| dc.description.abstract | Bu çalışmanın konusu Türk Yükseköğretim sisteminde yer alan ve Ankara,
İstanbul, İzmir, Konya ve Antalya illerinde bulunan devlet ve vakıf üniversitelerinin sosyal
sorumluluk uygulamalarında kavramsal bilgi ve örneklerini inceleyerek meşruiyet
kazanma yöntemlerinin ve devamında kurumsal sosyal sorumluluk (KSS) kavramının
meşruiyete katkısının incelenmesidir.
Kurumsal bakış açısı ile birçok kez ele alınan farklı örgüt yapıları araştırmacılar
tarafından çalışmalara konu edilmiştir. Kurumsal kurama göre bir örgüt içerisinde yer
aldığı çevresel koşullara göre bir müddet sonra rakiplerine benzeşmekte bunun sonucu
olarak da ortak uygulamalara gitmektedirler. Son yıllarda, örgütler müşterilerinin gözünde
sadece kar amacı güden yapılar olmadıklarını göstermek için yardım kampanyaları, çeşitli
ahlaki ve sosyal sorumluluk kampanyalarının içerisinde yer almaktadır. Bu durumda KSS
kavramının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Örgütler açısından önem arz eden böyle bir
kavramın kurum tarafından ne derecede önemsendiğini ve KSS çalışmalarının önemini
ortaya koymak için çalışmamızın konusu KSS olarak belirlenmiştir.
Üniversitelerin meşruiyet kazanmak için yaptıkları KSS çalışmaları ve
uygulamaları inceleyerek birbirlerinden ne yönde ve ne şekilde farklılaştıklarını ortaya
koymayı hedefleyen bu çalışma dört bölümden oluşmaktadır. Araştırmanın ilk bölümünde
kurumsal alt yapı incelenmiş kuramsal kuramın ortaya çıkışı, etik olgusu, meşruiyet
kavramı gibi kavramlar ele alınmıştır. Araştırmanın ikinci bölümünde Türkiye’de Yüksek
Öğretim kurumlarının tarihçesi ve gelişimi ele alınmıştır. Araştırmanın üçüncü bölümünde
bu araştırma için çalışma kapsamında ele alınan yükseköğretim kurumlarının KSS
uygulamalarının kategorize edilirken Birleşmiş Milletler Küresel İlkeler Sözleşmesinde yer
alan ve maddelerin karması yapılarak bir sınıflandırma aracı oluşturulduğundan
bahsedilmiştir. Her bir üniversitenin uyguladığı KSS çalışmalarını bir standarda
oturtabilmek ve bir şablon uygulayabilmek adına Birleşmiş Milletlerin Küresel
Sözleşmesinden yararlanılmıştır. Sözleşmede yer alan on madde ile Türkiye’nin içerisinde
bulduğu yapısal durum bir araya getirilerek 4 ana başlık oluşturulmuştur. Bu ana
başlıkların altında yer alan alt kategoriler ile üniversitelerin yayınlamış oldukları raporlarda
kaç kaç farklı defa bahsetme sıklığına bakılarak değerlendirmeler yapılmıştır.Çalışmanın son bölümünde ise üniversitelerin KSS faaliyetleri kapsamında
yaptıkları çalışmalar ve uygulamalar nitel araştırma yöntemi ile ele alınmıştır. Nitel
araştırmanın evreni 29 üniversiteden oluşmaktadır. Belirlenen üniversiteler arasından
İstanbul’da bulunan Koç Üniversitesi ve Kültür Üniversitesi, İzmir’de bulunan Yaşar
Üniversitesi ve Ege Üniversitesi’nin raporlarına web sayfalarından ulaşılmamıştır. Resmi
makamlardan mail yoluyla talep edilmesine rağmen geri dönüş alınamadığı için bahsedilen
dört üniversite araştırma kapsamı dışında bırakılmıştır ve çalışmanın kısıtını oluşturmuştur.
Çalışmanın örneklemi 25 üniversiteden oluşmaktadır.
Son olarak üniversitelerin KSS uygulamalarında en çok toplumsal sorumluluk
kategorisine yer vererek benzeştikleri görülmüştür. Etik konusu ise üniversitelerin
uygulamalarında en az yer verdikleri konu olarak görülmüştür. Literatür araştırmalarında
üniversitelerin KSS uygulamalarının benzerliğine ilişkin kapsamlı bir çalışmanın varlığına
rastlanmamıştır. Bu açıdan tez çalışmasının literatüre katkı sağlayabileceği ve özgün bir
çalışma olduğu düşünülmektedir.
The subject of this study is to examine the conceptual knowledge and examples of
the social responsibility practices of state and foundation universities in Ankara, İstanbul,
İzmir, Konya and Antalya which are included in the Turkish Higher Education System and
to gain legitimacy and the legitimacy contribution of the concept of corporate social
responsibility.
Different organizational issues, which have been discussed many times with institutional
point of view, have been studied by researchers. According to the institutional set-up,
according to the environmental conditions in an organization, after a while, they resemble
their competitors and as a result they go to common practices.
In recent years, charities campaigns have been part of a variety of moral and social
responsibility campaigns to show that organizations are not merely profit-making
structures in the eyes of their customers. This led to the emergence of the concept of CSR.
The issue of working to put forward the importance of such an important concept in terms
of organizations and to show the importance of CSR studies has been determined as CSR.
This study is aimed at revealing how the universities differ from each other in terms
of CSR studies and practices that they have made in order to gain legitimacy. In the first
part of the research, the concepts such as the emergence of theoretical theory, institutional
infrastructure, ethics, and the concept of legitimacy are discussed. In the second part of the
research, history and development of institutions of higher education in Turkey are
discussed. In the third part of the research, it was mentioned that the classification of CSR
applications of the higher education institutions covered in the study for this research was
made a classification tool by making the replications of the materials in the United Nations
Global Compact. It has benefited from the United Nations Global Compact in order to put
CSR studies that each university has implemented into a standard and apply a template.
The ten articles contained in the convention and the structural situation found in Turkey
were put together and four main headings were formed.The subcategories under these headings and the reports published by the
universities were evaluated by how many times they mentioned the frequency of
mentioning.
In the last part of the study, the studies and applications of the universities in the scope of
the CSR activities were dealt with by qualitative research method. The universe of qualitative research consists of 29 universities. Koç University and Culture University in
Istanbul, Yaşar University in Izmir and Ege University's reports in the selected universities
are not accessible from the web pages. The four universities mentioned were excluded
from the scope of the research because they could not receive a return even though they
were requested by mail from the official authorities and they created the limitation of
working. The sample of the study consists of 25 universities.
Finally, it has been seen that universities are most similar to CSR applications in terms
of social responsibility category. Ethics has been seen as the least common practice among
universities.Literature surveys did not reveal the existence of a comprehensive study of the
similarities of CSR practices of universities. In this respect, it is thought that the study of
thesis is a unique work which can contribute to the literature. | en_US |
