Konya'da yaşayan 20-65 yaş arasındaki kadınların geleneksel yaşam tarzları beslenme alışkanlıklarının serum d vitamini düzeylerine etkisi
Abstract
Bu çalışmada, Konya bölgesinde yaşayan ve yaşları 20-65 yıl arası kadınların
beslenme alışkanlıkları, yaşam tarzları, antropometrik ölçümleri ve bazı
biyokimyasal bulguları ile serum D vitamini düzeyleri arasında ilişkinin belirlenmesi
amaçlanmıştır. Çalışmaya, Konya Başkent Araştırma ve Uygulama Hastanesi
Endokrin ve Dahiliye polikliniklerine Eylül 2014 ve Kasım 2014 tarihleri arasında
başvuran 20-65 yaş arası gebe olmayan 75 kadın dâhil edilmiştir. Kronik böbrek
hastalığı, kronik karaciğer hastalığı, kanser, troid fonksiyon bozukluğu olan, safra
kesesi taşı bulunan veya safra kesesi alınmış, D vitamini ek tedavisi alan veya
herhengi bir multivitamin desteği alanlar çalışmaya dahil edilmemiştir. Bireylerin
sosyodemografik özellikleri, fiziksel aktivite durumları ve beslenme alışkanlıkları
anket formu ile sorgulanmıştır. Bireylerin beslenme durumları besin tüketim sıklığı
formu ile belirlenmiştir. Bireylerin antropometrik ölçümleri (boy uzunluğu, vücut
ağırlığı, bel çevresi, kalça çevresi, üst orta kol çevresi ) alınmış, vücut bileşimi
ölçülmüş, bazı biyokimyasal parametreleri (açlık kan glikozu, toplam kolesterol,
HDL-kolesterol, LDL-kolesterol, trigliserit, alanin aminotransferanz (ALT), aspartat
aminotransferaz (AST), troid uyarıcı hormon (TSH), kalsiyum, fosfor, B12 vitamini,
ferritin, paratiroid hormon (PTH), D vitamini) analiz edilmiştir. Çalışmaya katılan
kadınların yaş ortalaması 38.00±10.26 yıldır ve beden kütle indeks (BKİ) ortalaması
29.34±4.68 kg/m2’dir. Beden kütle indeksi gruplamasına göre bireylerin % 10.7’sinin
normal (BKİ=18.5-24.9 kg/m2), %50.7’sinin hafif şişman (BKİ=24.9-29.9kg/m2) ve
%38.6’sının şişman (BKİ≥30kg/m2) olduğu belirlenmiştir. Kadınların serum D
vitamini düzeyi ortalaması 14.02±7.61 ng/mL’dir. Kadınların %62’sinin serum D
vitamini düzeyinin eksik (≤20ng/mL), %36.7’sinin ise D vitamini düzeyinin yetersiz
(20-30ng/mL) olduğu saptanmıştır. Serum D vitamini düzeyi eksik olan
katılımcıların BKİ ölçümlerinin yüksek olduğu saptanmıştır (p<0.05). Kapalı giyinen kadınlarda D vitamini eksikliği görülme sıklığının (%46.8’inin) normal giyinen
kadınlara göre daha fazla (%33.8’i) olduğu bulunmuştur (p<0.05). Kadınların
biyokimyasal parametreleri ve serum D vitamini düzeyleri arasındaki ilişkiye
bakıldığında, serum paratroid hormon düzeyleri ile serum D vitamini düzeyleri
arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır (p<0.05). Kadınların medeni durum, eğitim
durumları gibi bazı sosyodemografik özellikleri ile güneşten yararlanma süreleri ve
beslenme alışkanlıkları ile serum D vitamini düzeyi arasında anlamlı bir ilişki
belirlenmemişken (p>0.05), yaş, giyim tarzı ve ten rengi ile serum D vitamini
düzeyleri arasında istatistiksel açıdan önemli ilişki saptanmıştır (p<0.05). Sonuç
olarak, kadınlarda serum D vitamini düzeyi ile yaşam tarzı arasında önemli ilişkiler
bulunmakta, D vitaminin yetersizliğinin önlenmesinde bu durumlar göz önünde
bulundurulmalıdır.
This study aimed to determine the relationship between nutritional habits, lifestyles,
anthropometric measurements, and some biochemical findings and serum vitamin D
levels of women aged between 20 to 65 living in Konya region. A total of 75 nonpregnant
women aged between 20-65 years, who applied to the endocrine and
internal medicine outpatient clinics of Konya Başkent Research and Application
Hospital between September 2014 and November 2014, were included in the study.
Patients with chronic kidney disease, chronic liver disease, cancer, thyroid
dysfunction, gallbladder stone, whose gallbladder is removed, who received
additional vitamin D supplementation or any other multivitamin support were
excluded. Sociodemographic characteristics, physical activity status and dietary
habits of the individuals were determined with a questionnaire. Nutritional status of
individuals was determined by a food frequency questionnaire. Anthropometric
measurements were taken, and some biochemical parameters were analyzed. The
mean age of the participants was 38 ± 10.26 years. According to body mass index
(BMI) classification, 10.7% of individuals were "normal" (BMI=18.5-24.9 kg / m2),
50.7% were "overweight" (BMI= 24.9-29,9kg / m2) and 38.6% were "obese"
(BMI≥30kg / m2). The mean value of serum vitamin D was 14.02 ± 7.61 ng/mL.
Serum vitamin D levels were defined as "deficient" (≤20ng/mL) in 62 % of the
participants, "insufficient" (20-30ng/mL) in 36.7% and ̋sufficient̏ (≥30ng/mL) in
1.3% of the participants. It was determined that BMI measurements of the
participants who had either "deficient" or "insufficient" serum vitamin D were higher
than normal (p<0.05). The results also revealed that the degree of deficiency in
vitamin D was proportional to the increase in BMI. In terms of dressing style, 46.8%
of women in closed clothing had a subnormal level of vitamin D whereas the
percentage was 33.8% in normal dressing women, and the difference between those two groups was statistically significant (p<0.05).The serum vitamin D levels of the
individuals with darker skin types were found to be lower than those of the lighter
skinned individuals. In terms of biochemical parameters, a statistically significant
relationship was found between parathyroid hormone values and amount of serum
vitamin D. As a result, it was found that, while there was no significant correlation
between sociodemographic factors, sun exposure duration, dietary habits, and serum
vitamin D levels, the relationship between the participants' age, clothing style, skin
color, and serum vitamin D levels were statistically significant.