Browsing by Author "Caner Yüksel, Çağla"

Now showing 1 - 2 of 2

19. Yüzyıl İzmir levantenleri ve kent morfolojisine etkisi üzerine bir inceleme
(Başkent Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü, 2022) Gürhan, İlayda; Caner Yüksel, Çağla
19. yüzyıl İzmir kentinde Türkler, Rumlar, Ermeniler, Yahudiler, Levantenler gibi farklı etnik gruplar barınmaktadır. Bu farklı etnik gruplar kimlik yapıları ve kökenleriyle asimile olmadan varlıklarını sürdürmüşler, kent morfolojisine kendi kültürlerini yansıtmayı başarmışlardır. Kentte büyük ölçüde söz sahibi olan Levantenler kentin fiziksel yapısının biçimlenmesinde büyük rol oynamıştır. İzmir’e gelmelerinin en temel sebebi ticaret hacmi istemi ve pazar arayışı olan Levantenler İzmir’de ticaret hacmini büyütmüş, ekonomik hayatı olumlu yönde etkileyerek kenti dünyanın önemli liman kentlerinden birine çevirmişlerdir. Levantenlerin kıyı şeridinde olan Frenk Mahallesi olarak bilinen bu bölgeye yerleşme sebepleri ticaret bölgesinin, limanın burada olması ve kent ticaretini elinde tutmak istemeleri, ayrıca etnik ve sosyal olarak farklı oldukları Osmanlı toplumundan bağımsız olmak istemeleridir. Kendi yaşam tarzlarını hem estetik değerler hem de işlevsel olarak yapılarına da yansıtmışlardır. Bu yapılar, Levantenlerin kökeni Avrupa’da baskın olmuş mimari anlayış ve yaklaşımların yansımasıyla inşa edilmiştir. 19. yüzyıl İzmir kentinin mekânsal dönüşümünde Levanten kültürünün etkisini inceleyen ve Levanten kültürün kentin fiziksel biçimlenmesindeki izlerini süren bu tez çalışması esas olarak kentsel morfolojinin araştırma yöntemlerini kullanmıştır. Bu araştırma şimdiye kadar yapılan çalışmalardan farklı olarak İzmir’de fiziksel yapının biçimlenmesinde Levanten kültürünün etkisini makroformdan başlanarak mikroforma kadar incelenmiştir. Bu kapsamda üst ölçekten alt ölçeğe kent formu, Levanten Mahallesi, Levanten yapıları olmak üzere bir inceleme ile Levantenlerin İzmir kent morfolojisine etkisi irdelenmektedir. 19. yüzyılın ikinci yarısına ve 20. yüzyılın başına tarihlenen kent haritaları ve planlarına dayalı çözümlemeler kronolojik olarak karşılaştırılıp değerlendirilmekte ve İzmir’in mekânsal gelişim ve değişimi tartışılmaktadır. The 19th century city of İzmir accommodated different ethnic groups such as Turks, Greeks, Armenians, Jews and Levantines. These different ethnic groups have continued their existence without assimilation with their identity structures and origins, and have succeeded in reflecting their own cultures in the morphology of the city. Levantines, who had a great say in the city, played a major role in shaping the physical structure of the city. Levantines, whose main reason for coming to İzmir is the demand for trade volume and the search for a market, increased the trade volume in İzmir and transformed the city into one of the most important port cities of the world by positively affecting the economic life. The reason why the Levantines settled in this area, which is known as the Frenk Mahallesi, which is on the coastline, is that the commercial area, the port is here and they want to keep the city trade, and they also want to be independent from the Ottoman society, which they are ethnically and socially different from. They have reflected their own lifestyles on their structures, both aesthetically and functionally. These structures were built with the reflection of the architectural understanding and approaches that were dominant in Europe, the origin of the Levantines. This thesis study, which examines the effect of Levantine culture on the spatial transformation of the 19th century city of Izmir and traces the traces of Levantine culture in the physical formation of the city, mainly used the research methods of urban morphology. This research, unlike the studies done so far, examined the effect of Levantine culture on the shaping of the physical structure in İzmir, starting from macroform to microform. In this context, the effect of Levantines on İzmir's urban morphology is examined with an examination from upper scale to lower scale, including the city form, Levantine District, and Levantine structures. Analyzes based on city maps and plans dated to the second half of the 19th century and the beginning of the 20th century are compared and evaluated chronologically, and the spatial development and change of İzmir is discussed.
Bellek mekânının kurgulanması: Tokat müze evleri
(Başkent Üniversitesi Fen Bilimler Enstitüsü, 2022) Özdiri, Kadriye Büşra; Caner Yüksel, Çağla
Bellek bireylerin yaşadığı deneyimlerle birlikte öğrendiklerini hafızalarında saklayıp, ihtiyaç duyulduğunda tekrar kullanma yetisi olarak tanımlanmaktadır. Çeşitli disiplinler tarafından ele alınan bellek, çalışmada mimarlık disiplini kapsamında incelenmektedir. Bu çalışmada bireylerin hatırında kalanların ne kadarının mekânsal olup, mekânın hafızada kalan yönlerinin neler olduğu ön plana çıkarılmak istenmektedir. Bu bağlamda Tokat kenti çerçevesinde literatürde yer almayan ancak belleklerde yeri olan Tokat müze evleri çalışma alanı olarak belirlenmiştir. Günümüzde müzeler hatırlama kavramını barındırdığından ve toplumsal hafızayı yansıttığından bellek mekânları olarak değerlendirilmektedir. Çalışmada da bu kapsamda müze evler bellek mekânı olarak incelenmektedir. Müze evler, içinde bulunduğu toplumun sanatsal, kültürel, bilimsel ve siyasal hayatına katkıda bulunan önemli insanların yaşadığı evler olmasından dolayı, bu kişilerin anılarının yaşatılarak, ortaya koydukları değerlere sahip çıkılması adına bellek görevi üstlenmektedir. Bu çerçevede bu çalışmada tarihi ve kültürel değerleri ile Anadolu’da önemli bir yeri olan Tokat’ta müze ev kimliğindeki yapılar ele alınmakta ve bu yapılar bellek mekânları olarak çözümlenmektedir. Yapıların mimari nitelikleri, geçmiş kullanıcılarının hatıraları ve deneyimleri ile ilişkisi tartışılmaktadır. Memory is defined as the ability of individuals to store what they have learned together with their experiences in their memories and use them again when needed. Memory, which is the field of study of various disciplines, is examined within the scope of the discipline of architecture in the study. In this study, it is attempted to highlight how much of the memories of individuals are spatial and what the memorable aspects of the space are. In this context, Tokat house museums, which are not included in the literature but have a place in the memories, have been determined as the study area within the framework of the city of Tokat. Today, museums are considered as memory spaces because they contain the concept of remembering and reflect social memory. In this context, house museums are examined as memory spaces in this study. Since the house museums are the houses of important people who contribute to the artistic, cultural, scientific and political life of the society they live in, house museums undertake the task of memory in order to keep the recollection of these people alive and to protect the values they have revealed. In this context, in this study, the buildings in the identity of house museums in Tokat, which has an important place in Anatolia with its historical and cultural values, are discussed and these structures are analyzed as memory spaces. The architectural qualities of the buildings, their relationship with the memories and experiences of their past users are discussed.