Burdur'da 65 yaş ve nüfus yaşam kalitesi ve yalnızlık durumu ilişkili etmenler
Özet
Kesitsel tipteki bu araştırmanın amacı Burdur’da 65 yaş ve üzeri nüfusun yaşam
kalitesi ve yalnızlık durumunun belirlenmesidir. Çalışmaya 408 kişi dahil edilmiştir.
Çalışmaya katılanlara ev ziyaretleri yapılarak sosyodemografik özellikler, yalnızlık
ve yaşam kalitesi risk faktörleri anket formu, “Dünya Sağlık Örgütü yaşlılar için
yaşam kalitesi ölçeği kısa formu (WHOQOL-OLD TR Kısa)” ve “UCLA-LS
Yalnızlık Ölçeği” uygulanmıştır.
Gruplara göre yaşam kalitesi ve yalnızlık puanlarının karşılaştırılmasında bağımsız
gruplarda t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA); yaşam kalitesini ve
yalnızlığı etkileyen faktörlerin belirlenmesinde lineer regresyon analizi
kullanılmıştır.
Yaşlıların dörtte biri yalnız, yarısı eşiyle, biri akrabalarıyla yaşamaktadır. %94,8’inin
en az bir kronik hastalığı vardır. En sık görülen semptom / durumlar azalan sırayla
görme bozukluğu, tuvalete yetişememe, idrar kaçırma ve işitme problemidir. Her
dört yaşlıdan birinde yeti kaybı mevcuttur.
Yaşlıların WHOQOL-OLD Yaşam Kalitesi puan ortalaması 68.34±12.25, yalnızlık
puan ortalaması 32.92±11.43'dür.
Yaşlının kadın olması, formal eğitim almamış olması, gelirinin geçimine yetmemesi,
gündüz bakım evine gitmek istememesi, tatile gitmemesi, alışverişi başkasının
yapması, iştahının kötü-az olması, oturgan olması, işitme probleminin olması, engelli
raporunun olması, kendini mutsuz hissetmesi ve yalnız olması yaşam kalitesini
olumsuz etkilemektedir.
Yaşlının huzurevinde kalmayı düşünmesi, televizyon izleme ve ev işi dışında iş
yapmaması, tatile gitmemesi, oturgan olması, işitme probleminin olması ve kendisini
mutsuz umutsuz hissetmesi yalnızlık düzeyini olumsuz etkilemektedir.Çalışmadan elde edilen sonuçların ışığında, yaşlının yaşam kalitesinin yükseltilmesi
ve yalnızlık düzeyinin azaltılması için; yapılacak ev ziyaretleriyle yaşlılık dönemi
planlanmalıdır. Sadece geriatrik değil, gerontolojik bir yaklaşımla da sağlık ve sosyal
hizmetler bütünleşik halde verilmelidir. Kronik hastalık yükünü azaltacak koruyucu
sağlık hizmetleri ve aktif yaşlanma önceliklendirilmeli, 1. 2. ve 3. basamak sağlık
hizmetleri entegrasyonu sağlanmalıdır. Yaşlı dostu kent uygulamaları hayata
geçirilmelidir. Yaşlıların yaşam kalitesini iyileştirmek ve yalnızlığını azaltmak ve
bakımı garanti etmek için acilen bakım sigortasının hayata geçirilmesinin uygun
olacağı düşünülmüştür.
408 people representing 35.563 people aged 65 and over were included into the
scope of this cross-sectional type of study which aims determining the quality of life
and condition of loneliness of the population aged 65 and over in Burdur.
The questionnaire form intended for determining of factors that could affect the
quality of life and condition of loneliness, "The World Health Organization Quality
of Life Scale (WHOQOL-OLD TR Short)" and "UCLA-LS Loneliness Scale" were
used as data source.
The data of the study was collected by home visits, face to face interviews with those
who scored 24 and above in the Mini Mental Test (MMT) and evaluated by t-test,
one-way analysis of variance (ANOVA) and Linear regression analysis.
Elderly’s WHOQOL-OLD Quality of Life score mean is 68.34 ± 12.25 and
loneliness score mean is 32.92 ± 11.43.
One fourth of the elderly live alone, half live with their spouse and one with
relatives. 94,8% of them have at least one chronic disease. The most common
encountered symptoms / conditions in descending order are impaired vision,
urgency, urinary incontinence and hearing problems. One out of four elderly people
has disability.
Elderly person’s being old woman, having not received formal education, living
income insufficiency, unwilling to go to the day care center, not going on vacation,
shopping’s being done by someone else, having poor-diminishing appetite, being
still, having hearing problem, having a disabled report, feeling unhappy and being
alone adversely affects life quality.Elderly's dwelling on living in a senior center, not doing any work other than
watching TV and doing housework, not going on vacation, being still, having hearing
problem and feeling unhappy desperate affect the loneliness level negatively.
Within the frame of the results obtained from the study; in order to increase the
elderly’s life quality and decrease the level of the loneliness the old age period
should be planned by the home visits which will be done. Not only geriatric, but also
with a gerontological approach, health and social services should be given
integratedly. Preventive health services and active aging which will reduce the
burden of chronic disease should be prioritized, 1, 2 and 3 level health services
integration should be ensured. Elderly friendly urban practices should be actualized.
It is considered that care insurance’s urgently being put into practice in order to
improve the quality of life of and reduce the loneliness of the elderly will be
appropriate.