nesnelerdir. Bu bakımdan eğitimde, özellikle de dil eğitiminde görsel okuryazarlık önemli bir alan olarak karşımıza çıkmaktadır. İlk kez John Debes ile alanyazında yer alan görsel okuryazarlık kavramı; belki de dünyadaki ilk insanların var olduğu günlerden bugüne kadar gelebilmeyi başarmış önemli bir öğrenme alanıdır. Görsel okuryazarlığın eğitimde de bir öğrenme alanı olarak yer bulması gelecek nesiller açısından büyük önem taşımaktadır. Özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren görsel okuryazarlık üzerine çeşitli tanımlamalar yapılmıştır. Yapılan tanımlamaların kesiştiği ortak noktalar; görsel okuryazarlık süreçlerinin görsel bir dil, düşünme ve uygulamaları kapsayan yapıda olmasıdır. Bu durum görsel okuryazarlığın kapsamının görsel olan mesajı alma ve üretme noktasında önemli olduğunu vurgulamaktadır. Bu çalışmada, 2018 MEB Türkçe Dersi Öğretim Programı ve 2020-2021 eğitim-öğretim yılı MEB ortaokul Türkçe ders kitapları görsel okuryazarlık bağlamında ele alınmış; görsel okuryazarlığın Programda ve Türkçe ders kitaplarında nasıl yer aldığı incelenmiştir. 2018 Türkçe Dersi Öğretim Programı incelenirken, geçmiş yıllara ait Türkçe Dersi Öğretim Programlarına da bakılmış, böylece Programlarda ‘görsel okuryazarlık’la ilgili olarak yıllara göre gerçekleşen değişim ve gelişmeleri değerlendirmek amaçlanmıştır. Araştırma sonucunda, görsel okuryazarlık kazanım ve açıklamalarının 2018 Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda yeterli düzeyde olmadığı görülmüştür. Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda bir ‘öğrenme alanı’ olarak ‘görsel okuryazarlık’a daha fazla yer verilebileceği düşünülmektedir. Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda görsel okuryazarlıkla ilgili olarak yer alan kazanımların Türkçe ders kitaplarına yansımasını görmek ve görsel okuryazarlığın ders kitaplarında ne şekilde yer aldığını anlamak amacıyla ders kitaplarındaki etkinlikler/sorular da incelenmiştir. Her bir öğrenme alanı (dinleme, okuma, konuşma ve yazma) için ayrı birer kategori oluşturularak, öğrenme alanları içerisinde görsel okuryazarlık çalışmalarını kapsayan etkinlik ve soruların oranı tablolar aracılığıyla aktarılmıştır. Çalışmada, 2020-2021 eğitim öğretim yılı ortaokul Türkçe ders kitaplarına yönelik inceleme doğrultusunda Türkçe ders kitaplarında görsel okuryazarlık etkinlik ve sorularına daha fazla yer verilebileceği sonucuna ulaşılmıştır. MEB ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan görsel okuryazarlık uygulamalarının büyük bir çoğunluğunun, yenilenmiş Bloom taksonomisinin alt basamaklarını kapsayan bir yapıda olduğu görülmüştür ve bu durum Türkçe ders kitapları için olumlu bir göstergedir. Dolayısıyla, çalışma sonucunda 2018 Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda ve ortaokul Türkçe ders kitaplarında ele alınan ‘görsel okuryazarlık’la ilgili bulgu ve tartışmaların alanyazın ve bundan sonra yapılacak araştırmalar için katkı sağlayacağı düşünülmektedir. With technological developments and changes in literacy types, now the world is in a very different information age in the 21st century. Images are objects that we encounter in every area and every moment of our lives, so it is very important to understand. Visual literacy was discovered by John Debes and entered the literature for the first time. Perhaps it is an important learning area that has managed to survive from the days when the first people in the world existed. It is also important for future generations that such frequently encountered visuals have a place in education systems. Various definitions have been made on visual literacy for nearly 50 years. The points where the definitions intersect in a common idea is that the visual literacy processes are in a structure that includes a visual language, thinking and practice. This situation indicates that the visual literacy field is important at the point of receiving and producing the visual message. In this study, the studies covering the visual literacy processes in the 2018 MEB Turkish Course Curriculum and the 2020-2021 Academic Year MEB Secondary School Turkish Textbooks were examined. While examining the 2018 MEB Turkish Course Curriculum, the MEB Turkish Course Curriculums of the past years were also included in the study. With this, it is aimed to reveal the change of visual literacy studies over the years so this way, more useful criticisms can be made for 2018 MEB Turkish Course Curriculum. As a result of the research, it has been seen that visual literacy acquisitions and explanations are very few in the 2018 MEB Turkish Language Curriculum. It has been determined that this situation also affects the MEB Secondary School Turkish Textbooks. textbooks; were examined in two separate categories as activities and questions. The ratio of activities and questions covering visual literacy studies are included in the tables. As a result of the examinations, it was seen that the visual literacy activities and questions in the 2020-2021 Academic Year MEB Secondary School Turkish textbooks were insufficient. In addition, the analyzes in the MEB Secondary School Turkish textbooks were carried out in the context of the Revised Bloom Taxonomy. Most of the studies in the book address the lower levels of the revised Blomm taxonomy. Therefore, as a result of the study, various criticisms were brought to the dysfunctional visuals found in the MEB Secondary School Turkish Textbooks and various suggestions were made in terms of supporting future research.
Ortaokul Türkçe ders kitaplarindaki hikâye edici metinlerde çocuk özneler
(Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2021) Ilgın, İpek; Demir, Ahmet
Türkçe eğitiminde öğrencilerin okuma, yazma, konuşma ve dinleme becerilerini geliştirmek amacıyla ders kitapları birer araç olarak kullanılmaktadır. Çocuklar, ders kitaplarındaki metinlerde karşılaştıkları kahramanlarla -özellikle de kendi yaş grubuna yakın olan çocuk kahramanlarla- özdeşim kurmaktadırlar. Bu çalışmada, 2020 – 2021 eğitim öğretim yılı ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki “çocuk özneler (çocuk kahramanlar)” öğrencilerin çeşitli özellikleriyle ele alınmış, incelenmiştir. Çocuk kaç yaşında olursa olsun okuduğu metindeki kahraman(lar)la özdeşlik kurar. Türkçe ders kitabı hazırlayıcıları metin seçiminde bu duruma dikkat etmelidirler. Bu bağlamda, çalışmamızda 2020 – 2021 eğitim-öğretim yılında ortaokullarda (5-8. sınıflar) okutulan Türkçe ders kitaplarında yer alan hikâye edici metinlerdeki çocuk öznelerin çeşitli yönlerden özellikleri incelenmiş; bu kapsamda çocuk öznelerin tipik özellikleri/temsil ettikleri değerler/kavramlar, metinlerde cinsiyetlere göre dağılımları, olaylar/durumlar/çatışmalar karşısındaki ‘etkin’likleri/‘edilgin’likleri, problem çözme becerileri, yaşadıkları mekânlar, birincil//ikincil/figüratif kişi olma durumları, gerçekçi/olağanüstü karakter olma durumları ile ders kitaplarında çocuk öznelere yönelik gerçekleştirilen etkinlikler/sorular/yönergeler incelenmiştir. Türkçe öğretiminde dört temel dil becerisini geliştirmenin yanı sıra değerler eğitimi de son derece önemlidir. Metinler (özellikle de kahramanlar/çocuk özneler) üzerinden değerler eğitimi de yapılmaktadır. Bu bakımdan çocuk öznelerin taşıdıkları özellikler/temsil ettikleri değerler bakımından da incelenmesi Türkçe ders kitabı hazırlayıcılarına yol gösterecektir. Bu doğrultuda “Türkçe ders kitabında yer verilen hikâye edici metinlerdeki çocuk öznelerin başlıca özellikleri nelerdir?” sorusundan da yola çıkılarak yapılan araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden “doküman analizi” kullanılmıştır. Araştırmanın sonunda elde edilen bulguların analizi üzerinden ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki metinlerde bulunan çocuk öznelerin taşıdıkları özellikler belirlenmiş ve Türkçe ders kitapları, metin seçimi ve kullanımı bakımından değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda, elde edilen veriler tablolar hâlinde sunulup yorumlanmıştır. Türkçe ders kitaplarında yer verilen hikâye edici metinlerdeki çocuk öznelere yönelik değerlendirmeler ve ortaya çıkan sonuçlar doğrultusunda Türkçe ders kitapları ve metin seçimi ve kullanımı ile ilgili çeşitli noktalara dikkat çekilmiş, öneriler getirilmiştir. In the Turkish education, textbooks are used as a tool in order to develop the reading, writing, speaking and listening skills of students. Children identify with the heroes that they encounter in the texts of the textbooks, especially with the child ones close to their ages. In this study, the "child subjects (child heroes)" in the secondary school Turkish textbooks of the 2020-2021 academic year have been tackled and examined with various characteristics of the students. No matter how old the child is, he/she identifies with the hero/es in the text that he/she reads. Turkish textbook preparers should pay attention to this fact in the selection of text. In this regard, in our study, the characteristics of child subjects in the narrative texts placed in the secondary school (5th-8th classes) Turkish textbooks of the 2020-2021 academic year have been examined in terms of various aspects; in this context, the typical characteristics of child subjects/ the values/terms that they represent, the distribution of heroes in the texts according to gender, their active and passive situations against the events/conditions/conflicts, their problem solving abilities, the places that they live, their situations of being primary, secondary or figurative person, their situations of being realistic/fantastic characters and the activities/questions/instructions for the child subjects in the textbooks have been examined. In addition to developing four basic language skills in teaching Turkish as a native language, values education is also extremely important. The values education is also done through texts (especially heroes/child subjects). For this reason, the examination of the child subjects in terms of their characteristics that they own/the values that they represent will guide the Turkish textbook preparers. Accordingly, in this study based on the question of "What are the primary characteristics of the child subjects in the narrative texts in the Turkish textbooks?”, the “document scanning" model, one of the qualitative research methods, has been used. Through the analysis of the findings obtained at the end of the study the characteristics of the child subjects in the texts in the secondary school Turkish textbooks have been determined and the Turkish textbooks have been evaluated in terms of the text selection and usage. The data obtained as a result of the research have been presented in tables and interpreted. In line with the evaluation of the child subjects in the narrative texts in Turkish textbooks and the results obtained, it has been pointed to the various facts related with the Turkish textbooks and text selection and usage and made suggestions on them.
Ortaokul Türkçe ders kitaplarındaki hikâye edici metinlerde ileti ögesi
(Başkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2023) Cihangir, Ahmet; Demir, Ahmet
21. yüzyıl becerileri arasında “eleştirel düşünme, problem çözme, iletişim, iş birliği ve yaratıcılık” gibi pek çok önemli beceri yer almaktadır. Bu becerilerin öğrenciye sunulmasında eğitim büyük önem arz etmektedir. Türkçe eğitimi de eğitimin her kademesinde anlama ve anlatma becerilerini geliştirmenin yanı sıra eleştirel, analitik ve yaratıcı düşünme becerilerini geliştirme amacını taşımaktadır. Çünkü dil eğitimi iletişim becerileri kadar düşünme becerileri ile de doğrudan ilintilidir. Bireylerin dillerinin sınırlarını geliştirmek onların düşünme sınırlarını geliştirmekle doğrudan orantılıdır. Türkçe eğitimi metin odaklıdır ve bu sebepten ötürü metin seçimi ile metin kullanımı önem arz etmektedir. Türkçe ders kitaplarının önemi, içindeki metinlerden kaynaklanmaktadır. Bu sebeple hedeflenen kazanımlara ulaşmada Türkçe ders kitaplarının niteliği son derece önemlidir. Her ders kitabı birer antoloji özelliği taşımaktadır ve içerisindeki metinlerin niteliği pek çok farklı öğrenme alanıyla ilişkilidir. Biz de çalışmamızda ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan hikâye edici metinlerde ileti ögesini odağa alacağız. Yazılı veya sözlü olarak bir duygu veya düşünceyi ifade etmeye ileti denmektedir. Yapılan çalışmalar incelendiğinde bugüne dek metinlerde iletinin başlıca iki şekilde verildiği görülmektedir: Doğrudan veya dolaylı ileti. Ancak alanyazında bu iletinin nasıl ortaya konduğu hakkında detaylı bilgi verilmemektedir. Biz de çalışmamızda ileti ögesinin metinlerde nasıl verildiğini detaylıca ele alacağız. Çalışmamız, dokümana dayalı verileri toplamayı ve incelemeyi amaçladığı için “etkileşimsiz analitik bir nitel araştırma” özelliği taşımaktadır. Bu sebeple çalışmamızdaki veriler incelenirken “doküman analizi” yöntemi kullanılmıştır. İletiler veriliş biçimine göre ve tematik alanlara göre iki başlık altında ayrı ayrı ele alınmıştır. Veriliş biçimine göre dolaylı iletilerin, tematik alanlara göre ise etik/ ahlaki kavramlara/ olgulara/ değerlere dayalı verilen iletilerin sıklıkta olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Türkçe dersi hikâye edici metinlerinin nicelik ve niteliğinin arttırılmasının, verilen iletilerde çeşitliliğin sağlanmasının ve tematik alanlarda dengeli bir dağılım sergilenmesinin gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.Among the 21st century skills, there are many important skills such as "critical thinking, problem solving, communication, cooperation and creativity". Education has great importance in presenting these skills to students. Turkish education also aims to develop critical, analytical and creative thinking skills as well as improving comprehension and expression skills at all levels of education. Because language education is directly related to thinking skills as well as communication skills. Developing the boundaries of individuals' language is directly proportional to developing the boundaries of their thinking. Turkish education is text-oriented and for this reason, text selection and use of text are important. The importance of Turkish textbooks stems from the texts in them. For this reason, the quality of Turkish textbooks is extremely important in achieving the targeted gains. Each textbook has the characteristics of an anthology and the quality of the texts in it is related to many different learning areas. In our study, we will focus on the message element in the narrative texts in the secondary school Turkish textbooks. Expressing a feeling or thought in written or verbal form is called a message. When the studies are examined, it is seen that the message has been given in two main ways in the texts so far: Direct or indirect message. However, detailed information about how this message was revealed is not given in the literature. In our study, we will discuss in detail how the message element is given in the texts. Our study has the feature of "non-interactive analytical qualitative research" as it aims to collect and analyze document-based data. For this reason, the "document analysis" method was used when examining the data in our study. Messages are handled separately under two headings according to the way they are delivered and according to thematic areas. It has been concluded that indirect messages are frequent according to the mode of delivery, and messages based on ethical / moral concepts / facts / values according to thematic areas. It has been concluded that it is necessary to increase the quantity and quality of narrative texts in Turkish lessons, to ensure diversity in the messages given, and to display a balanced distribution in thematic areas.
Reflections of The Ashab-i Kehf in Terms of Transtextuality on Turkish Language and Literature
(2019) Erdem, Mevlut; Demir, Ahmet
The story of Companions of the Cave (Seven Sleepers) is an important intertextual source for both eastern and western culture. With the influence of Islam in Turkish culture, especially in religious works, Companions of the Cave did not only live in religious domain but has played a significant role in Turkish cultural life until now. It has always been one of the most indispensable narratives of Turkish language and literature with the multiple messages it contains and the symbols it creates. In today's Turkish literary world, the effect of the story continues by increasing and changing. The story of Companions of the Cave, which has different variations in the early works of the Turkish language, has gained new meanings in various branches of Turkish literature (Ottoman Court literature, Turkish Folk literature and Modern Turkish literature). As the narrative of Companions of the Cave acts as a source for many literary products; it is transformed and reproduced within many oral and written literary works, many literary products carry the traces of that story in terms of structure, content, language and narration and the story is internalized and many items of it are referenced in different literary works. For these reasons, it is naturally essential for that story to be reconsidered with an understanding of "intertextuality"- an interdisciplinary concept concerning about texts establishing explicit or implicit relations with other texts. In this study, considering Gerard Genette's 'transtextuality' concept, one of the most important theoreticians of intertextuality, the narrative of Companions of the Cave in Turkish language and literature and interrelation of other texts derived from this narrative will be evaluated on selected literary samples. Thus, through intertextual elements (such as referentiality, adumbration, rewriting, transformation) of the narrative of Companions of the Cave, the cultural continuity phenomenon which is shaped through oral and written texts within the historical process through 'transtextuality' will be better understood by introducing updated contextual, formal, fictional patterns.
Üniversiteler için Türk dili ders kitabı
(2008) Guzel, Abdurrahman; Demir, Nurettin; Celik, Yakup; Demir, Ahmet; Atabey, Ibrahim; Aslan Demir, Sema; Kuzu, Tulay; Ay, Arif