dc.description.abstract | Bu çalışma; yetişkin bireylerde psikobiyotik özellik gösteren probiyotik besinlerin tüketimi ve
mental sağlık arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla planlanmıştır. Araştırma Konya il
merkezinde yaşayan yaşları 21-59 arasında değişen 75‟i kadın 46‟sı erkek olmak üzere 121 yetişkin
birey ile tamamlanmıştır. Araştırma kapsamında çalışmaya katılan bireylere 25 sorudan oluşan
anket formu uygulanmıştır. Uygulanmış olan anket formu; sosyodemografik özellikler (yaş, cinsiyet
vb.), yaşam biçimi ve sağlık durumu, probiyotik besinleri tüketim durumu, antropometrik ölçümler
(boy, ağırlık, bel çevresi ), besin tüketim sıklığı, 24 saatlik besin tüketim kaydı ve bireylerin mental
iyi oluş düzeylerini ölçmek amacıyla geliştirilen Warwick- Edinburgh Mental İyi Oluş Ölçeği ve
Yaşam Doyumu Ölçeği ile ilgili bilgiler olmak üzere 8 bölümden oluşmuştur. Çalışmaya katılan
kadınların yaş ortalaması 34,84±10,15, erkeklerin ise 34,47±11,64 yıldır. Kadınların %68,4‟ü
probiyotik içeren besinleri tüketirken, %21,1‟i tüketmediği ve %10,5‟inin bu besinlerin neler
olduğunu bilmediği, erkeklerin ise %71,4‟ü probiyotik içeren besinleri tüketirken, %21,4‟ünün
tüketmediği ve %7,2‟sinin bu besinlerin neler olduğunu bilmediği saptanmıştır. Araştırmaya katılan
bireylerin cinsiyete göre gıda takviyesi olarak probiyotik kullanım durumları değerlendirildiğinde;
kadınların %26,7‟sinin erkeklerin ise %15,2‟sinin gıda takviyesi olarak probiyotik kullandıkları,
kadınların % 73,3‟ünün erkeklerin ise %84,8‟inin gıda takviyesi olarak probiyotik kullanmadıkları
saptanmıştır. Araştırmaya katılan bireylerin cinsiyeti ile gıda takviyesi olarak probiyotik kullanım
durumları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0,05). Araştırmaya katılan bireylerin
Warwick- Edinburgh Mental İyi Oluş Ölçeğine vermiş oldukları cevaplara göre almış oldukları
puanlar; kadınlarda ortalama 50,92±9,45 puan, erkeklerde ise ortalama 51,52±9,36 puandır.
Bireylerin Yaşam Doyum Ölçeğine göre aldıkları ortalama puanlar kadın ve erkeklerde sırası ile
16,02±4,61 ve 14,65±4,99‟dir. Gıda takviyesi kullanan katılımcıların Warvick- Edinburgh Ölçek
ortalaması 56,19±8,68 olup cinsiyetle ölçek ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir
ilişki yoktur(p>0,05). Yaşam Doyum Ölçeğiortalaması ise 18,70±3,73‟dür ve cinsiyetle ölçek
ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki yoktur (p>0,05). Gıda takviyesi
kullanmayan katılımcıların Warvick- Edinburgh Ölçek ortalaması 49,70 ±9,12 olup Yaşam Doyum
Ölçeğiortalaması 14,59±4,68 olarak saptanmıştır ve cinsiyet ile her iki ölçek ortalaması arasında
istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki yoktur (p>0,05). Probiyotik besinleri tüketen bireylerin
Warvick- Edinburgh Ölçek ortalaması 55,61±8,67 olup cinsiyetle ölçek ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki yoktur (p>0,05). Yaşam Doyum Ölçeğiortalaması ise
18,11±4,12‟dir ve cinsiyetle ölçek ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki yoktur
(p>0,05). Probiyotik besinleri tüketmeyen bireylerin Warvick- Edinburgh Ölçek ortalaması
49,26±9,08 olup Yaşam Doyum Ölçeğiortalaması ise 14,40±4,64‟dır ve cinsiyet ile her iki ölçek
ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki yoktur (p>0,05). Erkeklerde, Warwick-
Edinburgh Mental İyi Oluş Ölçeği ile enerji, emilebilen oligosakkarit, polisakkarit, selüloz, lignin,
suda çözünen posa, suda çözünmeyen posa tüketimi arasında anlamlı ilişki bulunmuştur (p<0,05).
Kadınlarda, Yaşam Doyum Ölçeğiile posa, emilebilen oligosakkarit ve emilemeyen olisakkarit
tüketimleri arasında pozitif yönde anlamlı bir korelasyon bulunmuştur (p<0,05). Erkeklerde, Yaşam
Doyum Ölçeğiile enerjinin proteinden gelen % si, yağdan gelen % si, emilebilen oligosakkarit ve
lignin tüketimi arasında pozitif yönde anlamlı bir korelasyon bulunmuştur (p<0,05). Warwick –
Edinburgh Mental İyi Oluş Ölçeği toplam puan ve Yaşam Doyum Ölçeğitoplam puan ile toplam
probiyotik tüketimi arasındaki ilişki her iki cinsiyette de anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Sonuç
olarak, probiyotik- prebiyotik özellik gösteren besinleri tüketenlerin veya gıda takviyesi olarak
probiyotik kullanan bireylerin Warwick- Edinburgh Mental İyi Oluş Ölçeği ve Yaşam Doyumu
Ölçeklerinden bu besinleri/takviyeleri tüketmeyenlere daha yüksek puan elde ettikleri saptanmıştır.
Toplum genelinde bireylerin prebiyotik ve probiyotik besinler konusundaki bilgi düzeylerinin
arttırılmasına yönelik farkındalık çalışmalarının yapılmasının gerekli olduğu düşünülmektedir.
Buna ek olarak probiyotiklerin mental sağlık üzerine etkilerini araştıran daha büyük örneklemli
araştırmaların yapılması önemlidir.
The aim of this study is to investigate the relationship between between adults‟ mental health and
the consumption of probiotic nutrients which shows psychobiological characteristics. The study was
completed with 121 adults living in the city center of Konya, whose ages ranged from 21 to 59, with
75 female and 46 male. A questionnare form with consisting of 25 questions was applied to the
individuals who participated in the study. The questionnare form consisted of 8 sections which are
the socio-demographic characteristics (age, sex, etc.), probiotic nutrient consumption status,
anthropometric measurements (height, weight, waist circumference), food frequency questionnaire
form, 24-hour food consumption record, The Warwick-Edinburgh Mental Well-being Scale and
Satisfaction With Life Scale that developed for the aim of measuring the level of individuals‟
mental well-being. The average age of women participating in the study was 34,84 ± 10,15 years,
while the age of men was 34,47 ± 11,64 years. 68.4% of women consumed probiotic-containing
foods, 21.1% did not consume and 10.5% did not know what these foods were, 71.4% of males
consumed food containing probiotics, 21.4% did not consume and 7.2% did not know what these
foods were. 26,7% of women and 15,2% of men use probiotics as a food supplement, 73,3% of
women and 84,8% of men did not use probiotics as a food supplement. There was no significant
relationship between the gender of the participants and probiotic use as a food supplement (p>
0.05). According to Warwick-Edinburgh Mental Well-being Scale; the mean score of the women
were 50.92 ± 9.45 points and the mean score of men were 51.52 ± 9.36 points. The average scores
of the individuals according to the Life Satisfaction Scale were 16.02 ± 4.61 and 14.65 ± 4.99 in
males and females, respectively. The mean Warvick-Edinburgh scale point of the participant who
used probiotics supplements was 56.19 ± 8.68 and there was no statistically significant relationship
between gender and the mean scores (p> 0.05). The mean of Life Satisfaction Scale point of the
participant who used probiotics supplements were 18,70 ± 3,73 and there was no statistically
significant relationship between gender and mean scores (p>0,05). The mean Warvick-Edinburgh
Scale of Life Satisfaction Scale were respectively 49,70 ± 9,12 and 14,59 ± 4,68. The mean
Warvick-Edinburgh scale of the individuals consuming probiotic foods were 55,61 ± 8,67 and there
was no statistically significant relationship between the gender and the mean scores (p> 0,05). The mean of Life Satisfaction Scale of the individuals consuming probiotic foods were 18,11 ± 4,12 and
there was no statistically significant relationship between gender and mean scores (p> 0,05). The
mean point Warvick-Edinburgh and Life Satisfaction Scale of the individuals who did not consume
probiotic nutrients respectively were 49.26 ± 9.08 and 14.40 ± 4.64, and there was no statistically
significant relationship between the gender and two scale means (p>0,05 ). In males, a significant
relationship was found between the Warwick-Edinburgh Mental Well-Being Scale and energy,
oligosaccharide absorbable, polysaccharide, cellulose, lignin, water-soluble pulp, water-insoluble
pulp consumption (p<0,05). In women, there was a significant relationship between Life
Satisfaction Scale and fiber, oligosaccharide absorbable and polysaccharide non absorbable
consumption (p<0,05). In males, the protein %, fat %, oligosaccharide absorbable and lignin
consumption were positively significantly correlated with the Life Satisfaction Scale (p<0,05). The
relationship between the total score of the Edinburgh - Edinburgh Mental Well - being Scale and the
total score of the Life Satisfaction Scale and total probiotic consumption was found to be significant
in both genders (p<0,05). As a result, it was determined that those who consumed probioticprebiotic
foods or used probiotics as a food supplement achieved higher scores from the Warwick-
Edinburgh Mental Well-being Scale and Life Satisfaction Scale than the participants who not
consumed. It is believed that create awareness studies should be conducted to increase the
knowledge level of individuals about prebiotic and probiotic foods. In addition, it is important to
carry out larger sample studies investigating the effects of probiotics on mental health. | en_US |